Makine İmalat Sanayii Dernekleri Federasyonu’nun (MAKFED), Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) ve TOBB Türkiye Makine ve Teçhizatı İmalatı Meclisi iş birliği ile gerçekleştirdiği “Makina Sektörüne Koronavirüs Etkileri ve Tedbirleri Değerlendirme” konulu anket raporunun üçüncü fazı 25 Haziran’da kamuoyu ile paylaşıldı.
Makina imalat sektöründe çalışan firmaları temsil eden 20 derneğin çatı kuruluşu MAKFED, her ölçek ve alt sektörden üye firmaların katılımıyla pandeminin ekonomiye ve çalışma hayatına etkilerine ilişkin tedbirlerin değerlendirmesi amacıyla gerçekleştirdiği seri anketlerin üçünsünü 11-17 Haziran 2020 tarihlerinde icra etti.
Anketlerin üçüncüsünde, ilk iki anket sonuçları ile değişimin yanı sıra Haziran başında Türkiye’deki normalleşme çalışmalarıyla ilgili tespitlerde yer aldı.
Raporun ilk fazı 6 Nisan’da, ikinci fazı ise 4 Mayıs’ta kamuoyuna sunulmuştu.
TOPLAM 211 CEVAP ALINDI
Anket soruları, dört günlük katılım süresince MAKFED üye dernekleri ve Türkiye Makine ve Teçhizatı Meclisi aracılığıyla, makina ve aksamları imalatı yapan firmalara gönderilerek toplamda 211 cevap alındı.
Katılım sayısı ve alt sektörlere dağılımı bakımından ilk iki anket ile benzer profile ulaşılırken, Nisan ve Mayıs başlarındaki anket sonuçları ile mukayese yapıldı ve bir takım yeni tespitlerde bulunuldu.
NORMALLEŞME BAŞLADI, DURUŞA GEÇEN FİRMA SAYISI AZALDI
Anket ve sonucunda hazırlanan rapora göre, Haziran itibarıyla firmaların normal üretime dönme eğilimine geçtiği, iki hafta ve üzerinde duruşa geçen firma oranında da belirgin düşüş yaşandığı tespit edildi.
Her üç ankette de tespit edildiği üzere makina imalat sektöründeki firmaların yaklaşık yüzde 10’u ihracat yapmazken, sektör, firma ölçekleri büyüdükçe artan oranda ihracat yönüne sahip bulunuyor.
Firmaların yüzde 40’ının cirolarının yarısından fazlası ihracat kaynaklı olup, ancak 2020’nin ilk beş ayında ihracat yapmayan firma oranı yüzde 23’e çıkarken ciro içindeki ihracat payı oranındaki düşüş de bariz olarak kendini gösterdi.
İHRACATINDA AZALMA YAŞAYAN FİRMA SAYISI ARTTI
Yılın ilk çeyreğinde cirosunda düşüş yaşayan firma oranı yüzde 50 iken, bu oran ilk beş ayda yüzde 60’a çıktığı, iki dönem kıyaslamasında ise ciro artışı sağlayan firma oranının yüzde 40’tan yüzde 20’ye düştüğü belirlendi.
Aynı dönemde ihracatında azalma yaşayan firma oranı yüzde 53 iken, söz konusu oran ilk beş ayda yüzde 62’ye çıktı. İki dönem mukayesesindeki ihracat artışı sağlayan firma oranı ise, yüzde 33’ten yüzde 14’e düştüğü gözlemlendi.
Rapordaki dikkat çekici bir başka nokta ise, Türkiye’deki makina teçhizat yatırımlarının 2019 sonundaki seviyesine ancak 2021 ortalarında döneceği beklentisinin hakim olduğudur.
“KÇÖ GİBİ DESTEKLERİN DEVAM ETMESİ FAYDALI OLACAKTIR”
Raporun sonuç bölümünde şu cümlelere yer verildi:
“Sonuç olarak, ülkemiz bazı AB ülkelerinde de olduğu gibi Haziran başı itibariyle geçtiği normalleşme süreci firmaları işbaşına geçirirken beklentilerin de iyileşmesine katkı sağlamıştır. Ancak hala talep düşüklüğüne bağlı likidite sorunu devam etmektedir. Bunun vergi ötelemeleri, alacak ve tahsilatların hızlandırılması ve yeni finansman paketleri ile bertaraf edilmesinin yanı sıra düşük imalat sanayi kapasite kullanım oranı (KKO) ile çalışan firmaların ayakta kalmasının desteklenmesi için kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) gibi istihdam desteklerinin bir süre daha sürdürülmesinin faydalı olacağı değerlendirilmektedir.”
Üçüncü faz raporun detaylarına buradan ulaşabilirsiniz: MAKFED KORONAVİRÜS SEKTÖR DEĞERLENDİRME RAPORU 3. FAZ.pdf
