Konfor Mobilya Döşemeli Grup Üretim Müdürü Mustafa Büyükkabasakal, profil kaynak uygulamalarında ve metal aksamlarının birleştirilmesi prosesleri için kullandıkları robotları dergimize anlattı.

Dünya tüketim eğilimlerini ve gelişmeleri yakından takip ederek ürettikleri koleksiyonları, dünyanın bir çok noktasına ulaştırarak global bir vizyon ile büyüyen Konfor Mobilya, tüm bu başarılarını robotlu üretim hatlarına borçlu. Konfor Mobilya Döşemeli Grup Üretim Müdürü Mustafa Büyükkabasakal “Sektörün üretim hacmindeki hızlı büyüme, rekabet şartlarını da ağırlaşmıştır. Rakiplerimiz ile rekabeti sağlayabilmek, marka olmanın gereklerini yerine getirmek adına, en iyi ürünü en iyi fiyat ile müşterilerimiz ile buluşturmamız gerekiyordu. Yaptığımız çalışmalarda kalite ve verimliliği arttırmak için çalışmalar yaptık. Bu çalışmaların sonucunda, modernleşme ve otomasyona geçiş sürecini başlattık. İlk etapta profil kaynak bölümüne robot uygulama yatırımı gerçekleştirdik” diyor. 

Hizmet verdiğiniz mobilya imalat sektörünü analiz edebilir misiniz? 

Türk mobilya endüstrisi, çoğu geleneksel yöntemlerle çalışan atölye tipi, küçük ölçekli işletmelerin ağırlıkta olduğu bir görünüme sahipti. Fakat son yıllarda orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısı hızla artmıştır. Gerek insanlarımızın gelir düzeyinin yükselmesi ile taleplerin artması, gerek lokomotif sektör olan inşaat sektörünün büyümesi, mobilya üretim sektörünü de olumlu yönde etkilemiştir. Atölye görünümündeki küçük işletmelerden orta düzey işletmelere, oradan da kurumsal şirketlere dönüşmesine yol açmıştır. Sektörün ülkemizde üretim değeri 20 milyar TL ye yaklaşmıştır. İhracat içerisindeki payı her geçen gün artmaktadır. Büyümeye bağlı olarak sektörün üretim kanadında otomasyon ve yeni teknolojilere ihtiyacı artmaktadır. 

Fabrikanızdaki robot uygulamaları hakkında bilgi verir misiniz? Üretimin hangi hattında robot kullanıyorsunuz?

Fabrikamızda robot hattını metal bölümünde, profil kaynak uygulamalarında, metal aksamlarının birleştirilmesinde kullanıyoruz.  

Ne zaman robotlu üretime geçtiniz?

Robot hattı kullanımına 2014 yılında başladık. Panasonic marka kaynak robotlarıyla üretim yapıyoruz.

Robot yatırımı ihtiyacı nasıl doğdu?

Sektörün üretim hacmindeki hızlı büyüme, rekabet şartlarını da ağırlaşmıştır. Rakiplerimiz ile rekabeti sağlayabilmek, marka olmanın gereklerini yerine getirmek adına, en iyi ürünü en iyi fiyat ile müşterilerimiz ile buluşturmamız gerekiyordu. Yaptığımız çalışmalarda kalite ve verimliliği arttırmak için çalışmalar yaptık. Bu çalışmaların sonucunda, modernleşme ve otomasyona geçiş sürecini başlattık. İlk etapta profil kaynak bölümüne robot uygulama yatırımı gerçekleştirdik. 

Üretim sonuçları ve avantajları neler oldu? Robot yatırımları size ne gibi bir katkı sağladı?

Her şeyden önce üretim maliyetlerimiz düştü. Seri üretim miktarlarımız arttı. Az zamanda, daha az personel ile daha fazla miktarlarda iş yapmaya başladık. Sektörün önemli sorunlarından birisi olan kalifiye personele bağımlılığımız ciddi oranda azaldı. Bunun yanında ürün kalitemiz de arttı. Yapılan iş’e standart geldi. El işçilik farkı olarak belirtilen olgudan kurtulduk. 

