Geliştirdiği robot polisaj makinası POBOT’un lansmanını 2019 yılında düzenlenen 5. Robot Yatırımları Zirvesi ve Sergisi’nde gerçekleştiren Ankara merkezli Baca Makine Mühendislik, yerli ve milli ürününü otomotiv sektörüne sunmaya devam ediyor.

Baca Makine Mühendislik Ar-Ge Müdürü Çağatay Cangüloğlu, “En büyük odaklanma noktası, temelde otomotiv sektörü oluyor. Çünkü; seri üretim bantlarında çıkan ürünler özellikle paslanmaz kullanılan yerlerde, polisaj ve diğer aşındırıcı işlemlerde olduğu gibi çok fazla yüzey işlemine ihtiyaç duyuyor. Bu konuda birçok otomotiv ana ve yan sanayi üreticileriyle projemizi gerçekleştirdik ve gerçekleştirmeye de devam ediyoruz. Bu konuda yoğun bir talep var.” diyor.

POBOT’u geliştirmeye neden ve nasıl karar verdiniz? Robot polisaj makinanız POBOT’un Ar-Ge süreci, çalışması ve avantajları ile ilgili bilgi verebilir misiniz? 

Robotta polisaj uygulamalarına girişimiz, bir müşterimizin talebiyle başladı. Müşterimizin ürettiği çelik malzemelerin polisajıyla ilgili yurt içinde bu tür projeleri gerçekleştirebilecek bir tedarikçi bulamaması sebebiyle bizden destek istedi. Biz de daha önceki makina üretim tecrübelerimizden faydalanarak bu işe girmeye karar verdik. Ar-Ge süreçlerini başlattığımız POBOT’ta herhangi bir yurt içi veya yurt dışı danışmanlık almamamıza rağmen, bünyemizdeki mühendis kadromuzun tecrübelerini kullandık. Öncelikle bir literatür araştırmasına girdik, dünyada polisaj da robot uygulamaları konusunda neler yapılıyor, hangi konularda daha çok üzerinde duruluyor. Çünkü en azından robot aslında bildiğimiz manada çok esnek bir üretim aracı değil. Programlama olarak esnekliği var, fakat seri üretimler de bir stabil çalışır bir sabit nokta üzerinde döner ve rotumuzun oldukça sağlıklı olması lazım. Temel robot uygulamalarındaki yaklaşım budur. Fakat polisaj aslında bir yüzey işlemi. Türkiye’de bunun adı polisaj olarak geçiyor ama “polishing” diye geçen kısmı aslında daha çok yüzey hazırlamada son işlem yüzeyleri için kullanılan bir tabir. Biz buna daha çok aşındırma ile yüzey hazırlama diyoruz. Aşındırma ile yüzey hazırlama uygulamalarında da gerekli tecrübe yıllardır insanların ellerini kullanarak yaptıkları aslında bant veya taş aşındırıcılarla gerçekleştirdiği işlemler nasıl otomatize edilebilir mi? En temelinde düşünün bir çalışan bir polisaj makinasının önüne geçtiğinde parçada elinde olduğu için çok esnek bir üretim yöntemine sahip, farklı eksenlerden yaklaşabiliyor. Fakat robot için bunu standardize ederken fark ettiğimiz bir şey oldu: Robotlarda daha çok tork sensörleri kullanılıyor. Yani altıncı eksene yerleştirilmiş bir tork sensöründe polisaj uygulamasını yaparken, vurma ve çarpmaların ya da bir nevi aslında parçanın üretiminden kaynaklı tolerans sorunlarını siz tolere edebiliyorsunuz. Biz burada tek eksende POBOT’ta odaklandığımız nokta titreşimi ortadan kaldırmak, onun dışında üretim esnekliğini temelde bir eksenini hareketli tolere edebilmek için kullandık.

POBOT’un lansmanını geçen yılki Robot Yatırımları Zirvesi’nde yapmıştınız.  Gelen geribildirimleri ve talepleri değerlendirebilir misiniz?

