FOTO: stanbul Atlas Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölüm Başkanı, Peyzaj Yüksek Mimarı Dr. Öğr. Üyesi Beyza Çermikli
Çevre kirliliğini önlemek, doğayı korumak ve iklim krizine karşı çözüm üretmek konusunda iç mimarlık ve çevre tasarımına önemli görevler düşüyor. İstanbul Atlas Üniversitesi Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölüm Başkanı, Peyzaj Yüksek Mimarı Dr. Öğr. Üyesi Beyza Çermikli, çevre tahribatını önlemeye yönelik etkili tasarım stratejilerine dikkat çekti. Çermikli, ekolojik malzemelerden geri dönüşüme, atık yönetiminden enerji verimliliğine kadar sürdürülebilir tasarım ilkelerinin doğal kaynakların korunmasına ve karbon ayak izinin azaltılmasına katkı sunduğunu vurguladı.
“Sürdürülebilirlik Bilinçle Başlar”
22 Nisan Dünya Günü dolayısıyla açıklamalarda bulunan Çermikli, özellikle son yüzyılda insan faaliyetlerinin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin arttığını ve geri dönüşü olmayan kayıplara yol açtığını belirtti. Çermikli, “Çevre bilinci geliştikçe, çevrenin korunmasına yönelik çözümler üretmek de mümkün hale geliyor. Ancak alınmayan önlemler, gelecekte çok daha büyük bedellere neden olabilir. Bu nedenle tasarım sürecinin her aşamasında çevreye duyarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir çözümler geliştirmek büyük önem taşıyor” dedi.
Ekolojik Malzemeler ve Geri Dönüşüm Ön Planda
Çermikli, sürdürülebilirliğe katkı sağlayan uygulamaların başında ekolojik malzeme kullanımı, geri dönüşümün teşviki ve atık yönetimi geldiğini belirterek şu bilgileri verdi:
“Doğaya zarar vermeyen malzemelerle hem estetik hem de işlevsel tasarımlar oluşturulabiliyor. Bambu, yerli ahşap, taş ve tuğla gibi malzemeler doğal kaynakların korunmasını destekliyor. Geri dönüştürülmüş cam, metal, plastik ve kumaş gibi malzemeler, dekoratif ürünlerden mobilyaya, zemin döşemelerinden ses yalıtımına kadar birçok alanda yeniden işlev kazanabiliyor.”
Enerji Verimliliği Tasarımla Başlıyor
Enerji verimliliğinin de çevresel sürdürülebilirlikte kritik bir rol oynadığını ifade eden Çermikli, “Doğal ışık, pasif havalandırma sistemleri, LED aydınlatmalar, yüksek enerji sınıfına sahip cihazlar ve etkili ısı yalıtımı sağlayan sistemler sayesinde enerji tüketimi azalıyor, karbon salımı düşüyor ve kullanıcılar için daha sağlıklı yaşam alanları ortaya çıkıyor” dedi.
Yeşil Tasarımlar: Doğayı İç Mekâna Taşımak
Yeşil tasarım yaklaşımlarının sadece çevreye değil, insan psikolojisine de olumlu etkiler sağladığını belirten Çermikli, biyofilik tasarım ilkeleriyle doğadan öğelerin iç mekâna taşındığını söyledi. “Bitkiler, doğal ışık ve su öğeleri gibi unsurlar estetik açıdan zenginleştirici olduğu kadar, kullanıcı sağlığı ve yaşam kalitesi açısından da fayda sağlıyor” diye konuştu.
Çok Fonksiyonlu Tasarımlar ve Tüketim Azaltımı
Gereksiz tüketimin önüne geçmek amacıyla, iç mimarlık ve çevre tasarımında çok işlevli çözümler geliştirildiğini belirten Çermikli, “Açılıp yatak olan koltuklar, altı depolama alanı olan yataklar veya modüler sistemler, mekânı daha verimli kullanmayı ve kaynak israfının önüne geçmeyi mümkün kılıyor” dedi.
Atık Yönetimi Tasarımın Parçası Olmalı
Çermikli, atık yönetiminin de tasarım sürecinin ayrılmaz bir parçası olması gerektiğini vurguladı:
“Malzeme kullanımında israfı önlemek, üretim sürecinde atıkları en aza indirmek, geri dönüştürülebilir ürünler tercih etmek ve kullanıcıların atık ayrıştırma alışkanlıklarını destekleyecek çözümler sunmak tasarımın çevreci yönünü güçlendirir.”
Dr. Beyza Çermikli, mimari ve iç mekân tasarımlarında çevreye duyarlı yaklaşımın yalnızca bir tercih değil, yaşanabilir bir gelecek için zorunluluk olduğunun altını çizdi.