Deprem mühendisliğinin, baraj tasarımında dikkate alınması gereken konulardan biri olduğunu belirten Suiş Proje Yönetici Ortağı Ali Kerim Orhon, İSKİ Genel Müdürlüğü’ne “Olası İstanbul Depreminin İstanbul’a Su Sağlayan Barajlara Etkisi” konulu bir müşavirlik hizmetini, ortaklarıyla birlikte vermeye başladıklarını, halen çalışmalara devam ettiklerini söyledi. Orhon, İstanbul’a içme suyu sağlayan sekiz adet barajın, olası depremde nasıl davranacaklarını gelişmiş analiz yöntemleri ile araştırıp, risk tespit edilenler olursa iyileştirmeye yönelik yapılması gerekenleri belirlemeyi amaçladıklarını sözlerine ekledi.
Aynı zamanda barajların üzerinde olası bir depremin etkisinin belirlenmesine yönelik çalışmalarınız var. Depremin barajlar üzerindeki etkisi nedir?
Deprem mühendisliği, baraj tasarımında dikkate alınması gereken konulardan bir tanesidir. Bir barajın yıkılabileceğini pek aklımıza getirmiyoruz, çünkü şükür ki ülkemizde bu konuda ciddi bir problem ile karşılaşmadık, Türkiye’de özellikle geçmişteki baraj tasarımlarımızda oldukça emniyetli hesap yaklaşımları kullanılmış. Oysa ki 2009’da Çin’de yapılmış bir araştırmaya göre, dünyada o güne kadar 900’ün üzerinde yıkılan baraj tespit edilmiş, bunların önemli kısmı da ABD, Avrupa ve Çin gibi teknolojik olarak ileri ülkelerde olmuş. 1928’de California’daki St. Francis ve 1959’de Fransa’daki Malpasset barajı yıkılmaları 400’den, 1963’de İtalya’daki Vajont barajı yıkılması ise 2000’den fazla insanın ölümüne neden olmuş. Geçtiğimiz sene Brezilya’da meydana gelen atık barajı yıkılma olayının görüntülerini sanırım birçoğumuz izlemiştir. Deprem; baraj yıkılmasının tek sebebi değil, hatta istatistiki olarak en önde gelen sebeplerinden de değil, ancak dikkate alınması gereken önemli bir faktör. Suiş Proje olarak 2019 yılında İSKİ Genel Müdürlüğü’ne “Olası İstanbul Depreminin İstanbul’a Su Sağlayan Barajlara Etkisi” konulu bir müşavirlik hizmetini, ortaklarımızla birlikte vermeye başladık, halen çalışmalara devam ediyoruz. İstanbul’a içme suyu sağlayan sekiz adet barajın, ki bunlar Ömerli, Darlık, Elmalı, Terkos, Alibeyköy, Büyükçekmece, Kazandere ve Pabuçdere barajları, olası depremde nasıl davranacaklarını gelişmiş analiz yöntemleri ile araştırıp, risk tespit edilenler olursa iyileştirmeye yönelik yapılması gerekenleri belirlemeyi amaçlıyoruz. Burada söz konusu olan sadece barajların yıkılma riski değil, deprem halinde su temininde olası bir aksaklık oluşması ve su kesintisine neden olması dahi göz önünde bulundurulması gereken önemli bir husustur, biz de bu hassasiyet içerisinde çalışmalarımızı yürütüyoruz.