Biz özellikle Robot Yatırımları Zirvesi’nde robotumuzu tanıtmak istedik. Çünkü sektörün hemen hemen bütün bileşenleri oradaydı. Bu konuda da bir iki makale hazırlamıştık, biz buraya gelirken aynı zamanda POBOT’un yapay zeka uygulamalarında da kullanılabileceğini fark ettik ve Türkiye’de ilk robotla yapay zeka uygulamalarından birini gerçekleştirdik. Bunu merkeze alarak fuarda bir tanıtım yapmak istedik ve neticede bizim açımızdan oldukça verimli geçti. Sonrasında pandemi sürecinin başlaması ile piyasadaki dalgalanmalar bizi de etkiledi. Fakat robot konusunda farkındalık oluşturduğumuzu, sonrasında da görüştüğümüz firmalarda gördük ve bu konuda açığı nasıl kapatacağımız konusunda bilgi alışverişinde bulunduk. Bu da bizim için çok yararlı oldu.

Robot hücreleri için otomatik bant zımpara makinanızın otomotiv sektörüne ne tür katkıları bulunuyor, sunduğu avantajlar nelerdir?

En büyük odaklanma noktası, temelde otomotiv sektörü oluyor. Çünkü; seri üretim bantlarında çıkan ürünler özellikle paslanmaz kullanılan yerlerde, polisaj ve diğer aşındırıcı işlemlerde olduğu gibi çok fazla yüzey işlemine ihtiyaç duyuyor. Bu konuda birçok otomotiv ana ve yan sanayi üreticileriyle projemizi gerçekleştirdik ve gerçekleştirmeye de devam ediyoruz. Bu konuda yoğun bir talep var. Kullandığınız her araçta gördüğümüz parlak yüzey buradan geçiyor. Tatbikî adetlerde düşünüldüğünde, bunun ne kadar insanla yapılmasının zor olduğu da ortaya çıkıyor. Ayrıca bu konuda dünyada da bir talep var. İş sağlığı ve güvenliği açısından da polisaj çok sıkıntılı bir durum. Çalışanlar bunu gerçekleştirirken aşırı bir toza maruz kalıyorlar. Ne kadar koruma ekipmanları kullanılırsa kullanılsın, bu konuda çalışmaya olan istekleri gittikçe azalıyor. Doğal olarak polisaj sadece manuel olarak yapılıyor. Bunun dışında birçok gelişmiş Avrupa ülkesinde bu tür işler için özel olarak dizayn edilmiş fabrikalarda birçok robot tek çatı altında polisaj işlemlerini otomotiv sanayinde gerçekleştirebiliyor. Türkiye’nin otomotiv yan sanayisinde çok önemli bir yere sahip. Bu konuda talebin daha da artacağını düşünüyoruz. Açıkçası bu konuda bizi motive eden durumlardan birinin otomotiv sanayisindeki yeri olduğunu söyleyebilirim.

Otomotiv ve yan sanayiye yönelik uygulama örnekleriniz var mıdır? Varsa, paylaşabilir misiniz?

Otomotiv yan sanayiye yönelik özellikle jantlarda istenilen polisaj ve yüzey hazırlama işlemleri özellikle paslanmaz jant kapaklarında çalışılıyor. Kapı kolları, sunroof çıtaları veya araç üzerine bağlantılı çıtalarda çokça kullanılıyor.

Son kullanıcılar haricinde entegratör firmaların kullanımına sunuyorsunuz. POBOT ile ilgili gelecek hedef ve beklentilerinizi öğrenebilir miyiz?

Biz aynı zamanda robot entegrasyonu yapan bir firmayız. Fakat bu konuda odağımızı arttırabilmek için Türkiye’deki robot entegratörlerini, firmamızla çalışmaya davet ediyoruz. Zaten halihazırda robot entegratörleriyle çalışıyoruz. Artık robot entegrasyonu kısmına girmektense, bu konuda geliştirdiğimiz makinalarımızı entegratörlere sunmak istiyoruz. Çünkü bizim için sağlıklı entegrasyonu yapabilecek firmalar, firmamızın ve ürünümüzün bilinirliğini arttırıyor. Entegratör firmalara rakip olmaktan geçen sene çıktık, ürünümüzü entegre edecek firmalarla ortak çalışmaya başlıyoruz. Polisaj uygulamasıyla ilgili bir makinanın çıkmasının aslında ülke sanayimizin endüstriyel anlamda işlemler için altyapısını hazırlamaya çalıştığımızı belirtmek isterim. Bu konudaki çalışmalarımızı polisajdan başlatmamızın ana sebebi, yoğun insan işgücüne muhtaç kaldığını ve endüstriyel anlamda seri üretimdeki en büyük darboğaz olduğunu düşünüyoruz. Bu darboğazı da sektöre sunduğumuz makinalarla aşabileceğimizi ve elimizden geleni yapabileceğimizi söyleyebilirim.