Valeo Otomotiv Bakım ve Enerji Müdürü Burak Aslan, "Robotların rutin olarak periyodik ya da periyodik olmayan yapılması gereken kalite kontrolleri, taşıma işlemleri, bakım-onarım işlemleri gibi işlemler için ekstra bir profesyonel destek alınması gerekiyor. Dolayısıyla hatlara insan eli değmesi söz konusu. Robotizasyonun önünde engel oluşturmamak gerekli.” diye konuştu.
Mekatronik Mühendisleri Derneği (MEKMUHDER) tarafından düzenlenen “ROKON 2021 - Robotik ve Otomasyon Konferansı” kapsamında bir sunum yapan Aslan, dijital ortamda gerçekleştirilen konferanstaki sunumuna firmaları ile ilgili bilgiler vererek başladı:
“Toplam 33 ülkede faaliyet gösteren Valeo, 110 binden fazla çalışana sahip. Türkiye’de Bursa’da konumlanan Debriyaj, Alternatör, Silecek ve Klima olmak üzere 4 fabrikamız bulunuyor. Valeo Servis organizasyonumuz ve Ağır Vasıta Klima fabrikamız İstanbul’da bulunuyor. 38 Gelişim Merkezi ve 21 Araştırma Merkezine sahibiz ve bünyemizde 18 bin 480 mühendis ve teknisyen çalışıyor. Yıllık Ar-Ge harcamamız ise yaklaşık 2 milyon avro. Debriyaj fabrikamız, Demirtaş OSB’de talaşlı imalat, DMF dediğimiz çift kütleli volan parçalarını yaptığımız binamız (Toplamda 3 hattımız var. Yıl sonunda Hindistan ve İtalya’da dördüncüsü gelecek), ısıl işlem, ağır vasıta binamız ve ambar bölgemiz toplamda olmak üzere 5 farklı binada mevcudiyetini sürdürüyor. Üretimimiz pandemiden dahi durmadı, üretim kapasitemiz her geçen gün artmakta.”
“ÇALIŞANLARIN İŞİNE SON VERİLMEDİ”
DMF alt montaj hatlarında robot yatırımıyla birlikte insan gücünden elde ettikleri tasarrufa dikkat çeken Aslan, bu hatta çalışan personellerinin görevine son vermediklerini vurguladı.
Aslan, “Robot kurulumundan önce normal şartlarda DMF alt montaj hattımızda yaklaşık 4 operatör çalışmaktaydı. Yeni gelen hatta robotizasyon adaptasyonunu sağlandıktan sonra şu anda hattın başında bir vardiyada 1 operatör, toplamda üç vardiyada 3 operatör çalışmakta. Yani 9 çalışandan tasarruf sağlandı. Ancak bu demek olmuyor ki çalışanların işine son verdik, işsizlik artacak. Bunun yanında robotların rutin olarak periyodik ya da periyodik olmayan yapılması gereken kalite kontrolleri, taşıma işlemleri, bakım-onarım işlemleri gibi işlemler için ekstra bir profesyonel destek alınması gerekiyor. Dolayısıyla hatlara insan eli değmesi söz konusu. Robotizasyonun önünde engel oluşturmamak gerekli.” dedi.
Robotik sisteme geçen fabrikaların tamamında insan gücüne de had safhada ihtiyaç duyulduğunun altını çizen Aslan, 2022 yılı planlarıyla ilgili olarak “Halihazırda fabrikamızda 2 adet AGV, 3 adet cobot ve 139 adet robot 7/24 aktif olarak kullanılmakta. Dünya genelinde Valeo PTS Grubu fabrikalarında 2022 yılı için ek olarak 3 AGV ile 2 bin 293 kolaboratif robot ve geleneksel endüstriyel robot yatırımının yapılması planlanıyor.” ifadelerini kullandı.
COBOTLARIN KATKISI NELER OLDU?
Üretimlerinde kolaboratif robotlarla elde ettikleri kazanımlara da değinen Burak Aslan, şöyle konuştu:
“Fabrikamızda aktif olarak çalışan kolaboratif robotlarımızdan biri operatörün önüne koyduğu sepetin içinden parçaları alıp kumlama makinasına tek tek dizmek suretiyle vardiyada 800 ila bin 200 parçanın üretimini sağlamakta. Bu işlemi daha öncesinde bir operatör gerçekleştiriyordu. Üç cobot üç operatörün yerine geçti. Bugün üç operatör de farklı alanlarda çalışmaya devam etmekte.”
“EN BÜYÜK ARIZALAR, EKSEN VE GRİPPER KAYNAKLI”
Robotların en büyük arızalarının eksen ve ucundaki gripper kaynaklı problemler olduğunu belirten Aslan, entegratör firma ile seçimin yanlış yönde olması durumunda projenin mutlaka bir yerinde sorun yaşanabileceğini söyledi.
Arızi bakım, önleyici bakım, kestirimci bakım ve periyodik bakım gibi robotlara yaptıkları bakımlardan bahseden Aslan, tesis periyodik bakım planı ile ilgili bilgiler verdi.
“ROBOT YATIRIMLARI ZİRVESİ’NDE GÖRDÜK, ENTEGRE EDECEĞİZ”
Fuarlara katılımın gelişim için gerekliliğine ve önemine dikkat çeken Valeo Bakım ve Enerji Müdürü Aslan, bu kapsamda son olarak ziyaret ettikleri 6. Robot Yatırımları Zirvesi ve Sergisi’nde gördükleri ve üretimlerine entegre edecekleri bir örneği de izleyicilerle paylaştı:
“Alan tarayıcı dediğimiz güvenlik ekipmanlarını kullanıyoruz. Bu sensörlerin de maliyeti kapasitesine göre kullandığımız 4 m yarıçapı safety alanına sahip yaklaşık bin 200 avrodan başlıyor ve 2 bin 500-2 bin 700 avrolara kadar yükselebiliyor. Robot Yatırımları Zirvesi’nde ACS Otomasyon’un distribütörlüğünü üstlendiği İtalyan Inxpect markasının radar sensörüyle tanıştık. Cobot’un etrafındaki alan tarayıcının ortam şartlarından etkilenmesi kaçınılmaz. Kumla birleştiği ve kumlama makinasının yanında çalıştığı için yoğun olarak kuma maruz kalıyor. Dolayısıyla bu camı haftalık ya da aylık bazda sürekli olarak silmek mecburiyetinde kalıyoruz. Bu noktada operatör bazında ekstra bir işçiliğimiz var. Dolayısıyla Zirve’de gördüğümüz sensörün adaptasyonunu gerçekleştireceğiz. Bu da içinde bir Lidar olmadan sensörün tamamen otonom olarak uçuş sürelerini hesaplayıp havada partikülleri aradaki yoğunluğa göre minimize ya da maksimize ederek insanın varlığını algılayan ‘Kategori 3’ emniyet sınıfına sahip alan tarayıcılarla eşdeğer bir sisteme sahip. Dolayısıyla sistemi entegre edeceğiz. Maliyet olarak hemen hemen aynı ama kullanımda bir devamlılık teşkil ettiğinde hiçbir şekilde bakıma ihtiyaç duymayan bir ürün.”
