Avrupa Birliği’nde (AB) Haziran 2025, enerji dönüşümünün simge ayı olarak tarihe geçti. Güneş enerjisi, ilk kez tüm kaynakları geride bırakarak AB elektrik üretiminde birinciliğe yükseldi. Enerji düşünce kuruluşu Ember tarafından yayınlanan verilere göre, güneşin AB toplam elektrik üretimindeki payı %22,1’e ulaşarak hem fosil yakıtları hem de nükleer enerjiyi geride bıraktı.
Bu gelişme, Avrupa’nın iklim hedefleri doğrultusunda attığı adımların karşılık bulmaya başladığını gösterirken, yenilenebilir enerjiye olan toplumsal ve politik desteğin de dönüşümde itici güç olmaya devam ettiğini ortaya koydu.
13 ÜLKEDEN GÜNEŞ REKORU
Güneşin rekor kırmasında, elverişli hava koşulları, artan kurulum kapasitesi ve enerji verimliliğine yönelik yatırımlar belirleyici oldu. Haziran ayında aralarında Hollanda, Yunanistan, Almanya, İspanya gibi ülkelerin bulunduğu 13 AB üyesi ülke, tarihlerinin en yüksek güneş enerjisi üretim oranlarına ulaştı.
Sıcak hava dalgalarının neden olduğu talep artışı, güneş enerjisinin güvenilir bir arz kaynağı olarak öne çıkmasını sağladı. Özellikle öğle saatlerinde güneşin elektrik şebekesine katkısı kritik rol oynadı.
İRLANDA KÖMÜRE VEDA ETTİ, ALMANYA AZALTTI
Güneşin yükselişi, kömürün gerilemesiyle birlikte değerlendirilince Avrupa enerji sistemindeki dönüşüm daha net biçimde gözlemleniyor. Haziran 2025’te AB elektriğinin yalnızca %6,1’i kömürden üretildi. Bu oran, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık %30’luk bir düşüş anlamına geliyor.
İrlanda, 20 Haziran’da son kömür santralini kapatarak fosil yakıta tamamen veda ederken; Almanya, kömür payını %12,4’e çekti. Polonya ise hala %42,9 ile fosil kaynaklarda yüksek seyrini sürdürüyor.
GÜNEŞ ENERJİSİNE TOPLUMSAL DESTEK GÜÇLÜ
Avrupa Komisyonu’nun son kamuoyu araştırmalarına göre, Avrupalıların yaklaşık %90’ı temiz enerji yatırımlarını destekliyor. Çatı üstü güneş sistemleri, topluluk bazlı enerji kooperatifleri ve bireysel üretim modelleri; düşük faturalar ve enerji bağımsızlığı gibi avantajlarıyla özellikle genç nüfus arasında hızla yaygınlaşıyor.
ESKİ KÖMÜR SAHALARI, GÜNEŞ TARLALARINA DÖNÜŞÜYOR
Ember ve Global Energy Monitor’un analizleri, Avrupa’nın dönüşüm sürecinde devre dışı kalan kömür sahalarının büyük fırsatlar barındırdığını gösteriyor. Sadece Almanya’da, bu alanların güneş tarlasına çevrilmesiyle ülkenin tüm elektrik ihtiyacının karşılanabileceği belirtiliyor.
RÜZGAR DA YÜKSELİŞTE
Güneş enerjisine ek olarak, rüzgar enerjisi de tarihi seviyelere ulaştı. Mayıs ve Haziran 2025 döneminde AB elektriğinin %16’sı rüzgar santrallerinden sağlandı. Bu da enerji dönüşümünün yalnızca bir kaynakla değil, çoklu yenilenebilir çözümlerle desteklendiğini ortaya koyuyor.
