Endüstride 1960’lı yıllara bakıldığında röle ve koruma devrelerinin mekanik ve saha mühendisliğinin artan ihtiyaçlarına cevap veremediğini görürüz. Performansa yönelik teknik çözümler, yüksek kontak sayısı nedeniyle sınırlı, esnek olmayan ve hataya elverişli yapıdaydı. PLC dönemi ise yaklaşık 30 yıl önce başladı. Bugün PLC’ler ve PC tabanlı kontrolörler tüm kontrol gereksinimlerini başarıyla karşılıyor. Phoenix Contact Elektronik Tic. Ltd. Şti. Endüstri Yönetimi ve Otomasyon bölümünden Alpay Samen, modern kontrol sistemlerinin günümüz otomasyon gereksinimlerini nasıl karşıladıkları anlattı.
PLC yapısının ortaya atılmasındaki amacın, programlanabilir lojik kontrolörlerin klasik kablajlı yapının yerini almasından kaynaklı olduğunu söyleyen Samen, karmaşık röle ve zaman rölelerinin kablo karmaşasının böylece ortadan kaldırıldığını ve basit programlama ve test özelliklerini temel alan, kontrolörü tesis veya makinanın merkezine taşıyan otomasyon yapısıyla yeni bir kavramın ortaya çıktığını söyledi. Kısa süre içinde bit işlemeye dayalı optimize edilmiş bu teknolojinin önceki çözümlerin yerini almada en ideal çözüm olduğunun anlaşıldığını vurgulayan Samen, bu yapıyla birlikte son 30 yılda kontrol teknolojisi çok daha hızlı geliştiğini anlatarak özetle şunları söyledi:
DAĞITILMIŞ KONTROL YAPISI
İlk gelişim aşaması matematiksel modellerin kullanımında yaşandı. Bir süreden beri kontrolörler bit işlemlerinin yanında gittikçe artan biçimde karmaşık kontrol görevlerini de gerçekleştirmeye başladılar. Artan rekabet baskısı, makina ve saha mühendislerini daha esnek olmaya zorlarken, buna örnek olarak makinaların mekatronik adlı alt birimlere bölünmesi gösterilebiliyor (şekil 1).
Modülerleşmeye yönelik trendin parçası olarak makina ve hatlar, dolum, mühürleme, etiketleme, tasnif ve ambalaj gibi farklı üretim kademelerine karşılık gelen test edilmiş fonksiyonlardan oluşuyor. Bu sayede müşterinin ihtiyacına hızlı ve ucuz şekilde cevap veriliyor. Kontrolör çözümleri yeni mekanik yapılara uyum sağlamak durumunda olup bu tip merkezden dağıtma yaklaşımının uygulanabilir olması için farklı kapasitelere sahip çok geniş bir ürün yelpazesinin varlığı mutlak gerekliliktir.
BASİT VE KULLANIMI KOLAY PROGRAMLAMA YAZILIMI
Kontrolör donanımının yanında programlama yazılımı da yeni yapılara uyum sağlaması gereklidir. Programlama araçları programcıları, servis ve bakım sorumlularının, görevlerini en iyi şekilde yapabilmeleri adına, kontrolör sayısı artmasına rağmen desteklemelidir (şekil 2). Bu amaçla geliştirilen Phoenix Contact’ın PC Worx yazılımı, dağıtılmış sistemlerin konfigürasyon, programlama ve hata ayıklamasında etkin bir mühendislik ortamı sunuyor. Bir makina veya tesise ait tüm kontrolörler, program gelişim ve kurulumlarını önemli ölçüde basitleştirecek biçimde, tek bir proje altında toplanacak yapıda işleniyor. Değişkenler kontrolörler ile ilişkilendiriliyor. Kontrolörlere tek bir proje üzerinden program yüklemek, test yapmak ve arızalarına müdahale etmek kolaylıkla yapılabiliyor.
