Eriş Makina Genel Müdürü Hakan Eriş, 2022 yılında pazara sunmayı planladıkları üç boyutlu kameralı tezgah besleme sistemi 3D Tendvision ürünleri ile ilgili olarak “Bu sistemimizde parçanın nasıl konumlandırıldığının önemi yok. Üç boyutlu kamera görüyor ve bu doğrultuda robot algılayıp parçayı alıyor. Bu sistemimiz, özellikle soğuk dövme yapan firmalar için büyük bir çözüm kolaylığı sağlayacak.” diyor.

Hakan Eriş, sorularımızı yanıtladı.

Öncelikle pandeminin etkisinde geçen 2020 yılını ve 2021 yılının ilk yarısını değerlendirmenizi rica ederiz.

İlk önce herkes gibi biz de endişelendik, ailemizi, çalışanlarımızı, kendimizi düşündük virüsün bulaşmaması adına iki ay işletmemizi kapatma kararı aldık. Uzaktan çalışma modeline geçerek evden çalışabilecek arkadaşlarımız için destek aldık. Minimumda çalışmalarımıza devam ettik. Sonra baktık ki her türlü tedbiri alarak pandemiyle yaşamak mecburiyetindeyiz, yarı zamanlı ve dönüşümlü olarak çalışmaya başladık. Akabinde normal çalışma düzenine geçtik temmuz ayından sonra da tam kadro ile çalışmalarımızı sürdürdük. Covid-19, insan sağlığı için çok kötü bir hastalık. Ancak biz pandemiden neler öğrendik? Fabrikalarda, üretimde insana mümkün mertebe az bağlı kalarak, otomasyonu en üst düzeyde işin içine entegre ederek bir şeyler yapılması gerekiyor. Zaten müşterilerimiz de 12 saat ya da 24 saat robotun, makinanın yanına kimse uğramasın ya da olabildiğince az personel çalışsın. Çünkü bu dönemde insan faktörünün üretimi etkilediğini gördüler. Lakin verilmiş sözler, termin tarihleri var ve geri adım atılması mümkün değil. Böylece temmuz ayından sonra yoğun bir şekilde CNC tezgah besleme robot otomasyon konusunda oldukça hızlı geri dönüş ve sipariş almaya başladık. Geçen sene 2019 göre ciro düşüşü bekliyorduk ama pandemi korkusuyla öyle bir şey yaşamadık, hatta biz 2020 ciromuzu ilk 4 ayda geçtik ve her geçen gün de üzerine koyarak gidiyoruz.  

Pandeminin etkisiyle bu süreçte yatırımların öne çekildiğini düşünüyor musunuz?

Evet, düşünüyorum. Hatta benim bir sözüm var; “Biri yaparsa bende yaparım. Yani yapılmış varsa, bende yaparım.” Bunu övünmek için söylemiyorum. Ancak biri bunu keşfetmiş ve yapmışsa, benim de o imkanım varsa belki aynı fiyata mal edemeyebilirim, aynı kalitede olmaz ama mutlaka işlevsel olarak aynı işi yapar. Eriş Makina olarak bu düsturla yola çıktık; Avrupa ve Amerika’daki örnekleri inceledik, nasıl sistemler yaptıklarına baktık ve dedik ki, “Onlar yapıyorsa, biz de yaparız. Bizim onlardan bir eksiğimiz yok.” Hatta biz Türkler olarak daha esneğiz, daha zekiyiz. Böyle diyerek yavaş yavaş başladık. Durmadan üretmeliyiz; hatta yurt dışına mümkün mertebe bağımlı kalmadan, daha fazla yerli ve milli olanaklarla, katma değerli ürünler üretmeliyiz.

Sektördeki iş birlikleri konusuna bakış açınızı öğrenebilir miyiz? Bu kapsamda firmalarla ya da üniversitelerle iş birliği çalışmalarınız bulunuyor mu? 

İş birliği konusunda devletimizin özellikle KOBİ’lere “müşterini bul, ürünü yap” şeklinde farklı destekleri var. Bu desteklerden faydalanmanın yollarını araştırıyoruz. Hatta bu amaç doğrultusunda Uşak-Afyon Zafer Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Zafer Teknopark)’nde yakın zamanda bir şube açmayı planlıyoruz. Akademisyenlerle, Teknokent genel müdürü ve yardımcılarıyla görüşerek bir proje sunduk ve projemiz onaylandı. Şubemizde, üniversiteyi de işin içine katarak üniversite-sanayi iş birliği kapsamında Ar-Ge çalışmaları yapacağız, sektöre yönelik birtakım geliştirmeler hayata geçireceğiz. 

