Depreme Dayanıklı Binalar radyo programının konuğu İstanbul Medeniyet Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fuat Aras oldu. Programda, Ege Denizi’ndeki sismik hareketlilik, 6 Şubat depremlerinin ikinci yıl dönümü ve mevcut yapıların deprem dayanıklılığını belirlemede kullanılan "Operasyonel Modal Analiz" yöntemi ele alındı.
Son günlerde Ege Denizi'nde artan depremler, bölgede olağanüstü önlemlerin alınmasına neden oldu. Yunanistan hükümeti adalarda okulları tatil ederken, havuzları boşaltıp arama kurtarma ekiplerini bölgeye sevk etti. Bu hareketliliğin büyük bir depremin habercisi olup olmadığı tartışılırken, Prof. Dr. Fuat Aras Türkiye açısından da bir risk olup olmadığı sorusuna şu yanıtı verdi:
"Ege Bölgesi’nde depremler olacaktır, buna şaşırmamak lazım. Yapılması gereken, depreme dirençli kentler oluşturmak ve yapıların sağlamlığını test etmek. Önlem almadığımız sürece, her deprem büyük kayıplara yol açacaktır."
FOTO: İstanbul Medeniyet Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fuat Aras
6 Şubat depremleri ve Türkiye’nin geldiği nokta
6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ikinci yıl dönümünde, Türkiye’nin deprem hazırlığı da masaya yatırıldı. Prof. Dr. Aras, yaşanan büyük felaketin ardından yapılan çalışmaların önemli olduğunu, ancak hâlâ yetersiz kalındığını belirtti:
"Depremler bize bir şeyler öğretiyor. Ancak gördük ki Türkiye depremlere hazırlıklı değilmiş. Kamusal ve akademik alanda çalışmalar yapılıyor, valilikler dirençli kentler oluşturma konusunda çaba harcıyor. Ancak alınan yol yetersiz. Toplumsal hafızamız zayıf, depremler sonrası alınan önlemler zamanla unutuluyor."
İstanbul başta olmak üzere, Türkiye’nin deprem hazırlığında daha kararlı adımlar atması gerektiğini vurgulayan Aras, afetlere duyarlı bir kamu bilincinin oluşturulmasının şart olduğunu ifade etti.
Operasyonel Modal Analiz (OMA) Nedir?
Programda, yapı sağlığını izleme konusunda önemli bir yöntem olan Operasyonel Modal Analiz (OMA) de ele alındı. Aras, bu yöntemin yapıların dinamik özelliklerini belirlemede kritik rol oynadığını ve yeterince bilinmediğini söyledi:
"OMA, yapıların titreşim özelliklerini ölçerek dayanıklılığını analiz eden bir yöntemdir. Betonarme yapılar, yangın, deprem veya yapıya darbe sonrası bu yöntemle değerlendirilebilir. Hasarlı yapıların durumu bilimsel verilerle tespit edilebilir. Bunu, insan kalp atışlarını ölçmeye benzetebiliriz."
Son olarak, deprem riskine karşı bilinçli hareket edilmesi gerektiğinin altını çizen Aras, "Depremin ne zaman olacağını konuşmayı bırakalım, afetlere hazırlıklı olalım ve yapılarımızı dirençli hale getirelim" diyerek sözlerini tamamladı.