Corona virüsü ile birlikte iç hava kalitesinin önemi bir kez daha anlaşıldı. 10 yılda anlatamadıklarını COVIT-19’un 15 günde anlattığını belirten Nasa Mühendislik firma yetkilisi Kevork Hamamcıyan ile iç hava kalitesinin insan sağlığı üzerindeki etkisini ve firmalarının çözümünü konuştuk.
Nasa Mühendislik’in başarı hikayesi hakkında bilgi verir misiniz?
Nasa Mühendislik, iklimlendirme sistemleri proje ve uygulama konularında 35 yıllık tecrübem ile 2011 yılında tarafımca kuruldu. Firmamız kurulduğu günden itibaren iç hava kalitesiyle ilgili çalışmalar yapmış, iç mekan iklimlendirmelerinde kullanılan HVAC cihazlarına UV sistem, Aktif PCO sistem ve aktif oksidasyon sistem PHI cihazlarının ithalini ve kurulumunu gerçekleştirmiştir.
İç hava kalitesinin önemi, insan sağlığı üzerindeki etkisi nedir?
İnsanlar zamanlarının yüzde 90’ını kapalı mekanlarda geçirmekteler, bu yüzden iç havanın çok sağlıklı ve taze olması gerekmektedir. Amerika Çevre Koruma Ajansı iç hava kalitesinin zaman zaman dış havadan 5-10 kat daha kirli olduğunu raporlamıştır. Artan şehirleşme, enerji kaynaklarının hızla tükenmesi sebebi ile enerji tasarrufu ön plana çıkmış ve yapılar daha bir sızdırmaz yapılmaya başlamıştır. Bu durum özellikle kalabalık ortamlarda iç hava kalitesini olumsuz etkilemiştir, durumu düzeltmek için klima santralleri daha fazla dış hava ile çalışmaya ayarlanmış, bu durum tekrar enerji giderlerini arttırmış üstelik de özellikle şehir içinde kurulan plazalar, artan trafik yoğunluğunun etkisiyle kirlenen havayı iç mekana basar hale gelmiştir. HVAC cihazlarına kullanılan filtreler havadaki partiküllerin yüzde 80’ini tutabilmekle beraber yüzde 20’lik bölüm yaşam alanına girmektedir. İşte bu yüzde 20’lik bölüm hastalıkların yüzde 80’ine sebep olmaktadır. Bunlar kişilerde sinir sistemi bozukluğu, uyuklama, horlama, asabiyet, alerjik reaksiyonlar, göz yanması, kanser, unutkanlık, depresyon üreme sistemleri ve kardiyovasküler vb. hastalıklara sebep olabilmektedir. Bu olumsuzlukların tümüne hasta bina sendromu denilmektedir.
Corona virüsü sebebiyle insanlar zamanlarının tamamını evlerinde geçiriyor. Ancak kapalı alanlarda iç hava kalitesinin sağlanamaması birtakım sağlık sıkıntılarının yaşanmasına sebep oluyor. Ev gibi yaşam alanlarında bu sorunların önüne geçilmesine yönelik çözümleriniz neler? Bu ürünlerinizin özelliklerini öğrenebilir miyiz?
Bizim cihazlarımız genellikle profesyonel ürünler olduğundan bir HVAC cihazına ihtiyaçları vardır, ama bununla birlikte ev, oda düzeyinde de çalışabilecek HVAC cihazlarına ihtiyacı olmayan bağımsız çalışan modelimiz de var, 45 m2 alanlara kadar kullanılabilen aktif PCO sistemimiz havadaki bakteri ve virüsleri hedefleyen bir cihazdır. Bir filtre olmadığından boyutları oldukça küçüktür, filtre bakımı ve değişimi gibi problemleri yoktur, sadece iki yılda bir UV lambasının değiştirilmesi kafidir, içinde bulunan aktif karbon emdirilmiş titanyum matris UV ışını ile kendi kendini temizler.
Nasa Mühendislik olarak önümüzdeki süreçte neyi hedefliyorsunuz?
Nasa Mühendislik kurulduğu günden beri iç hava kalitesinin önemini vurgulamaktadır. Geçen süreçte maalesef insanlarımız bunun önemini kavrayamadı veya biz Nasa Mühendislik olarak yeteri kadar anlatamadık. Bizim 10 yılda anlatamadığımızı COVIT-19 15 günde anlattı, bu süreçte 10 yılda verdiğimiz teklifin 10 katını 15 günde verdik, bu günler de geçecek ve hayat normale dönecek elbette, ama artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak, insanlar kapalı mekanlarda hastalık yayılımının ne kadar çabuk olduğunu gördüler. Bundan sonra uzun bir süre insanlarda bu paranoya devam edecektir, işte bu süreçte iç hava kalitesi konusu sürekli gündemde olacak ve kapalı mekanların ciğerleri olan HVAC cihazlarına, gerekli önlemlerin alınacağını bekliyorum. Bu kapsamda bu konudaki 10 yıllık tecrübemizin Nasa Mühendislik’in büyümesine büyük katkı sağlayacağını düşünüyorum. Son söz olarak, içinde bulunduğumuz corona virüs salgını sebebi ile UV lambalara ilgi çok artmıştır, bu durum bazı fırsatçıların da iştahının kabarmasına vesile olmuştur. Şurası bilinmelidir ki UV lambalar ulu orta kullanılabilecek cihazlar değildir, üstelik her UV lamba sterilizatör olmadığı gibi HVAC cihazlarında da kullanılamaz. Bu cihazlar için üretilen UV lambalar özeldir ve sadece uzman birinin seçip kurulması gerekmektedir, korkarım ki yakında UV lamba yüzünden hastanelere koşan insan haberlerini duyacağız, çünkü gerekli bilgilendirme olmadan odaya UV lamba takıp mikropları öldürebileceğini sanan insanlar var, asla böyle bir şey olamaz mutlaka bir uzmandan yardım alınması gerekmektedir.
COVIT-19 hakkında:
Corona virüs salgınından sonra UV sistemlerimizin bu virüse etkili olup olmadığı konusunda oldukça fazla bilgi talebi almaktayız. Bu konuda bir açıklama yapmayı uygun görmekteyiz. Bizim UV sistemler de dahil olmak üzere dünyada UV üreticilerinin hiçbiri, corona virüs için özel bir test yapmamıştır ama UV ışınlarının daha evvel yapılan testlerde COVIT-19 virüsü ile benzer yapıda olan virüslerde etkili olduğu görülmüştür. Bu itibarla UV ışınlarının COVIT-19 üzerinde de etkili olacağı düşünülebilir. Bu testler bağımsız laboratuvar tarafından yapılır, mevcut durumda laboratuvarlar çok daha önemli araştırmalara odaklandığından üreticiler araştırmayı yapacak laboratuvar araştırmalarını sürdürmektedirler. Bu itibarla insanlarımızın bazı fırsatçıların (yerli veya yabancı olsun fark etmez) kendi cihazlarının corona virüse yüzde 100 etkili olduğu reklamlarına kanmamaları gerekmektedir.