Standart olarak müşterilerinize sunduğunuz robotlu ürünleriniz var. Minitend, Ringloader ve Tendvision ürünleriniz ile ilgili bilgi verebilir misiniz?

Ülkemiz son yıllarda özellikle Avrupa’nın yan sanayicisi, fason üreticisi konumuna geldi. Ülkemizde yüksek adetli parçalarla üretim yapan ve düşük ama çok çeşitli farklı parçaları üreten bir üretici grubu olmak üzere iki farklı fason üretici grubu bulunuyor. Gelişmek olan bir ülke olduğumuz için, özkaynaklarımızı verimli kullanmak zorundayız. Bir parçaya uygun bir proje yapıp proje bittikten sonra robotu ne yapacağım deme şansına sahip değiliz. Bu amaçla yola çıktık ve 4-5 farklı model geliştirdik ve her yıl da geliştirmeler yaparak devam ediyoruz. Burada amacımız parçanın cinsine göre o aralıktaki tüm parçaları işleyebilecek özellikte tezgah besleme sistemini müşterimize sunabilmek. Parça ağırlığı, yüksekliği, çapına göre ürünlerimiz farklılık gösteriyor. Minitend ürünümüz, seri çift tablalı besleme sistemidir. Sistemimiz, ergonomik olan 80 mm çapa ve 150 mm boya kadar olan parçalar için dizayn edildi. Bu parçaları bir fikstürün üzerine dik koymak kaydıyla çok rahatlıkla besleyebilirsiniz. Parçanız 150 mm’den daha uzun ise, o zaman tezgahın altındaki V yataklarının üzerine parçayı koyar ve bir besleme sağlayabilirsiniz. Kullanıcısı için de son derece ekonomik bir çözümdür. Ringloader ürünümüz, yüksek olmayan parçalar için geçerlidir; 50 mm ile 300 mm arasındaki değişik çaplardaki parçaları bağlamaya imkan verir. Toplam 12 adet besleme istasyonu vardır, bu istasyonlara 400 mm yüksekliğindeki küçük parçaları 400 mm yükseklik olana kadar üst üste koyduğunuz zaman sırayla alır. Biten parçayı başka bir yere koyar ve yeni parçayı alır. Magazinli yükleme ile üretimi durdurmadan parça beslemeye imkan sağlar. Tendvision ise şekilli parçalar için tasarladığımız, kamerayla besleme sistemidir. Sistem, konveyör bant üzerinde düz durabilen her türlü parçayı besleyebilme olanağı tanır. Parça düz değil de belli bir açıda duruyorsa, 2,5 derece açıya kadar gene bu tezgahta, sistemde besleme yapabilirsiniz. Ancak 2,5 derece açıyı geçtiği takdirde, halihazırda Ar-Ge çalışmalarına devam ettiğimiz ve Zafer Teknopark’ta kurmayı planladığımız şubemizde yapmayı düşündüğümüz 3D Tendvision ürünümüz devreye girecek. Bu sistemimizde parçanın nasıl konumlandırıldığının önemi yok. Üç boyutlu kamera görüyor ve bu doğrultuda robot algılayıp parçayı alıyor. Bu sistemimiz, özellikle soğuk dövme yapan firmalar için büyük bir çözüm kolaylığı sağlayacak. 

Son dönemde pazara sunduğunuz Minitend-R isimli yeni bir ürününüz var. Minitend ile yeni ürününüzün farkları nelerdir?

Evet, Minitend-R ürünümüzü 2021 yılında lanse ettik. Minitend ürünümüzden farkı, iki katlı değil de çok katlı olmasıdır. Euro palet standartlarında çeyrek, yarım veya tam Euro palet ölçülerinde sac kasaları üst üste koyup içine parçaları yerleştirerek, parçaların tezgaha transferini gerçekleştirebiliyorsunuz. Boşalan parçayı da başka bir gözde boşalmış yere benzer şekilde biteni oraya alarak üst üste koyup besleme yapabiliyorsunuz. Önümüzdeki sene üç boyutlu 3D Tendvision’ı da standart robotlu ürünlerimiz arasına katmayı, ürün gamımıza eklemeyi hedefliyoruz.