Son yıllarda Ülkemizde robot yatırımları sayısı hızlıca bir artış gösteriyor. Küresel endüstriyel robot pazarında olması gereken konumda bulunmamasına rağmen bu artışın geleceğe yönelik olumlu değerlendirilmesi mümkün.
Uluslararası Robotik Federasyonu (IFR) 2016 yılı raporuna göre; 2016 yılında Türkiye’de ortalama robot yoğunluğu 23 olarak gerçekleşti. Yani üretimde on bin çalışan başına 23 kurulu endüstriyel robot ünitesi var. Bu yoğunluğun yüzde 154’ü otomotiv sektöründe yüzde 15’i ise diğer sektörlerde mevcut.
Şekil 1. Yıllara göre robot satış sayıları (Türkiye)
Şekil 1.’de Türkiye’nin 2011-2016 yılları arasında yıllık robot satış miktarları görülmektedir. Bu verilere göre 2011 yılında 864 ünite, 2012 yılında 995 ünite, 2013 yılında 1136, 2014 yılında 1246 ünite, 2015 yılında 1705 ve 2016 yılında ise 1840 ünite endüstriyel robot fabrikalarda iş başına göreve başladı.
2016 yılında 1840 yeni robot kurulması bir önceki yıla göre (2015 yılı) yüzde 8 oranında bir artışın olduğunu gösteriyor. Bu oranla Türkiye, robot satış sıralamasında küresel bazda 17’nci sırada bulunuyor. 2011-2016 yılları arasında CAGR yüzde 16 olarak gerçekleşti.
2016 yılında gerçekleşen satışlardaki toplam arzı yüzde 55’i ile taşıma işlemleri yüzde 27’si ise kaynak işlemleri oluşturmaktadır. Bu operasyon robotları otomotiv endüstrisinde yüzde 42, metal sektöründe yüzde 16, plastik ve kimya sektöründe ise yüzde 16 olarak üretimde iş yapmaya başladı.
Şekil 2. Yıllara göre kurulu robot sayısı (Türkiye)
;
Şekil 2.’de Türkiye’de yıllara göre imalat sektöründe kurulu robot sayıları görülmektedir. Buna göre 2011 yılında 3010 ünite olan endüstriyel robot sayısı, 2012 yılında 3975 üniteye 2013 yılında 5056 üniteye, 2014 yılında 6286 üniteye 2015 yılında 7940 üniteye ve 2016 yılında 9756 üniteye ulaşmıştır.
Bu verilere göre; 2016 yılında kurulu endüstriyel robot sayısı 2015 yılında göre yüzde 23 artarak 9800 robot ünitesine ulaştı. Ülkemiz bu oranla kurulu robot sıralamasında küresel bazda 20’nci sırada yer aldı. Kurulu endüstriyel robot sayısı dikkate alındığında 2011-2016 yılları arasında CAGR yüzde 27 olarak gerçekleşti.
2016 yılında gerçekleşen satışlarla kurulu robot miktarlarında toplam arzı yüzde 45’i ile taşıma işlemleri yüzde 38’si ise kaynak işlemleri oluşturmaktadır. Bu endüstriyel robotlar otomotiv endüstrisinde yüzde 41, metal sektöründe yüzde 20, plastik ve kimya sektöründe ise yüzde 14 olarak üretimde kullanılmaktadır.
2023 hedefleri dikkate alındığında Ülkemizin küresel bazda rekabet gücünü artırabilmesi için üretim yapması ve üretimde teknolojik yatırımları önemsemesi gerekiyor. Ülkemizde son yıllarda başta savunma sanayi olmak üzere birçok sektörde katma değerli üretimler çok başarılı bir şekilde gerçekleşiyor. Bunun doğru teknolojik yatırımlarla çoğalması gerekiyor. Özellikle kalite ve miktarın önemli olduğu üretimlerde robotların kullanılmasının getirileri çok yüksek. Bu konunun farkındalığı ve başarılı uygulamalarının paylaşılarak olumlu iklimin oluşturulması için devletin, üniversitelerin ve sektör temsilcilerine büyük iş düşüyor.
