Dünyada yeni kömürlü termik santral planlayan en büyük 120 şirketin arasında beş tane de Türkiye’den şirket var. Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) planladığı 15 bin 370 MW kurulu güç ile küresel listede yedinci sırada yer alıyor. EÜAŞ’ın ihaleye çıkarmayı planladığı kömürlü termik santral projelerinden en büyüğü muazzam ölçüde su stresi yaşayan bir bölgede kurulmak istenen 5 bin MW’lık Konya Karapınar projesi.
Her ne kadar 2017 yılı yenilenebilir enerji açısından rekorların kırıldığı bir yıl olduysa da, kömüre dayalı elektrik üretimi dünyanın birçok yerinde artmaya devam ediyor. Halihazırda, 59 ülkede planlama ya da geliştirme aşamasında 1.380 yeni kömürlü termik santral ya da ünite mevcut. Bu yeni kömürlü termik santrallerin inşaatları tamamlandığı takdirde, küresel kömürlü termik santral filosuna 672 bin 124 MW eklenerek yüzde 33’lük bir artış yaşanacak.
EÜAŞ ise toplamda 15 bin 370 MW gücünde kömürlü termik santral projesini hayata geçirme hedefiyle listede 7.sırada yer alıyor.
Bu şirketler halihazırda oldukça büyük kömürlü termik santral filoları işletirken, en çok yeni kömürlü termik santral planlayan 120 şirketin yüzde 28’inin ise henüz devreye alınan hiçbir kömürlü termik santrali bulunmuyor. Urgewald’ın Direktörü Heffa Schücking açıklamasında: “Yaptığımız analiz birçok ülkede kömür madenciliğinin kömüre dayalı elektrik üretiminin büyümesindeki temel etkeni oluşturduğunu gösteriyor,” dedi. En çok kömürlü termik santral planlayan 120 şirketten 46’sı aynı zamanda kömür üreticisi. Yeni kömürlü termik santral planlayan 59 ülkenin 11’inde mevcut kömürlü termik santral kurulu gücü 600 MW ya da altındayken, 16’sında ise halihazırda devreye alınmış hiçbir kömürlü termik santral bulunmuyor.
TÜRKİYE’DE 38 BİN MW YENİ KÖMÜR SANTRALİ PLANLANIYOR
Türkiye’de planlanan yeni kömürlü termik santral proje sayısı, 2015’de 70’in üzerinde projeden Temmuz 2018’de yaklaşık 50 projeye düştü. Bu düşüşün ardında yerel toplulukların ve sivil toplumun bu projelerin özellikle sağlık, geçim kaynakları ve iklim etkilerine karşı verdiği mücadelelerden, Türkiye hükümetinin yerel kömür projelerini tercih eden politikasındaki değişiklik ve sponsor şirket ve yatırımcıların yaşadığı finansal sıkıntılara kadar farklı nedenler bulunuyor. Ancak, 38 bin MW’ın üzerinde yeni kömürlü termik santral planına sahip Türkiye, hâlâ dünyanın en fazla kömürlü termik santral projesine sahip dördüncü ülkesi konumunda.
