Havalimanlarında, AVM’lerde, otellerde, kafe ve restoranlarda, hastanelerde ve pek çok yerde karşımıza çıkan hizmet robotları pazarı büyümesini sürdürüyor.

Uluslararası Robotik Federasyonu’nun (IFR) raporu doğrultusunda satılan toplam hizmet robotu sayısı 2016 yılındaki 59 bin 269 üniteden 2017 yılında yüzde 85 artışla 109 bin 543 üniteye yükseldi. Satış değeri yüzde 39 artarak 6,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu düşük artış oranının nedeni yüksek değerli savunma robotlarının kayda değer şekilde düşmesidir.

Söz konusu istatistikte, 1998 yılından beri profesyonel kullanım için yaklaşık 395 bin hizmet robotu sayılmıştır. 

Değişen kullanım süreleriyle sonuçlanan bu ürünlerin çeşitliliği nedeniyle robotların kaç adedinin halihazırda kullanımda olduğunu tahmin etmek mümkün değildir. Bazı robotlar (örn: sualtı robotları) 10 yılı aşkın süredir kullanımda (endüstriyel robotlarda ortalama 12 yıllık kullanım ömrüne göre) olabiliyor. Savunma robotları gibi diğer robotlar ise, kısa bir süre için hizmet verebiliyor. Bu kapsamdaki ana uygulamalar; lojistik, savunma uygulamaları, halkla ilişkiler robotları, tarla robotları (süt sağım robotları), mekanik dış iskelet robotları ve medikal robotlar. 

2017 yılında 2016’ya göre yüzde 162 artarak (26.294) 69 bin lojistik sistem kuruldu. Bu toplam ünitelerin yüzde 63’ünü ve profesyonel hizmet robotlarının toplam satışlarının yüzde 36’sını oluşturdu.
Savunma uygulamalarındaki 11 bin 992 adet hizmet robotu, 2017 yılında satılan profesyonel kullanım amaçlı toplam hizmet robotu sayısının yüzde 11’ini oluşturdu.

Güçlü bir şekilde büyüyen bir sektör halkla ilişkiler robotlarıdır. 2017’de 2016'ya göre yüzde 56 artış gösteren robotlar yaklaşık 10 bin 400 adet satıldı.

Medikal robotların satışları 2016’ya kıyasla yüzde 73 artarak 2017 yılında 2 bin 931 adede yükseldi. Bu robotlar, profesyonel hizmet robotlarının toplam satışlarının yüzde 2,7’sini oluşturdu. En önemli uygulamalar olan robot yardımlı cerrahi veya terapi, 2016’ya oranla yüzde 22 artışla 2017’de bin 502 ünite satıldı. Medikal robotların toplam satış değeri, profesyonel hizmet robotlarının toplam satış değerinin yüzde 29’unu karşılayarak bin 911 milyon dolara yükselmiştir.

TEDARİKÇİLERİN ÇOĞU AVRUPA’DAN GELİYOR

Avrupalı hizmet robotu üreticileri küresel pazarda önemli bir rol oynamaktadır. Hizmet robotu tedarik eden 700 kayıtlı şirketten 300’ü Avrupa’dan gelmektedir. Kuzey Amerika yaklaşık 250 üretici ile ikinci sırayı alırken onu yaklaşık 130 üretici ile Asya izlemekte ve üçüncü sırada yer almaktadır.

Hizmet robotu tedarikçilerinin yaklaşık yüzde 30’u maksimum beş yaşından büyük işletmeler olarak kabul ediliyor. Bu nedenle robotikteki bu yeni ve ilerleyen segmentin dinamikleri olarak gösteriliyor.
Profesyonel kullanım amaçlı hizmet robotları lojistikte 2016 yılında 26,3 iken 2017 yılında 69 ünite olarak kaydedildi. Bu sektörde 2018’de 114,8 ve 2019-2021’de ise 485,3 ünite olacağı öngörülüyor.

Profesyonel kullanım amaçlı hizmet robotları savunma alanında 2016 yılında 11,1 iken 2017 yılında 12 ünite olarak gerçekleşti. Bu sektörde 2018’de 12,5 ve 2019-2021’de ise 43,7 ünite olması bekleniyor.

Profesyonel kullanım amaçlı hizmet robotları halkla ilişkilerde 2016 yılında 6,7 iken 2017 yılında 10,4 ünite olarak meydana geldi. Bu sektörde 2018’de 15,9 ve 2019-2021’de ise 93,4 ünite olacağı tahmin ediliyor.

AGV’LERİN 485 BİN ÜNİTEYE ULAŞMASI BEKLENİYOR

Fabrikalarda, depolarda, lojistik merkezlerinde ve hastanelerde kurulan AGV’ler 2017 yılında 2016’ya oranla yüzde 162 büyüyerek 69 bin ünite olarak kaydedildi. Bunun 62 bin 200 ünitesi depolarda, lojistik merkezlerinde ve hastanelerde kurulurken, üretimde kurulan AGV ise 6 bin 700 ünite olarak kaydedildi.

2018 yılında 2017 yılına kıyasla yüzde 66 büyümesi öngörülen AGV’ler 115 bin üniteye, 2019-2021 yıllarında ise her yıl ortalama yüzde 18 artışla 485 bin üniteye ulaşması bekleniyor.

COBOT’LARIN BÜYÜME TRENDİ DEVAM EDİYOR

Kolaboratif robot pazarı nispeten yeni olmasına karşın, gelecek 7 yıl boyunca büyük büyüme için hazır durumda. İnsanla iş birliğine dayalı güvenle çalışabilen robotlar, fabrikanın içinde ve dışında daha sofistike ve kullanışlı hale geliyor. 

Dünyanın en büyük birçok robot firması pazar büyümesinden pay almak için endüstriyel robotlarına ek olarak kolaboratif robot modellerini tanıtmaya ve piyasaya sürmeye başladı.  
Robotik Endüstriler Birliği’ne (RIA) göre endüstriyel otomasyonun en hızlı büyüyen segmenti olan ve şuan bütün robot satışlarından yaklaşık yüzde 3 pay alan kolaboratif robotların satışları 2025’e kadar yüzde 34’ü bulacak.

Paketleme, kalite kontrol, malzeme taşıma, makina besleme, makina montaj, kaynak gibi kolaboratif robotların kullanıldığı pek çok uygulama bulunuyor. Bunların arasında kolaboratif robot kurulumunda en büyük büyüme malzeme taşıma segmentinde görülüyor.

Genel robot satışlarında kolaboratif robotların satışları önümüzdeki 7 yıl içinde önemli bir şekilde artış gösterecek. Çünkü bu robotlar verimlilik potansiyellerini çeşitli uygulamalarda ortaya çıkaracak.
Diğer yandan iş birlikçi robotlar kolay programlanabilir olmaları, hızlı kurulum yapılabilmeleri, kolaylıkla konumlandırılabilmeleri gibi nedenlerden dolayı da tercih ediliyor.

Hatta bazı robotlar programlama bilgisine bile ihtiyaç duymuyor. Bu da esnekliklerini artırıyor ve otomasyon yatırım getirisini kusursuz bir şekilde daha da iyileştirerek birde fazla görevi yerine getirebilecekleri anlamına geliyor.

Kaynaklar: 

•    Uluslararası Robotik Federasyonu (International Federation of Robotics / IFR)
•    Robotik Endüstriler Birliği (Robotic Industries Association / RIA)