Merih Asansör Genel Müdür Yardımcısı Emre Köroğlu, robot yatırımı yapılan hatlarda, üretim sürelerinin kısaldığını, standartlaşma ile üretim planlaması ve sipariş terminlemesinin kolaylaştığını, hatalı üretim oranlarının azaldığını söyledi.

Hizmet verdiğiniz sektörü analiz edebilir misiniz? 

Asansör ve asansör bileşenleri imalat sektörü ülkemiz için önemli ve kritik sektörlerdendir. Dikey yapılaşmaya bağlı olarak artan asansör kullanımı, sektörden beklenen üretim, servis ve yedek parça hizmetlerine olan ihtiyacı sürekli canlı tutmaktadır.  Her geçen gün yeni inşaatların ve projelerin başlaması, asansöre olan talebi arttırmakta, bu da sektörün gelişmesi ve büyümesi için uygun ortamı yaratmaktadır diye düşünüyorum. Asansör sektörü teknolojik olarak doygunluğa ulaşmış bir sektör olarak algılanmasına rağmen, gerçekte tahmin edilenin ötesinde yüksek teknoloji kullanan, yüksek teknoloji arayışı içinde olan, geliştirdiği teknoloji ile diğer sektörleri destekleyen ve besleyen bir sektördür. Tabi aynı zamanda diğer sektörlerden de beslenir. Yani birçok disiplinin birlikteliği söz konusudur.  Makine mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, yazılım mühendisliği ve iletişim mühendisliği alanlarında potansiyel yüksek teknoloji imkanları barındırmaktadır diyebiliriz.
Çerçeveyi biraz daha daraltarak, Merih Asansör’ün de içinde olduğu Türk asansör sektörüne bakarsak eğer, önceleri tamamen ithalata dayalı olan asansör sisteminin son 15 -20 yıl içinde tamamen yerli olarak üretilebilir konuma geldiğini söyleyebiliriz.  Tabi bu durum, sektördeki yerli lider firmaların kendi bünyesinde ve kendi çabası ile yaptığı Ar-Ge çalışmalarıyla üretim yatırımlarının ortak bir sonucudur.

Fabrikanızdaki robot uygulamaları hakkında bilgi verir misiniz? Üretimin hangi hattında robot kullanıyorsunuz?

Merih Asansör, toplam 30 bin metrekare kapalı alan içerisinde üretim yapmaktadır.  Bu üretim tesisi, soğuk sac şekillendirme, kaynaklı imalat, talaşlı imalat, plastik enjeksiyon, elektrostatik toz boya ve yaş boya gibi birçok prosesi tek bir fabrika çatısı altında toplamıştır.  Bu proseslerin tamamı CNC makinelerle yapılmaktadır. Bunun yanı sıra birçoğunda da otomasyon sağlanmıştır. Proseslerdeki otomasyonu sağlamak için kullandığımız ekipmanlar, kullanılan makine ve yapılan işe bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Basit sürücüler, kartezyen robotlar ya da altı eksenli robot kollar gibi.  Örnek olarak, soğuk sac şekillendirme proseslerinde kullandığımız kesim-büküm hatlarından ve kaynaklı imalat hattındaki robot hücrelerinden bahsedebiliriz. Kesim-büküm hattında, hammadde sac önce punch ile kesilip devamında abkant ile bükülmektedir. Bu iki proses, tek bir hat boyunca birbirlerine entegre bir şekilde yapılmaktadır. Mesela bu hattaki makinelerin entegrasyonu ve prosesin otomasyonu için Kartezyen robotlar kullanılmıştır. Buradaki kartezyen robotlar, hammadde sacı alıp makineye yükleyen, ilk operasyondan yani kesim işleminden sonra parçaları istifleyen, bir sonraki operasyon için parçaları hattın büküm makinesine taşıyan, büküm prosesi boyunca parçaların oryantasyonunu sağlayan ve işlemi biten parçaları hattın çıkışına ileten robotlardır. Bunun yanı sıra kaynaklı imalat hattındaki hücrelerde kullanılan altı eksenli robot kolları da bir diğer örnek olarak kabul edebiliriz. Buradaki robot kolların bazıları punta kaynak çeneleri, bazıları da gaz altı kaynak ekipmanları ile donatılmıştır. Kaynak hattında tek bir robottan oluşan hücreler olduğu gibi grup olarak çalışan robotlarla gaz altı ve punta kaynak prosesleri eş zamanlı olarak yapılabilmektedir.  

