E-ticaret sektörünün gündem konusu, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe giren yeni ‘E-ticaret Kanunu’ndaki son değişiklikler oldu. Reklam, pazarlama, lisans ücreti ve lojistik kısıtlamaları en çok konuşulan gündem maddelerini oluşturuyor. Bir yandan ise yeni düzenlemeyle birlikte e-ticarette tekelleşmeyi ve haksız rekabeti engellemeye yönelik adımlar atılmış olması sektörde memnuniyetle karşılandı. Hayata geçirilen yasanın, sektörde köklü bir değişime neden olması bekleniyor.
YENİ YASA BİRÇOK ALANDA DÜZENLEME GETİRDİ
Yeni yasa ile birlikte pazaryerlerinin üzerindeki maliyet baskısının daha çok artacağını ifade eden TOBB E-ticaret Meclisi Üyesi ve Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucu CEO’su Cenk Çiğdemli, 2023 yılı genelinde pazaryerlerinden çıkıp kendi sitesini açan firma sayısının artacağını ve sektörde farklı iş kollarından çok fazla oyuncunun olduğunu söyledi. Dijitalleşmeye odaklanan şirketlerin ve özellikle KOBİ’lerin adeta e-ticarete akın ettiğini belirten Çiğdemli, Türkiye’de 488.706 firmanın e-ticaret yaparken, bunların 472.840 tanesinin pazar yerlerinden satış yaptığını, bu kadar hızlı büyüyen bir sektörde bazı düzenlemelerin kaçınılmaz olduğunu belirtti.
E-ticarette haksız rekabetin ve tekelleşmenin önüne geçilmesini amaçlayan bu yeni düzenlemeyle, sektörü domine eden işletmelerin gücününün sınırlandırılmasının hedeflendiğini belirten Çiğdemli, pazaryerlerine getirilen ekstra vergi, ceza ve reklam kısıtlamalarının maliyetlerin artmasına neden olacağını, maliyet artışlarının da satıcılara yansıtılacağını söyledi. Bu nedenle önümüzdeki yıl pazar yerlerinde satış yapmak yerine, kendi e-ticaret sitesini açarak satış yapan firma sayısında ciddi bir artış olmasını beklediklerini belirtti. "Örneğin tekstilde şu anda bile pazar yeri komisyon oranları yüzde 20. Buna maliyet artışlarından kaynaklı masraflar da eklendiğinde, belli bir süre sonra astarı yüzünden pahalıya gelebilir. Oysa bir satıcı kendi sitesini açsa, pazar yerlerinde yaptığı kadar satış yapmasını sağlayacak bir reklam harcaması cironun yüzde 5-15’i kadar olacaktır." diyen Çiğdemli, satıcıların kendi e-ticaret sitelerini açmasının her bakımdan daha avantajlı hale geleceğini ve e-ticarette tekelleşmeyi kıracağını, üstelik bir pazaryerinde tedarikçi konumunda olan satıcıların kendi sitelerini açarak marka yaratma fırsatı yakalamış olacaklarını söyledi.
"PAZARA YENİ GİRECEK OYUNCULARIN ÖNÜNÜN AÇILMASI HEDEFLENİYOR"
Yeni yasayla birlikte özellikle küçük oyuncular ile pazara yeni girecek oyuncuların önünün açılmasının hedeflendiğine değinen Çiğdemli, yeni düzenlemenin yüksek pazar gücüne sahip işletmelerin hareket alanlarını kısıtlayarak denetim ve gözetim altına alınmasını sağlayacak, şeffaf ve adil bir rekabet ortamı sunacak dedi.
Pazaryerlerindeki maliyetlerin ve komisyon oranlarının artmasından dolayı son bir iki yılda özellikle büyük hacimli tekstil markalarının pazaryerlerini bırakarak kendi siteleri üzerinden satış yapmaya başladıklarını, yeni yasayla bu trendin KOBİ’lere ve hatta bireysel satıcılara doğru inmeye başlayacağını göreceğimizi söyleyen Çiğdemli, öte yandan geneli yabancı şirketlerin kontrolünde olan pazaryerlerine aktarılan komisyon oranlarının ülkenin kendi iç dinamikleri içinde pay edilecek olmasının da ekosistem açısından büyük bir ivmelenme yaratacağını ve yeni yerli markaların ortaya çıkmasına imkan sağlayacağını belirtti.
"Büyük pazaryerlerinin reklam alanlarını kapatması da büyük bir sorundu. Yeni yasa ile reklam faaliyetlerinin kısıtlanması reklam olanaklarını tabana yayacaktır. Kanunun 8. maddesine göre ‘30 milyar işlem hacmi olan bir pazaryeri şirketi bu tutarın yüzde 2 tutarında, 30 milyar üzeri işlem hacmi olanlar da binde 3 oranında reklam verebilecekler." diyen Çiğdemli, yeni yasa ile aracılık faaliyetlerine de kısıtlama geldiğini, pazaryerlerinin artık eğitim, kültür sanat, spor, gayrimenkul ve araba alım satım gibi alanlarda faaliyet gösteremeyecek olduklarını, ayrıca kendi markalarını da satamayacaklarını ve bunların dışında davranan e-ticaret şirketlerine 20 milyon lirayı bulan ağır cezaların söz konusu olduğunu söyledi.
