FOTO: ÇATIDER Yönetim Kurulu Üyesi Nil Tiritoğlu
ÇATIDER Yönetim Kurulu Üyesi Nil Tiritoğlu: “Çatı, bir yapının en üstü olabilir; ama aslında şehircilik anlayışımızın temel taşı hâline gelmelidir. Artık biliyoruz ki şehirleri yaşanabilir kılan yalnızca zemin kat planlamaları değil, gökyüzüne bakan yüzeylerdeki tasarımlardır. O hâlde, artık yukarıya bakmanın zamanı geldi.” diyerek açıklamalarda bulundu.
Bu yazı, Çatı Sanayici ve İş İnsanları Derneği (ÇATIDER) Yönetim Kurulu üyesi olarak kaleme aldığım ilk yazı. Bu nedenle hem sembolik hem de işlevsel bir başlangıç yapmak istedim: Şehirleri yukarıdan, çatıdan düşünmeye davet ediyorum.
Yeşil Çatılar: Serin Şehirlerin Anahtarı
İklim kriziyle mücadelede Türkiye kritik bir eşiğe gelmiş durumda. Yoğun yapılaşma, koyu renkli yüzeyler ve yaygın beton kullanımı şehir merkezlerinde "ısı adası" etkisini artırıyor. Bu noktada "albedo etkisi" devreye giriyor: Açık renkli, yansıtıcı veya bitkilendirilmiş yüzeyler güneş ışığını geri yansıtarak ortam sıcaklığını düşürüyor.
Yeşil çatılar bu açıdan çok önemli avantajlar sunuyor:
- Yağmur suyunu tutar ve yönetir
- Enerji verimliliği sağlar
- Gürültü kirliliğini azaltır
- Kent ekosistemine katkıda bulunur
- Mikro iklim oluşturarak şehir havasını iyileştirir
Kısacası, Yeşil Çatı = Serin Şehir = Sağlıklı Yaşam.
Kentsel Dönüşümde Yukarıdan Düşünmek
Bugün kentsel dönüşüm denince hâlâ ağırlıklı olarak zemin kat ve bina planları konuşuluyor. Oysa gerçek dönüşüm, çatıya bakmayı, çatıyı kullanmayı ve çatıyı bir yaşam alanı olarak değerlendirmeyi gerektiriyor.
Yeni nesil çatılarla mümkün olan çözümler:
- Fotovoltaik (güneş) paneller
- Kent tarımı alanları
- Ortak kullanıma açık yeşil teraslar
- Gri su geri kazanımı sistemleri
Bu çözümler yalnızca bina bazında değil, ada ve mahalle ölçeğinde sürdürülebilir bir kentsel dönüşüm anlayışıyla entegre edilmeli. ÇATIDER olarak desteklediğimiz Yes-TR Yeşil Yerleşme Sertifikası da tam bu vizyona hizmet ediyor: Çevre, inovasyon, toplumsal katılım ve dirençlilik gibi başlıkları yerleşim düzeyinde ele alan bütüncül bir sistem öneriyor.
Yeni Nesil Dönüşüm Gökyüzünden Başlayacak
Yere düşen bir yağmur damlası, toprağa karışmadan önce çatı yüzeyinde toplanabilir. Şehir daha ısınmadan, çatıdaki yeşil alanlarla serinletilebilir. İklim eylemi yukarıdan başlar!
Biz ÇATIDER çatısı altında, bu dönüşümün öncüsü olmaya hazırız.
