İnşaat malzemeleri sektörünün çatı kuruluşu Türkiye İMSAD (Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği), ÇEDBİK (Çevre Dostu Binalar Derneği) ortaklığında, Avrupa Birliği Başkanlığı'nın koordinasyonu ve desteği ile hayata geçen "Sürdürülebilir Kalkınma için STK'lar" projesinde sona gelindi. 1 Nisan 2021 tarihinde başlayan ve 15 ay olarak planlanan proje, haziran ayında bitiyor. Sektörler arası proaktif iş birliği ile politika ve karar alma süreçlerine demokratik katılım sağlamak amacıyla sivil toplumun kapasitesini artırarak, gelişimini desteklemeyi hedefleyen projenin detaylarını, proje kapsamında bugüne kadar yapılan çalışmaların içeriğini ve sonuçlarını Türkiye İMSAD Genel Sekreteri Aygen Erkal ile konuştuk…
"Sürdürülebilir Kalkınma İçin STK’lar" projesinin ortaya çıkış süreci ve bugüne kadar yapılan çalışmalar hakkında bilgi verir misiniz?
Hem sanayicileri hem de alt sektörleri üye olarak alan derneğimiz, yapısı gereği diğer derneklerden biraz daha farklı. Dolayısıyla hem iş birliği yaptığımız kurumları hem alt sektör derneklerini hem de sanayicileri bir araya getirebiliyoruz. 52 tane dernek üyemiz var. Böyle olunca temsil ettiğimiz 33 sektördeki derneklerin yaptığı çalışmaları rahatlıkla görüyor, takip ediyor ve destek veriyoruz. Temsil ettiğimiz sektörlerin her birinin kendi dinamikleri ve öncelikleri var. Biz ise Türkiye İMSAD olarak inşaat malzemesi sanayisinin genelini ilgilendiren konularda çalışmalar yapıyoruz. Sürdürülebilirlik de bu konulardan biri. Türkiye İMSAD olarak bu konudaki çalışmalarımızı üyelerimizin temsilcilerinin yer aldığı, Sürdürülebilirlik Komitesi ve Çevre Dostu Malzeme Komitesi ile yürütüyoruz. Bu komitelerde inşaat malzemesi sanayinin sürdürülebilirliğini ilgilendiren çevre, enerji, iklim değişikliği politikalarına katkı sağlamak, ürünlerin ve üretimlerinin çevreye olan etkilerini değerlendirmek, inşaat endüstrisinin genelinde bu konularda gerekli iş birliklerinin kurulmasını sağlamak, farkındalığı artırmak ve bilgilendirme konusuna yönelik çalışmalar yapıyoruz. AB Başkanlığı'nın koordinasyonu ve desteği ile hayata geçen "Sürdürülebilir Kalkınma için STK'lar" projesi de paydaşlarımızdan ÇEDBİK ile bir fikir alışverişi sırasında ortaya çıktı. Bu noktada kendi dernek üyelerimizin ve Türkiye genelindeki ilgili sivil toplum örgütlerinin faydalanabileceği, hem Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) ile ilgili bilgimizi artırmak hem de bu doğrultuda ilgili kamu kurumları ve yerel yönetimlerle daha verimli iş birlikleri geliştirmek amacıyla bu projeyi kurguladık. Bir yıl önce başlayan proje kapsamında Şanlıurfa, Giresun, Eskişehir, İzmir, İstanbul ve Ankara’da fiziki ve online eğitimler düzenledik. Eğitimlerde Anadolu’daki sivil toplum kuruluşlarının daha aktif olmaları, karar alma süreçlerine daha kolay etki etmelerinin yolunun açılması, sektörler arası iş birliğinin artırılması ve gelişimin desteklenmesine yönelik çalışmalar yaptık.
Bir yılı aşkın bir süredir devam bu projede bugün gelinen nokta ve geleceğe dönük çalışmalar hakkında bilgi verir misiniz?
