Azot ve hidrojen bileşiminden oluşan Amonyak, keskin bir kokuya sahip gaz türü. Bağıl buharlaşma yoğunluğu, havanın buharlaşma yoğundan düşük olmasından kaynaklı olarak bulunduğu kapalı ortamda yükselme eğilimi gösteriyor.
Toksik ve yanıcı – patlayıcı etkisinden dolayı amonyak tehlikeli sınıfta yer alıyor. Bu gazın alt patlama seviyesi %15 LEL, kısa ve uzun süreli maruziyet limitleri ise 35 ve 25 ppm seviyesinde. Zehirleyici ve tahriş edici etkisi nedeniyle akciğerlerde spazm yaratabilen amonyak, ödem oluşumuna da sebep olabiliyor veya solunan konsantrasyona bağlı olarak yanma hissi, baş ağrısı, baygınlık gibi sağlık sorunları yaratabiliyor. Aşırı solunum sonucunda ise ölüme sebebiyet verebiliyor.
UYGULAMA 1: Kişisel Korunma
Amonyak gazı, yiyecek ve içecek fabrikalarında, üretim-proses ve depolama bölümlerinde soğutucu gaz olarak kullanılıyor. Bu ve buna benzer yerlerde veya amonyak gazının dondurucuya doldurulduğu alanlarda çalışan personelin, bu gaz tehlikesinden korunması gerekli. Gaz konsantrasyonunu izleme çözümlerinde, çalışanların kullandığı portatif gaz dedektörü veya alandaki sabit gaz algılama sistemlerinin kurulumu seçenekler arasında yer alıyor. Tipik olarak algılanan gazların içinde 0-100 ppm NH3, 0-3 % vol aralığında CO2, oksijen seviyesinin azalmasının kontrolü ve yanıcı buharların 0-100 % LEL aralığındaki ölçümleri yer alıyor.
Uygulama 2: Makine Odaları
Yiyecek ve içecek üretim tesislerinde ve buz pistlerinde soğutma sistemlerinin kalbi olan ekipmanların yer aldığı makine odaları bulunuyor. Kompresörler, valfler, basınç dengeleme deposu, evaporatörler ve pompalar makine odaları içinde yer alabiliyor. Bu durum bu ekipmanlardan gaz kaçışı ihtimali olacağından potansiyel risk oluşturuyor. Bu koşullar altında ilgili alanda sabit gaz dedektörlerinin kullanım ihtiyacı söz konusu. Bu sistem iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yönetmeliklerde yer alan gazların riskli seviyelere ulaşmadan önce alarm verecek veya kendisine entegre olarak çalışan tehlikeli gazları uzaklaştıracak bir havalandırma sistemini devreye sokacak şekilde dizayn edilebilir.
Uygulama 3: Soğuk Depolama Esnasında Yiyeceklerin Bozulması
Yiyecek üretim tesislerinde ürün depo alanlarındaki soğutucularda bulunan ürünlerin bozulması, büyük maddi kayıplara ve üretim hacminin küçülmesine sebep olabiliyor. Ürünlerin bozulmasına neden olan soğutucu seviyesi, ürünün çeşidine ve ürünün paketlemesinin tipine göre farklılık gösteriyor. Ancak bu paketleme ve üretim proseslerinde düşük konsantrasyonlarda paketlenmeyen yiyeceklerin bozulması muhtemel hale geliyor. 1-10 ppm arasındaki bir değerde bozulma meydana geliyor. Bu nedenle bunun önüne geçmek için amonyak kontrolünün yapılması gerekiyor.
Gıda – içecek ve depolama-soğutma tesislerinin yanında Atıksu arıtma tesisleri, Petrokimya tesisleri, Kimya tesisleri, Süt ve süt ürünleri tesisleri, Et ve balık tesisleri, Yiyecek ve içecek üretim tesisleri, Gübre üretimi ve Endüstriyel soğutma sistemi üretimi yapan tesislerde de amonyak gazı tehlikelerine karşı Teknik Emniyet, Çevre ve Yanma Teknolojileri Uzmanı Set Teknik, sabit ve portatif gaz dedektörleri ile profesyonel çözümler sunuyor.