İşçi maliyetleri düşürme anlamında bir düşüş yaşandı mı, o süreç nasıldı? 

Robot hattını satın aldıktan hemen sonra ilk yaptığımız iş fayda analizi oldu. Bu süreci insan gücü ile yapılan işlerin etütlerini aldık, aynı işi robot ile yaparak karşılaştırdık. Yaptığımız ölçümlerde robot uygulamasının genel anlamda sadece iş/zaman analizinde kazancımızın yaklaşık %35-45 oranında olduğun gördük. 

İleriki dönemlerde hangi alanlarda robot yatırımı yapmayı düşünüyorsunuz?

Robot uygulamaları şu an sadece metal bölümünde var. Önümüzdeki dönemde boyahane ve iskelet montaj bölümlerinde kullanmak için çalışmalarımız devam ediyor. 

Yatırım öncesi entegratörünüzden/robot firmanızdan ne şekilde bir fizibilite çalışması aldınız?

Robot uygulamalarının kapladığı alan miktarı, yapacağımız işe uygunluğunun bilgisi,  robotun hareket hızı (adet/zaman) ve manevra kabiliyetleri bilgisi ve enerji tüketimi bilgilerini aldık. Ayrıca çalışması gereken operatör sayısı ve yetkinliği bilgilerini de değerlendirdik. Satış sonrası hizmetlerde, yedek parça ve servis hizmetlerinin maliyet analizleri de yapılmıştır. 

Genel olarak mobilya sektöründe robotlara hangi alanlarda ihtiyaç oluyor? Rakipleriniz robotları nerelerde kullanıyor?

Bildiğimiz kadarıyla rakiplerimizden biri, baza hattında tamamen üretim yapıyor. Paketleme hattının sonunda robotlarla istifleme işi yapılıyor. Mobilya sektöründeki kullanıma dair bildiğim uygulamalar bunlar. Bunun haricinde ne var derseniz, başta bahsettiğim istifleme işi için istifleme makineleri yerine robot kullanılabilir. Bizim de kafamızda robotları kullanabileceğimiz çok ciddi alanlar var. Mesela panel mobilyada işçilik gerektiren parça alınıp tezgaha konuyor. Üzerinde işlem yapılıyor, tekrar çevriliyor. Parça ağır olduğu için iki kişi çalışıyor. Örneğin böyle bir alanda robotu, personelin çalışabileceği şekle sokarak, yönlendirme yapılabilir.

Aslında kullanılacak çok alan var. Özellikle ağır işçilik gerektiren alanlarda ve işlemlerde robotun bu prosesleri uygulaması daha uygun olur. Ergonomiye uygun olarak, parçayı çalışanın önüne getirebilir. Tabii bu tür uygulamalar için Türkiye’nin daha çok zamana ihtiyacı var. Alışkanlıklarımızın oturması gerekiyor. Özellikle mobilya alanında bu iş biraz daha zor çünkü mobilyanın kültüründe biraz kara düzen vardır. Buna rağmen bence mobilya sektörü son 5-6 yıldır profesyonelleşiyor. Yenilikleri adapte etmek gerekiyor. Bizler de gelişmeleri takip ediyor, ne gibi şeyler yapılabilir, nasıl faydaları olur gibi konuları düşünüyor, gerekli ziyaretleri ve çalışmaları yapıyoruz.

Bugüne kadar yaptığınız yatırımlarda öğrendikleriniz ışığında, mobilya sektöründe robot yatırımı yapmak isteyen yatırımcılara nasıl tavsiyelerde bulunursunuz? 

Nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda bazı tavsiyelerimiz olabilir. Öncelikle kapasite analizinin çok ciddi yapılması gerekiyor. Böyle bir yatırım yapılacaksa robotların bakım ömürlerinin çok uzun olması büyük avantaj. Bunu da hesaplamaların içine dahil etmeniz lazım. İleriye dönük kapasite artışını düşünerek yatırım yapılmalı. Özellikle firmanız 5 veya 10 yıl sonra nerede olacak? Bu gibi soruları düşünerek yatırım yapmak çok önemli. Stratejiniz doğrultusunda da yatırıma yön vermelisiniz. Biz bugüne kadarki yatırımlarımızda bir hata yaptığımızı düşünmüyoruz. Tüm bu analizleri yaparak yatırımlara karar verdik. Bu yatırımlara rağmen firmalar ekonomik durgunluğun da bir sonucu olarak tam kapasite çalışmıyor olabilir. 

Entegratörler özelinde nasıl tavsiyeler verirsiniz? Entegratörlerden beklentileriniz nelerdir?

Entegratörler, çalışacakları firmayla görüşmeden önce, derslerine iyi çalışmaları gerekiyor. Olaya sadece satış olarak bakmamaları gerekir. İşin içerisine girdikten sonra öğrenmeye başlamak yerine, daha öncesinden firma ve fabrika işleyişi hakkında bilgi sahibi olmaları gerekir. Yoksa “Elime çantayı aldım, robot satmaya geldim”le olacak bir iş değil bu. Neticede çok büyük yatırımlar yapıyoruz. Şahsım adına böyle bir davranış biçimi gördüğüm zaman uzak duruyorum. Dikkat edilmesi gereken bir konu bu. Mobilya bizim işimiz ama robot bizim işimiz değil. Entegratörlerin bize katması gereken şeyler var. Varsa benim hatamı gidermeleri gerekiyor. Bu anlamda işi benimle birlikte öğreneceklerse kusura bakmasınlar. 


Türk üreticisinin insan-makina işbirlikçi (collaborative) robotlara bakış açısı nedir? Üretimden biri olarak neler gözlemliyorsunuz; sizce piyasada böyle bir talep var mı?

Global düzeyde robot ve otomasyon uygulamalarına geçiş kaçınılmaz bir son olmuştur. Yatırımlar yapılmadan önce yapılması gereken fayda/maliyet analizidir. Ülkemizde bu analizlerin doğru yapılmaması veya hiç yapılmaması büyük eksikliktir. İlk bakışta yatırım maliyetleri yüksek görülmekte ve yatırımcıları korkutmaktadır. Rekabet şartlarının her geçen gün arttığı günümüzde verimlilikleri arttırmak, piyasalarda var olabilmek ve sağlıklı büyümeyi gerçekleştirebilmek için otomasyon uygulamalarına mutlaka geçilmelidir. İçinde bulunduğum mobilya sektöründe bu tarz uygulamalar için talep olduğunu düşünüyorum.

Yalın üretime yönelik neler yapıyorsunuz?

Bir makinada operatör çalışırken minimum karmaşa içinde yapması gerekiyor. Ne kadar yürümesi gerekiyorsa o kadar, hatta yürüme oranını azalttığımızda birlikte yalın üretime geçmiş oluyoruz. Bununla ilgili kendi bir sistem uzmanımız bu işleri takip ediyor. Yalın üretimin dışına çıkan noktalar belirlenip yok ediliyor. Fabrikamızda ergonomi çalışmaları üzerine çok yatırım yapıyoruz. Operatörün beline yük binmemesi veya zorlanmaması, çalışma şartlarının iyileştirilmesi konusunda sıkı denetleniyoruz. Genç ve dinamik bir ekibe sahibiz. Bu şekilde kayıplarımız azaltma yönünde çalışmalarımız sürüyor.  Robot yatırımları ne yöne gideceğini konuşabiliriz. Bundan 6 yıl öncesine kadar Türkiye’de sadece bir tane robot üreticisinin bayisi vardı. Fakat şimdi robot üreticisi olup da burada bayisi olmayan bir firma yok. Türkiye’de robot kullanım oranını yüzde 70’e çıkarmak için firmalar çalışmalar yapıyor.