Proje faaliyetleri arasında web sayfası, STK’lar için Sürdürülebilir Kalkınma, lobicilik, iletişim ve paydaş diyaloğu hakkında kapasite geliştirme eğitim programı, Türkiye İMSAD ve ÇEDBİK’in SKA eylem planları ve ilerleme raporları, SKA hakkında kitapçık, SKA üzerine bir sosyal medya kampanyası, tavsiye niteliğinde bir politika belgesi ve SKA Ödülleri bulunuyor. Yine proje faaliyetleri kapsamında proje hakkında detaylı bilgilerin yer aldığı bir broşür hazırlandı. Türkiye İMSAD ve ÇEDBİK’in eylem planı yayımlandı. İnşaat sektörünün aktör ve paydaşları arasında, iklim krizi, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve atılabilecek adımlarla ilgili bir farkındalık oluşturmayı, eğitimlere katılan kitlede ise hatırlatma işlevi görmesini hedeflenen bir sosyal medya kampanyası başlatıldı. Bu kampanya ile her SKA için bir broşür ve hareketli video hazırlanarak sektörün bu konuda yapması ve uyması gereken noktalara dikkat çekildi. Bu çalışmalar yanı sıra çift yıllarda düzenlenen Geleceğe Yatırım Ödülleri’ne, 2021 yılından itibaren tek yıllarda düzenlenecek Geleceğe Yatırım Ödülleri-Sivil Toplum eklendi. Bağımsız jüri heyeti tarafından sivil toplum kuruluşları, üniversite ve öğrencilerin yürüttüğü ve kriterleri en iyi şekilde karşılayan sürdürülebilirlik iyi uygulama faaliyetlerinin belirleneceği Geleceğe Yatırım Ödülleri-Sivil Toplum, Haziran 2022’de sahiplerini bulacak.
Yerel yönetimlerin de bu projeye dahil edilmesinin amacı konusunda neler söylemek istersiniz?
İnşaat sektörü odağında SKA’lara ulaşmakta yaşanan sorunları, çözüm önerilerini tabana biraz daha yaymak ve farkındalığın oluşmasını sağlamayı amaçlıyoruz. Sürdürülebilirlik konusunda çalışmalar yürüten pek çok belediyemiz var, onlarla geliştirilecek işbirlikleri ile bu farkındalığı toplumun geniş kesimlerine yansıtabiliriz. Proje faaliyetlerimizin bir kısmını Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Ağı üyesi belediyeler ile gerçekleştirdik.
“Sürdürülebilir Kalkınma İçin STK’lar” projesinde bugüne kadar yürütülen çalışmaların neticesinde ortaya çıkan genel kanaatler nedir?
Proje boyunca, ülkemizin 2053 Net Sıfır Hedefi ve Yeşil Kalkınma Hamlesi ile uyumlu bir çerçevede Türk inşaat sektörünün büyümesi, ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla ele alındı. Toplantılarda Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın alt hedeflerinin gerçekleştirilmesindeki engeller (mevzuat, işin niteliği, coğrafi koşullar, insan kaynağı, vb.) belirlenerek çözüm önerileri üzerinde duruldu. 15 ay olarak planlanan proje haziran ayında tamamlanacak. Projenin en önemli sonuçlarından biri SKA’ları yereldeki bakış açısıyla, oradaki şartlarla değerlendirmek oldu. Örneğin projeyle güneydoğu bölgemizde istihdam, yoksulluk konularına bakış ile çevresel sosyal etki değerlemelerinin, batı bölgelerimizdeki yaklaşımlardan farkını görebildik ve bu ortak bir çözüm oluşturma olanağı yarattı. Sorunu ve bakış açısını orada yaşayanlardan dinleyebilmek, getirilen çözümlerin de gerçekçi olmasını sağlıyor. İstanbul’da oturduğumuz yerden Ceylanpınar Belediyesi’nde çalışan mühendis arkadaşımızı anlamak çok zor. Bu proje ile birbirimize sesimizi duyurabildik.
Bu kapsamda yaptığınız “Diyalog Günü” buluşmalarının hedefi, içeriği ve katılımcı profili hakkında neler söylemek istersiniz?
İstanbul’da düzenlediğimiz “Diyalog Günü” buluşmasında geride bıraktığımız 12 aylık sürede yapılan çalışmaların ve eğitimlerin ışığında SKA’ların önündeki engelleri tartıştık. Yerel yönetim temsilcileri, belediyeler, valilikler, üniversiteler, belirlenen 5 alanda faaliyet gösteren STK’lar, ticaret odaları, sanayi odaları, akademisyenler, Enerji Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’nın o şehirlerdeki ilgili müdürlükleri ve kalkınma ajansı temsilcileri eğitimlere ve Diyalog Günü’ne katılarak katkıda bulundu. Toplantının ilk yarısında “Sürdürülebilir Yaşam”, “Toprak, Hava, Su Kirliliği”, “Sera Gazı Azaltım”, “İnsana Yakışır Ekonomik Gelişme” ve “Dayanışma ve İşbirlikleri” başlıklı 5 farklı masada gruplanan 17 SKA’ya ulaşmada yaşanan engeller ve çözüm önerileri katılımcılar tarafından masaya yatırıldı. İkinci yarıda ise katılımcılar söz alarak öğleden önceki oturumda tartışılan engeller ve çözüm önerileriyle ilgili kendi alanları açısından en önemli gördükleri sorunları değerlendirdi.
