Yıldırım, en basit haliyle bir küre olarak tanımlanıyor. Yuvarlanan Küre Yöntemi ise küreyi yakalama uçlarıyla binadan ve tesisten uzak tutma anlamına geliyor. Kürenin korunacak yapıya değdiği noktada kazanan yıldırım oluyor. Bu sebeple tasarımların kusursuz bir şekilde olması gerekiyor. Çünkü kürenin yere ya da yapıya değmemesi gerekiyor. Yıldırım riskini etkileyen faktörler arasında yapının boyutu, tesis ve yakalama ucu yükseklikleri yer alıyor. Burada kürenin R yarıçapını doğru bir risk ile belirlenmesi tasarım ve hesaplarıma ilk adımda doğru başlaması dikkat edilmesi gereken konuların başında geliyor.
“YUVARLANAN KÜRE METRODU TÜM TESİSLERDE KULLANILABİLİYOR”
Yuvarlanan küre metodu, pasif yakalama uçları ile yapılan tasarım çalışmalarından biridir. Bu tasarım IEC 62305 Standart uyarınca yapılmaktadır. Bu tanımlar içerisinde aktif paratonerler yer almıyor. Pasif izoleli yakalama uçlarıyla tasarlanan yuvarlanan küre metodu tasarımları en güvenilen yıldırımdan korunma sistem tasarımı olarak ön plana çıkıyor. Yuvarlanan küre metodu yıldırımı çekmeyen düşeceği zaman devreye giren; tüm sivri ve köşe noktaları koruma altına almamızı sağlayan bir yıldırımdan korunma tasarım yöntemidir. Tasarımlar sıklıkla tripod ve yüksek yakalama uçları ile yapılıyor. Bu sayede daha ergonomik ve güvenli oluyor. Yuvarlanan küre metodu başta endüstriyel tesisler olmak üzere enerji tesislerinde, camilerde ve prefabrik yapılarda kullanılabiliyor. Kısaca tüm tesisler koruma altına alınıyor.
TRİPOD SİSTEMLER TASARIMI KOLAYLAŞTIRIYOR
Standart kapsamında risk analizine göre öncelikli olarak korunacak tesisin riskinin belirlenmesi gerekiyor. Bunun içinde R yarıçapının seçilmesi önem arz ediyor. Burada yuvarlanan küre yarıçapı Risk 1’de 20 metre, Risk 2’de 30 metre Risk 3’de 45 metre ve Risk 4 de 60 metre olarak alınabilir. 2 yakalama ucu arasındaki mesafe d mesafesinin hesaplanmasıyla belirleniyor. Autocad ortamına yerleştirilen yakalama uçları ve p penetration teğet mesafesi çizim ile hesaplanarak ilgili kareköklü formülden d mesafesi seçilmelidir. Burada yakalama ucunun boyu penetration katsayısını direk olarak etkilemektedir. Bu nedenle yüksek uzunlukta tripod sistemler tasarımımızı kolaylaştıracaktır.
