İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Ticem Group Müdürü Doç. Dr. Bekir Pekmezci, tarihi yapıların güçlendirilmesinde dikkat edilmesi gereken temel prensipleri anlattı. Depreme karşı dayanıklılık çalışmalarında tarihi yapıların özel bir yeri olduğunu belirten Pekmezci, bu yapıların sadece bugünü değil, geleceği de temsil ettiğini vurguladı.
FOTO: İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Ticem Group Müdürü Doç. Dr. Bekir Pekmezci
Tarihi yapılarda güçlendirme uygulamalarının diğer yapılardan farklı bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Bekir Pekmezci, “Bu yapılarda korumacı mimarların görüşleri doğrultusunda, uygulanan güçlendirme yöntemlerinin sökülebilir olması gerekir. Çünkü bugün doğru kabul edilen bir müdahale, gelecekte yanlış görülebilir. Binlerce yıl ayakta kalması beklenen bu yapılara zarar vermeyecek çözümler tercih etmeliyiz” dedi.
Kireç Esaslı Malzeme Kullanımı Ön Planda
Tarihi yığma yapılarda klasik çimento esaslı ürünler yerine, kireç esaslı harçlar tercih ettiklerini belirten Pekmezci, bu malzemelerin hem tarihi dokuya uyum sağladığını hem de sökülebilirlik açısından avantaj sunduğunu ifade etti. Ancak kireç esaslı harçlarda mukavemetin düşüklüğü gibi sorunlarla karşılaştıklarını da sözlerine ekleyen Pekmezci, bu durumu özel malzeme tasarımlarıyla çözdüklerini dile getirdi: “Yüksek dayanımlı kireçli harçlar geliştiriyoruz ve bunları cam veya bazalt elyaflarla güçlendirerek tarihi yapılara adapte ediyoruz. Böylece depreme karşı daha dirençli hale getiriyoruz.”
Ahşap Yapılarda Korozyon ve Haşere Etkisine Dikkat
Ahşap yapıların güçlendirilmesinde ise daha farklı bir sürecin izlendiğine dikkat çeken Pekmezci, İstanbul’daki birçok ahşap yapıda çivilerin tamamen korozyona uğradığını gördüklerini söyledi. Özellikle deniz etkisiyle ortaya çıkan bu durumun, yapının taşıyıcı sisteminde ciddi zafiyetlere yol açtığını belirtti. “Ahşap yapılarda önce onarım gerekiyor. Yapısal bağlantı elemanları olan çiviler korozyona uğradığında yapı stabilitesini kaybediyor. Ayrıca haşerelerin neden olduğu iç boşalmalar da mukavemeti düşürüyor. Bu nedenle ahşap yapılar çok daha hassas müdahaleler gerektiriyor” dedi.
Daha Fazla Uzmanlık, Daha Fazla Duyarlılık
Güçlendirme çalışmalarında multidisipliner yaklaşımın ve yetkin mühendisliğin önemine dikkat çeken Pekmezci, “Tarihi yapıların güçlendirilmesi restorasyonla birlikte yürütülüyor. Büyük emek, zaman ve kaynak gerektiriyor. Bu yüzden hiçbir detay gözden kaçmamalı. Yetkin mühendislerin bu alanda daha çok yer alması ve tecrübe kazanması şart” diye konuştu.