Türkiye’nin birçok noktasına anahtar teslim robotlu otomasyon çözümleri sunan Manisa merkezli Optimum Mekatronik’in referansları arasında BSH, Vestel, Whirlpool ve Klimasan gibi beyaz eşya sektörünün önde gelen firmaları bulunuyor.

Optimum Mekatronik Genel Koordinatörü Harun Dumanlı beyaz eşya sektöründe devreye aldıkları Thermoforming Trim hattına ilişkin, “Bu sistemden toplamda 19 farklı ölçülerde ve formlardaki ürünleri, manuel bir işleme gerek kalmadan tam otomatik olarak servo eksenler ve özel patentli mekanizmalarımızla model değişimi yapabilir hale getirdik. Bu gibi işlemler, işletmeler tarafından set-up zamanlarının uzaması ve üretim kayıplarına neden oluyor. Yine muadil sistemlerde model değişimleri ortalama 45 dk. zaman alırken, devreye aldığımız sistemde tek tuşla 2 dk. içerisinde otomatik model değişimi yapılabiliyor.” diyor.

Beyaz eşya sektöründe hayata geçirdiğiniz otomasyon ve makina proje örneklerinden paylaşabilir misiniz? 

Beyaz eşya sektörüne 2016 yılından günümüze otomasyon ve anahtar teslim makina imalatımız ile çözüm sunuyoruz. Bu süre zarfında her biri yüksek katma değer sağlayan onlarca projeyi hayata geçirdik. Bunlardan bazıları; Buzdolabı Yan Panel Hattı (Vestel), Buzdolabı Üst Panel Hattı (Vestel- BSH), Buzdolabı Kapı İşlem Hattı (Vestel), Buzdolabı Gövde Poliüretan Tesisi (Vestel-Klimasan), Çamaşır Makinası Üretim Hattı İyileştirme (Whirlpool), Gövde Plastik Trim Hattı (BSH), Servo Pres (BSH).

Devreye aldığınız uygulamaların sonuçları ve sağladığı avantajları ile ilgili bilgi verebilir misiniz?

Beyaz eşya sektöründe yer alan farklı global firmalarda gerçekleştirdiğimiz projelerin tümü çok eksenli servo kontrol içeriyor ve hareket kontrol sistemleri uygulanıyor. Servo motor ve kontrol sistemlerinde Siemens markasını tercih ediyoruz. Optimum Mekatronik olarak, hayata geçirdiğimiz yüksek mühendislik kabiliyeti gerektiren otomasyon ve makina imalat projeleri ile beyaz eşya üretim tesislerinin yabancı firmalar yerine bir Türk firmasıyla çalışmasını sağladık. Beyaz eşya üretim tesislerinin daha uygun düzeyde hizmet almasını sağlayarak projeleri millileştirdik.

Projelerimizden örnek vermek gerekirse…

Buzdolabı Yan Panel Hattı Otomasyonu Projesi: Ülkemizde yapılan en büyük servo sistem projelerindendir. 100 adet Siemens servo motor kullanılmıştır. 60 metre uzunluğundaki hatta tabla halinde giren sac, 11 işlem istasyonundan geçerek buzdolabı yan paneline dönüşmektedir. Bu işlem 17 saniye gibi kısa bir sürede tamamlanırken üretime büyük kazanç getirmektedir.

Servo Pres Projesi: Anahtar teslim otomasyon ve makina imalatıyla fırın fabrikasına kazandırılmış bir sistemdir. Pres servo motor ile kontrol edilmektedir. Hidrolik bulunmamaktadır. Fırın plastik aksamına hidrolik yağı bulaşması istenmeyen bir durumdur. Geliştirdiğimiz ve patentini de aldığımız sistem ile hidrolik yağının ortaya çıkaracağı sakıncalardan ortam korunmuştur.

Beyaz eşya sektöründe hayata geçirdiğiniz önemli bir projeniz var. Projenin detayları nelerdir?

Grup şirketimiz Optimum Mühendislik iş birliğiyle, beyaz eşya sektörünün önde gelen global firmalarından birinde Thermoforming Trim hattını devreye aldık. Gerçekleştirdiğimiz uygulama, buzdolabı iç gövde plastiğinin termoform ile şekillendirilmesinden sonra ilgili noktaların (termostat montajı için gerekli kesim, LED aydınlatma montajı için gerekli kesim gibi) trimlenerek uygun formdaki kalıplarla boşaltılmasını içeriyor. Bu sistemden toplamda 19 farklı ölçülerde ve formlardaki ürünleri, manuel bir sökme takma işlemi yapmaya gerek kalmadan tam otomatik olarak servo eksenler ve özel patentli mekanizmalarımızla model değişimi yapabilir hale getirdik. Benzer muadil sistemlerde kesinlikle manuel olarak operatörlerin kalıp aparat gibi mekanizmaların söküp takması gerekiyor. Bu sebeple çok önemli bir noktadır. Bu gibi işlemler, işletmeler tarafından set-up zamanlarının uzaması ve üretim kayıplarına neden oluyor. Yine muadil sistemlerde model değişimleri ortalama 45 dk. zaman alırken, devreye aldığımız sistemde tek tuşla 2 dk. içerisinde otomatik model değişimi yapılabiliyor.

