Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) verilerinden derlenen bilgilere göre, Türkiye senelik 14 milyon tonla domates üretiminde dünyanın önemli ülkeleri arasında bulunuyor.
Domates ve domatesten elde edilen sos, ketçap, domates suyu gibi ürünler, önemli ihraç ürünleri olarak dikkat çekiyor.
Türkiye, 2021 senesinde domates ve domatesten elde edilen ürünlerin ihracatından, önceki seneye kıyasla yüzde 20 artışla 729 milyon dolar döviz geliri elde etti. Taze domates ihracatı, bu alandaki toplam ihracatın yüzde 49,7’sini meydana getirdi. Taze domatesten 2020 senesinde 313 milyon dolar döviz elde edilirken, bu rakam 2021’de yüzde 16’lık artışla 363 milyon doları buldu.
Taze domates 2022 senesine de hızlı başladı. Ocak 2022'de ihracat önceki senenin aynı dönemine nazaran yüzde 23 artarak 43,6 milyon dolara ulaştı.
Geçen sene Türkiye topalm 53 ülkeye taze domates ihracatı gerçekleştirdi. Rusya, 68 milyon dolarla taze domatese en fazla talep gelen ülke durumunda yer alıyor. Bu ülkeyi 58 milyon dolarla Romanya ve 41 milyon dolarla Bulgaristan izledi.
Domates ve domates ürünleri ihracatında taze domatesten sonra 208 milyon dolarla domates salçası geldi. Salça ihracatındaki artış yüzde 32 şeklinde kayıtlara geçti. Irak, 120 milyon dolarlık salça talebiyle birinci sırada yer buldu. İkinci sıradaki ülke ise 18 milyon dolarla İtalya oldu. Almanya, 11,5 milyon dolarlık taleple üçüncü sıraya yerleşti. Türkiye 122 ülkeye salça ihracatı gerçekleştirdi.
Türkiye’nin kurutulmuş domates ihracatı 2021 senesinde yüzde 17’lik yükselişle 97,3 milyon dolara ulaştı. Dondurulmuş domates ihracatı yüzde 22’lik artışla 32 milyon dolardan 39 milyon dolara çıkarken, domates sosları ve ketçaplar 17 milyon dolarlık ihracat performansı sergiledi. Soyulmuş domates ihracatı 2,8 milyon dolar, domates suyu ihracatı da 2 milyon dolar gelir getirdi.
RUSYA’NIN KOTASI DOLMAK ÜZERE
Taze domates ihracatında en büyük ihraç pazarı olan Rusya’nın uyguladığı kota, ihracatçıların bu ülkeye yönelik gerçek performanslarını sergilemelerinin önünde en büyük engel durumunda.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı olan Hayrettin Uçak, konuyla ilgili olarak basın mensuplarıyla, Türkiye’nin tarım potansiyelinin çok büyük olduğunu, domates üretiminde dünyada 4. sırada yer aldığı bilgisini paylaştı.
Bu potansiyelin ihracata da yansıdığını da belirten Uçak, "Domates ve ketçap, kurutulmuş domates, salça, domates suyu gibi domates ürünleri ciddi rağbet görüyor. Sanayileştirilip katma değeri artan ürünlere dönüşüyor. 2022 yılında domates ve buna bağlı ürünlerin ihracatında yine artış bekliyoruz. Bizim nihai amacımız 2023 yılına kadar 1 milyar dolarlık rakama ulaşabilmek. İnşallah bu doğrultuda koşmaya devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
Rusya’nın koyduğu kotanın 50 bin tonla başladığını ancak şu anda 300 bin tona ulaştığı belirten Uçak, "Yaklaşık 296 bin ton ihracat gerçekleştirildi. Taze domates ihracatında birinci sırada Rusya var. Kota kaldırılırsa ihracat katlanır. Konu, Sayın Cumhurbaşkanımız ve yetkili bakanlıklarımızın bilgisi dahilinde. Onlar da gerekli girişimlerde bulunuyor. Umarım çözülür." şeklinde konuştu. (AA)