Ne zaman robotlu üretime geçtiniz?

Şuan da imalat yapmakta olduğumuz fabrikamıza 2009 yılında taşındık. İlk gaz altı kaynak robotlarını sanırım 2011 yılında, ilk kesim-büküm hattını da yanılmıyorsam 2014 yılında devreye aldık. Sonrasında hem kartezyen hem de robot kol sayısı artmaya devam etti tabi.   

Robot yatırımı ihtiyacı nasıl doğdu?

Bu ihtiyacı doğuran birçok faktör olmuştur. Bunlardan başlıcaları, mevcut kapasitenin yetersiz kalması, operasyonun hızının ve kalitesinin arttırılmak istenmesi, işgücünün ve insan kaynağının daha verimli kullanılmak istenmesi diyebiliriz. 

Üretim sonuçları ve avantajları neler oldu? Robot yatırımları size ne gibi bir katkı sağladı?

Robot yatırımı yapılan hatlarda, üretim sürelerinin kısalması ve standartlaşmasıyla üretim planlamasının ve sipariş terminlemesinin kolaylaştığını, bunun yanı sıra, insan hatasından arınmış ve standart kalitede gerçekleşen proseslerle uygunsuz ve hatalı üretim oranlarının azaldığını net olarak görebiliyoruz. Bu yatırımların dolaylı olarak bir sonucunun da müşteri tarafında yaratılan güven ve memnuniyet hissi olduğunu düşünüyoruz.

İşçi maliyetlerini düşürme anlamında bir düşüş yaşandı mı, o süreç nasıldı? 

Bu noktada farklı bir değerlendirme yapılması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü ilk akla geldiği gibi, çalışan insanların yerini robotların alacağı ve insana gerek kalmayacağı düşüncesi doğru bir düşünce değil.  Benzer şekilde olaya diğer taraftan bakıldığında çalışan insanın işinden olacağı ve işsiz kalacağı düşüncesi de doğru değil. Bu süreçteki kazanç her iki tarafında lehine nitelikli istihdamdır. Yani mevcut insan gücünün daha fazla katma değer yaratabileceği işlerde kullanılmasıyla işveren; robotlarla birlikte çalışacak insanların da nitelik kazanmasıyla işçiler kazançlıdır. Burada söz konusu olan maliyet düşüşü değil katma değer artışıdır.   

İleriki dönemlerde hangi alanlarda robot yatırımı yapmayı düşünüyorsunuz?

Farklı alanlarda olmasa da robot kullandığımız alanlardaki sayıyı arttırmayı planlıyoruz diyebilirim. 

Yatırım öncesi entegratörünüzden/robot firmanızdan ne şekilde bir fizibilite çalışması aldınız?

Bugüne kadar yapılan yatırımlarda, yatırım düşünülen proses için mevcut durum ve projenin fayda- maliyet analizini içeren fizibilite çalışmaları bize yol gösterici olmuştur.  

Sizi tanıyabilir miyiz? Akademik kariyerinizden ve profesyonel iş geçmişinizden bahsedebilir misiniz?

Gazi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü mezunuyum.  Merih Asansör’de son iki yıldır Üretimden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaktayım. Yaklaşık 10 yıllık Merih Asansör kariyerimde daha önce Üretim Müdürü ve Ar-Ge Koordinatörü olarak da görev aldım. Asansör sektörü haricinde raylı sistem araçları sektöründe de 2 yıl kadar üretim ve montaj alanında mühendislik yaptım.