Projenin zorlukları neler oldu? 

Projenin en zor kısmı, 19 adet modelin birtakım çalışmalar sonucunda aynı sistemde işlem görmesidir. Üründe bir önceki prosesten kaynaklanan ölçüsel hatalarda milimetrik olarak değer vererek ölçülerin yerine gelmesini sağlayabiliyorsunuz. Ayrıca sistemin önemli özelliklerinden biri de muadil sistemlerin trim silindirleri hidrolik ile çalışırken bizim trim sistemlerimiz pnomatik ile çalışıyor. Hidrolik bakım maliyetleri, yağ kaçakları ve bu kaçaklardan ötürü ürüne bulaşan hidrolik yağı ürün satışı yapıldıktan sonra müşterilerinin evlerinde kullanırken bir müddet sonra plastikte çatlamalara yol açıyor. Pnomatik sistemler sayesinde bu riski tamamen ortadan kaldırmış oluyoruz. Pnomatik sistemlerdeki dezavantajlar, hidrolikteki tonaj kuvvetlerine ulaşabilmek için pnomatik silindirleri özel tasarım mekanizmalar ile güçlendirilmesi gerekiyor. Ayrıca otomasyon altyapısı olarak tamamen programlanabilir esnek bir yapısı vardır. 

Müşteriniz lazer trimleme yatırımı yapmayı planlarken sanal gerçeklik uygulaması kullanarak vazgeçirmişsiniz.

Evet. Müşterimiz esnek üretim ve set-up süresi daha kısa olan ancak yatırım maliyeti daha yüksek olan lazer trimleme sistemini düşünürken, kendilerine yaptığımız sanal gerçeklik (VR) ve proje sunumları sayesinde bu sistemin onlar için daha verimli ve maliyetinin düşük yatırım olduğuna ikna ettik. Sistem, yaklaşık 30 bin adet ve büyük bir kısmı da özel tasarlanmış, işlenmiş komponentten oluşuyor. Sistem tasarımı ve imalatı yaklaşık 7 ay sürdü, çevrim süresi ise 45 sn.’dir.

Projelerinizde dijital ikiz teknolojisini kullanıyorsunuz. Bu teknolojinin size sağladığı avantajlar nelerdir?

Dijital ikiz teknolojisi üretime geçmeden, simülasyon ortamında robota-makinaya hareket verebiliyor ve prosesi canlandırabiliyor. Müşterilerimize sanal gerçeklik ekipmanlarıyla makinanın içerisinde dolaşabilme imkanı veriyoruz. Müşterilerimiz, üç boyutlu olarak birçok veriyi gözlemleyebiliyor. Bunlar arasında makinanın ulaşım-erişim mesafeleri, ergonomik olup olmadığı, operatörün ürünü toplaması, makinanın içinde dolaşırken yeterli alan bırakılıp bırakılmadığı ve kapasite testleri gibi birçok veri var.

Gelecek dönem hedeflerinizi öğrenebilir miyiz? Hedefleriniz arasında ihracat var.

Gelecek dönem hedeflerimiz arasında ihracat bulunuyor. Bu konuda çalışmalarımız var. MAKİM (Manisa Makina Kalıpçılar ve İmalatçılar Derneği) ile başarılı bir Ür-Ge projesi teslim ettik. İkinci projemiz ise, şu an yazılım aşamasında. Üretim kapasitemizi ve ihracatımızı artırmayı hedefliyoruz. Bu noktada devletin destekleri oluyor. Bir takım üretim, ihracat geliştirme adı altında teşvikler oluyor. Bu sayede yurt dışında B2B görüşmelere olanak sağlıyor. Ür-Ge kapsamında ihracatı hedefliyoruz. Ocak ayında ABD’deki CES Fuarı’na katılım sağladık. Ayrıca BEYSAD (Beyaz Eşya Yan Sanayi Derneği) üyeliğimiz dolayısıyla iş geliştirme faaliyetleri ve ziyaretler gerçekleştirdiğimiz Rusya da ihracatta hedef pazarlarımız arasında yer alıyor.