ST Endüstri Radyoda Dr. Cüneyt Dirican’ın hazırlayıp sunduğu KOBİ’lerin Koçu programına Zingat.com Ticari ve Satış Direktörü Eser Karaismailoğlu katıldı. Karaismailoğlu, pandemi öncesi ve sonrası emlak yatırımcılarının tüketici davranışlarındaki değişimleri, hareketlenen konut piyasasının rakamsal dinamiklerini ve tüketiciler dışında konut sektörünün oyuncularına ne gibi hizmetler sunduklarından bahsetti.
“İNSANLAR DOĞA İÇİNDE EV ARAYIŞINA BAŞLADI”
Geçen sene Ağustos ayında Merkez Bankası Para Piyasası Kurulu toplandı ve faiz indirim kararı aldı. Sonraki toplantılarda da bu kararı takip eden faiz indirim kararı aldılar. Aslında gayrimenkul sektöründe bir hareketsizlik varken bir anda sektör hareketli hale geldi. Aralık 2019'da 200bin konut satıldı, bunun %25’e yakını ipotekli satışlardan oluşuyordu. Pandemi ile birlikte sektör ciddi bir soğumaya girdi. Beklenen değerlerinin çok altında bir satış performansı oldu. Aslında gayrimenkulün içinde sektörü de etki edecek bir takım psikolojik dönüşümler oldu. İnsanlar yaşadıkları alanları sorgulamaya başladı. Özellikle İstanbul’un Arnavutköy, Uskumruköy gibi alanları, Anadolu’nunda Beykoz, Riva gibi alanları rağbet görmeye başladı. İçinde biraz daha özgür hareket etme ihtiyacı olan kişiler daha geniş evrelere, sitelere yöneldi.
“TEMMUZ AYINDA REKOR SATIŞ OLDU”
1 Haziran’da yeni normale dönüşle birlikte sektör bir ivme kazandı. Destek paketi açıklandı 0 projelerde 0.64, 2. el projelerde 0.74 çok cazip faiz oranları verildi. Haziran ayında 190 bin konut satıldı, 100 binin üstünde de ikinci el konut satıldı. İpotekli satışların, toplam satışlara penetrasyonu çok uzun zamandan sonra 153 bine çıktı. Temmuz ayı geldi tarihi bir rekor kırdık; 230 bin konut satıldı. Ağustos ayında biraz böyle faizde yukarı yönlü hareketler oldu bu rakam 170 bine düştü ama toplamda yapılan satış itibariyle yine oldukça fazla bir rakam. Birçok gayrimenkul danışmanı ile her gün görüşüyoruz hayatımızda böyle bir şey görmedik dediler. Gerçekten anormal bir dönem yaşadık.
“TURİZM SEKTÖRÜNÜN KATKISI OLDU”
Stokların sınırlı olduğu yerlerde çok büyük fiyat değişimleri oldu ama bu değişikliklere bölge ve il bazında oldu diyebiliriz. Ayrıca fiyatların biraz daha sınırlı kaldığı yerlerde oldu ama stokların eridiğini de gördük. Eylül ayı itibariyle Geçen seneye göre hemen hemen iyi bir noktada satışlar. Son dönem trendlerine baktığımız zaman kuzeyde Çanakkale aşağıya doğru inerken Ayvalık sonrasında İzmir, Çeşme, Didim, Kuşadası, Bodrum hattında Antalya-Alanya o taraflara kadar çok ciddi arama olduğunu gördük. Bu il ve ilçelerde satış rakamları yeri 2-3 katına çıktı. Turizm sektöründe bunda etkisi var şüphesiz.
“HAREKETLİ BİR DÖNEM GEÇİRMEYE DEVAM EDİYORUZ”
Hareketlilik hala devam ediyor. Çoğu şirket evden çalışma modeline geçtiği için bu hareketlilik devam ediyor. Hem satın alma konusunda hem de kiralama konusunda hala aktif bir dönem var. Türkiye’de her yıl ortalama 500 binin üzerinde çifte evleniyor. Pandemi sürecinden dolayı bu süre EKim- Kasım ayına kadar kaymış durumda. Bu da hem kiralık ev hem de satın alınan ev oranlarını yüksekte tutuyor. İlk pandemi başladığında bizim satışlarımız %40 oranında düştü ancak pandemi sonra %200 oranında bir artış yaşandı. Oldukça hareketli bir dönem geçirdik diyebiliriz.
