Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretiminin artmasıyla birlikte, yeni bir soru gündemimizi meşgul etmeye başladı. Ürettiğimiz elektriği nasıl daha verimli ve uzun süreli kullanabiliriz? Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimin artmasıyla ve gelişen teknoloji sayesinde hem santral kurulumları arttı hem de enerjiyi depolama teknikleri kendi içerisinde gelişim gösterdi. Enerji depolama sistemlerinin geldiği nokta mevzuattaki gelişmeler ayrıca enerji piyasasının genel durumuyla ilgili sektör profesyonellerinin görüşlerini aldık.
Ar-Ge Müdürü Serkan Anbar ve Satış Müdürü Elvan Aygün ile Enerji Depolama Teknolojisi üzerine konuştuk.
Serkan Anbar; Enerji sektörünün şu anki durumuna dair genel bir değerlendirme yapar mısınız?
Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de yenilenebilir enerjiye yöneldi. Özellikle son zamanlarda fabrikaların çatılarına kurulan megavat ölçekli güneş enerji panelleri, sahalara kurulan rüzgâr enerji santralleri enerji ihtiyacımızın büyük bir kısmını karşılamaktadır. Rüzgârda, güneşte doğaya bağlı kaynaklar her ikisinde de her gün aynı verimimi alamama handikapları var. Yaşanabilecek doğal felaketlerde dikkate alınmalı çünkü günümüzde hayatımızın her noktası enerjiye bağlanmış durumda bu durumu kontrol altına alabilmek çok büyük önem arz ediyor. Enerjinin kontrolü ve yönetimi tam yapılmalı. Bu açıdan baktığımızda bütün dünyada başlatılan kimyasal bataryayla enerji depolama sayesinde sistemdeki dengesiz yükleri kontrol edebilme sistemleri artacaktır. Aksi takdirde enerjiyi kontrol edememek, enerji kesintilerine yol açması, haberleşme ağlarında zarar görülmesi kaçınılmaz olacaktır.
Elvan Aygün; Depolama sistemlerinde şu an hangi durumdayız?
Dünya üzerinde doğal kaynakların çoğu tükenmekte bu sebeple yenilenebilir enerji kaynakları daha çok önem kazandı. Sürdürülebilir enerjide değişen parametreler var bundan dolayı sistemin ihtiyaçları dengeli ve düzenli karşılanmadığından entegrasyonu sağlayabilmek için yardımcı sistemlere ihtiyaç duyuluyor. Peki bu yardımcı sistemler neler? Dünyanın birçok şebekesinde yenilenebilir enerjinin sisteme entegrasyonunu sağlamak adına enerji depolama sistemleri kuruluyor. Bu sistemler şebekeye esneklik ve güvenilirlik katıyor. Ülkemizde oldukça önemli bir adım atıldı ve Enerji Piyasası Denetleme Kurulu- Depolama Sistemleri Yönetmeliği’ni yayımladı. Bununla beraber sektöründe doğal olarak beklentisi arttı, yönetmelikle birlikte çıkarılacak bu alandaki kuralların temelini attılar. Bu beklentinin sonucunda şu ortaya çıkıyor; artık depolama sistemlerinin nasıl olacağına dair teknik özellikler açıklanmalı. Çünkü bundan sonraki süreçte şebekeye maksimum fayda sağlayacak enerji depolama sistemleri için sistemin şartlarını hazırlamak lazım. Bu sistemin şartları hazırlandığında artık enerji depolama sistemleri günlük yaşantımıza girmiş olacak.
Peki yayımlanan yönetmelik sektörün beklentilerini karşıladı mı?
Bu konuda şunu net olarak söyleyebilirim; yönetmeliğin yayımlanmış olması bile sektörde büyük bir beklentiyi karşılamış oldu. Enerji Depolama Yönetmeliği’nin yayımlanmasıyla birlikte bazı destek mekanizmalarında da bu konuya yer verildiğini gördük. Ana başlıklar üzerinden konuşacak olursak özellikle de üretim santralleri yekten ve ürettiği elektrik için ödeme yapılan veya yapılması garanti edilen başka herhangi bir destekleme mekanizmasından da faydalanabilir. Ayrıca üretim lisansı sahibi dediğimiz tüzel kişilerin aynı ölçüm noktasında elektriksel kurulu gücünü aşmayacak şekilde enerji depolama tesisi kurulabileceği belirtildi. Şöyle bir durumda var dünya çapındaki uygulamalara bakarsak özellikle de Avrupa’daki uygulamaları incelediğimizde saatlik bazda belirtilen alım ücretleri var. İhtiyaç anında bu sistemlerden faydalanmak adına yüksek fiyatlar belirleniyor. Bu sayede şebekenin yöneticisi sistemin güvenirliliğini ve esnekliğini sağlamakla birlikte enerjiyi depolayan sistem sahibiyse yüksek kazançlar sağlıyor. Sektör hali hazırda destek mekanizmasına ek olarak ülkemizde de bu tür sistemlerin aracılığıyla enerji depolama sisteminin kullanılmasına teşvik etmesini ve daha dengeli-kaliteli elektrik enerjisi sağlamasını beklemektedir.
