Karayolu taşımacılığı, Bosna Hersek’te ulaşım altyapısının en önemli unsurunu teşkil etmekte olup arazinin büyük bölümünün dağlık olması nedeniyle, karayolu yapımı zor ve pahalıdır. Bosna Hersek’te kuzeyde Brod’dan başlayarak batıda Bosna Hersek sınırının hemen yakınındaki Hırvatistan’ın Ploče limanında biten ve Budapeşte’yi Ploče limanına bağlayan, yaklaşık 75 kilometresi tünel ve 33 kilometresi köprü olmak üzere 336 km uzunluğunda olması beklenen Koridor Vc Otoyol Projesi, ülkenin en büyük kalkınma projesi olarak tanımlanmaktadır. Söz konusu proje kısmi lotlar halinde ihale edilmiştir.
Cengiz İnşaat, 2012 yılında 3 lot ihaleyi kazanmış ve Koridor Vc Otoyolu’nun yaklaşık 104 kilometrelik kısmı 2014 yılının sonu itibariyle tamamlamıştır. 2018 yılının Kasım ayında ise 3,9 kilometrelik Zenica Sjever - Donja Gračanica otoyol bölümünün inşaatı için ihaleyi kazanarak çalışmalara başlamıştır.
Koridor Vc Otoyolu üzerindeki Počitelj - Buna (7,2 km) ve Donja Gračanica - Zenica Tüneli bölümlerinin yanı sıra, toplam uzunluğu 53 km olan Lašva - Donji Vakuf hızlı yol yapımı halen öncelikli projeler arasında bulunmaktadır. Otoyolun Bosna Hersek Federasyonu’ndan geçen kısmı 285 km, Sırbistan Cumhuriyeti kısmı ise 48 km civarındadır. 2018 yılının sonu itibarıyla Koridor Vc’nin yüzde 35’i tamamlanmış olup, yaklaşık 24 kilometrelik kısım halen inşaat halindedir. 2021’de tamamlanacak olan projenin çalışmaları, hızla ve titizlikle sürdürülüyor.
Ülkenin kuzeyi ile güneyini birleştiren otoyol ve tünel projesi Bosna Hersek'in önemli stratejik projelerinden olma özelliğini taşımaktadır. Otoyol proje kesimi, Bosna Hersek’in komşuları olan Sırbistan ve Hırvatistan sınırlarını birbirine bağlayan ve ülkenin Kuzey - Güney ana otoyol bağlantısı olan Koridor Vc Otoyolu’nun bir kısmını oluşturmaktadır.
Proje kapsamında yaklaşık 4 km uzunluğunda otoyol, 2 adet tünel, 3 adet viyadük, 1 adet köprülü kavşak, 1 adet gişe alanı, Bosna nehri üzerine 1 adet köprü ve bağlantı yolları imalatları yapılacaktır.
Cengiz İnşaat projenin kalıp ve iskele ihtiyacını İntek Kalıp ve İskele'den temin etmiştir.
Projede Kullanılan İntek Kalıp ve İskele Sistemleri:
Proje kapsamında toplam uzunluğu 578 metre olan 16 açıklıklı, 3 adet viyadük inşasını içeren ve kutu kesit ile dizayn edilen viyadük döşemelerinde; firmanın stoklarında bulunan MSS Kalıp ve bu kalıp sistemiyle uyumlu çalışan İntek HD 150 yük taşıyıcı iskele sistemi kullanılmaktadır. Emniyetli bir çalışma ortamı sunan bu çözüm, özellikle yüksekte sağladığı rahat çalışma ortamı sayesinde inşaat kalitesi ve iş güvenliği konusunda çok önemli avantajlara sahiptir. Bu sistem sayesinde 45 metre açıklıklı tabliyelerin yer ile hiçbir bağlantısı olmaksızın tek seferde beton dökümü gerçekleştirilmiştir.
MSS Sisteminde viyadük ayaklarına bırakılan boşluklara destek konsolları asılır. Bu konsollar, döşemeden gelecek olan bütün yükü karşılayarak viyadük ayaklarına iletirler. Konsollar üzerindeki hidrolik vagonlara oturan ana taşıyıcı çelik kirişler ve bu ana kirişleri birbirine bağlayan enine çelik kirişler vardır. Kutu kesitin alt tabliyesinin betonu, bu enine kirişlerin üzerine yerleştirilen kalıplar vasıtası ile dökülür. Daha sonra İntek tarafından verilen HD 150 ve İnteva sistemleri kullanılarak, kutu kesitin ikinci ve üçüncü aşamaları olan perde ve üst tabliye betonu dökülür. Beton prizini aldıktan sonra MSS sistemi hidrolik pistonlar yardımıyla indirilir. Enine kirişlerin bağlantısı sökülüp itme silindirleri kullanılarak, bir sonraki açıklığa doğru hareket ettirilir.
Projedeki kiriş dış ve iç perdelerinde yine MSS Kalıp ile uyumlu çalışan ve İntek tarafından özel olarak tasarlanan İNTEVA ahşap kirişli perde-kolon sistemi kullanılmaktadır. Bu sistem sayesinde işin başında oluşturulan panonun işin sonuna kadar demonte edilmeksizin kullanılabilmesi mümkündür. Sistemin bu özelliğiyle birlikte, projeye özel olarak imal edilen push-pull payandalar yardımıyla, farklı dever (karayolu en kesitlerine verilen eğim) ve kesitlere montaj bozmadan kolay adapte edilebilmesi şantiyede çok büyük kolaylık sağlamıştır.
Köprünün üst tabliyesinin alın kısımlarındaki parapetler, İntek tarafından üretilen özel “konsol askı” sistemi ve İNTEVA ahşap kirişli panoları kullanılarak çözülmüştür. Çelik perde kuşakları ve push pull payandalardan oluşan sistem, üst tabliyeye sabitlenerek döşemenin dışına doğru konsol olarak çıkar ve parapet kalıpları bu konsola asılır. Sistem, alttan herhangi bir iskele ile desteğe gerek kalmadan, İNTEVA panolardan ve parapet betonlarından gelen yükleri, emniyetli olarak karşılayacak şekilde tasarlanmıştır. Panolara monte edilen çalışma platformları, iş güvenliği açısından rahat bir çalışma ortamı sunar. Kalıbın bir yerden başka bir yere taşınması, trans paletler ya da çelik kuşakların altına takılan, ağır yük tekerlekleri ile yapılabilir.
Projede Kullanılan İntek Kalıp ve İskele Miktarları:
Viyadük Üst Konsol Döşeme Kalıbı HD 150: A= 236 m2 - H= 225 cm 1 takım
Viyadük Üst Konsol Perde Kalıbı İNTEVA: A= 600 m2 - H= 225 cm 1 takım
Konsol Askı Parapet Sistemi İNTEVA: L=24 mtul 2 takım
Projenin Adı : 5C Koridoru Otoyolu Donja Gracanica (Kuzey Zenica) - Zenica Tünel Kesimi Yapımı İşi
Yatırımcı : Bosna Hersek Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı
Ana Yüklenici : Cengiz İnşaat
Yer : Bosna Hersek
Başlangıç Tarihi : Kasım 2018
Bitiş Tarihi : Mayıs 2021
