ABB Robotik Türkiye Anahtar Müşteri ve İş Geliştirme Yöneticisi Gökhan Yenihayat, ST Endüstri Medya’ya ABB’nin pres hattı otomasyon ürün ve çözümlerini anlattı. 

Başta otomotiv ana ve yan sanayii olmak üzere birçok sektörde işletmeler üretimlerinde pres hatları kullanarak sac parçaları soğuk ve sıcak parça şekillendirme işlerini gerçekleştirir. İşletmeler, yatırımı büyük bedellerle gerçekleşen pres hatlarından doğal olarak en yüksek çıktıyı almak isterler. Presler arasında parça transferinin operatörler ile yapılması kapasitenin sınırlanmasına ve hatta bir miktar değişken olmasına neden olur. Ayrıca operatörler ile yapılan pres yükleme-boşaltma işlerinde taşınan ağır yüklerden ve büyük ebatlardan dolayı çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir ve her ne kadar sofistike sistemler kurulsa dahi kaza riski barındırır.

Bu noktada pres hattının otomasyonlu yapıya geçirilmesi en uygun çözüm olarak görülür. Böylece hattan birim zamanda alınan parça adedi artacak, operatör sağlık problemleri ve kaza riski ortadan kaldırılacaktır. Otomasyon sistemi sürekli olarak önceden tanımlanmış sabit hızda üretim yapacağından, üretim planları çok daha başarılı ve keskin olarak yapılabilecek, artan kapasitede üretim (birim zamandaki çıktının artışı) işletmenin karlığına ve rekabetçiliğine katkı sağlayacaktır.

Bir pres çevrimine baktığımızda, parça transferinin mevcut durumu ve otomasyonu için resimde sarı olarak gösterilen T1 bölgesine (süre) yoğunlaşmak gerekecektir. Bu bölgede pres herhangi bir iş yapmadığından bu sürenin azaltılması verim olarak geri döner. Otomasyonun ve bu bölgede görev yapacak robotun hızının ne kadar önemli olduğu aşikardır.

ABB IRB6660 ve IRB6660FX modelleri orta boyutta tandem pres hatlarında en yüksek çıktıyı alabilmek için geliştirilmiş hızlı ve güvenilir robotlardır. 

IRB 6660
IRB6660, yüksek performanslı uygulamalar için tasarlanmış son derece hızlı ve güvenilir bir robottur. 130 kg. 3.1 met-re erişim ve 100 kg. 3.35 metre erişim olmak üzere iki versiyonu bulunur. Robotun sağlam ve güçlü yapısı, motor ve redüktörler, IRC5 kontrol kabini ve benzersiz QuickMoveTM ve TrueMoveTM kontrol algoritmaları sayesinde en iyi pozisyon tekrarlama hassasiyeti (0,07-0,11 mm) ve en yüksek robot hızı elde edilir.  Geniş erişim alanı ile beraber presler arası mesafe 8.5 ila 8.7 olduğu durumlarda dahi hizmet verebilir. Güçlü ve güvenilir yapısı ile beraber pres hatlarında büyük parçaların dahi transferinde yüksek hızlara çıkarır ve marketteki benzerlerine göre rekabetin ortalama yüzde 15 önünde yer alır.

IRB 6660 FX
IRB 6660 FX, IRB6660 yapısı üzerine inşa edilmiş 7 eksenli pres otomasyon robotudur. 7. eksen çift etkili yapıdadır ve parça bir presten diğer prese taşınırken parça oryantasyonu korunmaktadır. Bu sayede geleneksel 6 eksenli robotun taşırken parçayı 180o döndürmesi ve dolayısıyla buradan gelen titreşim ortadan kalkar. ABB IRC5 kontrol kabini ve RobotWare yazılımı dahilindeki dinamik modelleme ile tüm eksenler (6+1) koordine çalışır; optimum hız, pozisyon yakalama-tekrarlama hassasiyeti ve ürün ömrü elde edilir. FX modelinin erişimi 3.1 + 1.4 metre, taşıma kapasitesi ise 50 kg’dir. 
Parça döndürme ihtiyacının olmaması ve oryantasyonunun korunması, yeni yatırımı yapılacak bir pres hattında aynı boyuttaki parçalar için, presler arası mesafenin daha az tutulmasına imkan tanır. Böylece işletme alan kullanımında tasarruf edilir ve ayrıca azalan parça transfer mesafeleri ile beraber daha fazla ürün çıktısı elde edilir.

Çift Etkili 7. Eksen modülü
7 eksenli FX robotu, standart 6 eksenli bir robota göre aynı mesafeyi daha kısa sürede alır. 6 eksenli robot bir yönde V1 hızıyla hareket ederken, 7.eksen modülünün arabası V2 hızıyla aynı yönde hareket eder, nihai hız bu iki hızın toplamı olarak gerçekleşir. 

Karbon fiber tutucular
FX modelin lineer 7. ekseni ile beraber parça tutucu modülleri de ABB ürün ailesinde yer alır. Sağlam, güçlü ve hafif bir yapı için gondol karbon-fiber’ den tasarlanmıştır. Aşağıda görülen gondol 7. Eksenin taşıyıcı arabasına adapte edilirken parça taşıyıcı alüminyum kollar da gondola monte edilir. Hatlarda farklı ebat ve şekilde üretim yapılabilmesi için parça taşıyıcı alüminyum kollar değiştirilebilir yapıdadır. Pres otomasyonunda, optimum performans için pres açıklığı ve kalıp açıklığı büyük önem taşır. Burada amaç otomasyon sisteminin kalıbın içerisine en erken zamanda girebilmesi ve en hızlı şekilde terk edebilmesidir. Bu amaçla 7. eksen modülü ve karbon-fiber gondol birlikte minimum yükseklik elde edilecek şekilde tasarlanmıştır. Toplam yüksekliğin optimum hali yüksek hat çıktısı ve kolay entegrasyon ve programlama olarak müşteriye geri döner.

StampWare
StampWare, pres hattı otomasyon için özel olarak hazırlanmış bir yazılım paketidir ve beraberinde operatör ekranları (HMI) getirir. Pres otomasyonu devreye alınırken mühendislik ve programlama ile devreye alma sürelerini minimuma indirmeye imkan tanır. İnteraktif ekranları ile beraber operatörler için detaylı yazılım ekranlarını görmeden, görseller ile öğrenmeyi kolaylaştırır. Böylece mevcut parçanın program yolunu modifiye ve optimize etmek ve yeni parça tanıtmak en kısa sürede gerçekleşir.

ABB, 20 yıldan uzun bir süredir pres hattı otomasyonu için ürünler ve komple çözümler sunmaktadır.  İspanya, Kanada, Çin, Kore ve İsveç’te bulunan mühendislik birimleri pres otomasyonu ihtiyaçları için ürün ve çözümler tasarlamakta, geliştirmekte ve üretmektedir.