Hibrit yani bir başka değişle birleşik elektrik üretim santralleriyle ilgili düzenleme gerçekleştirildi. Birçok enerji yatırımcısını yakından ilgilendiren bu düzenlemenin detayları ise merak ediliyor. Asunim iş Geliştirme Müdürü Gökhan Erarslan ile bu sistemin avantajlarını konuştuk. Eraslan, “JES, HES, RES, Kojenerasyon, BES, GES veya Termik Santrali olan tüm yatırımcılar; üretim gelirlerini maksimuma çıkarmaları mümkün” dedi. 

EPDK’nın gerçekleştirdiği toplantıya göre hibrit yani bir başka değişle birleşik elektrik üretiminin önü açıldı. Bu düzenlemenin detaylarından kısaca bahsedebilir misiniz? Sisteme nasıl avantajlar sağlayacak? 

''Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'' kurul kararı ile 25 Haziran 2020 tarihinde yayınlandı. Bu karar ile birleşik enerji santral kurulumları bir başka deyişle, hibrit santral kurulumlarının önü açılmış oldu. Yani mevcut enerji santraline ek olarak kurulacak yardımcı santral, güneş enerji santrali gibi yenilenebilir enerji santrali olmalıdır. Bu santraller, şebekeye aynı bağlantı noktasına bağlanmak ve ana kaynağın kurulu gücünü aşmamak kaydıyla enerji üretimlerini maksimize edebileceklerdir. Yine, bu tesislerdeki yardımcı kaynak, ana kaynağa dayalı ünite ile de tek bir ön lisans veya lisans kapsamında değerlendirilecektir.

Bizde Asunim olarak, globalde 1GW, Türkiye’de 240MW’nin üzerinde tecrübe ve referansımız ile hibrit santral sistem kurulumları için çalışmalarımızı tamamlamış bulunmaktayız. Yatırımcımızın; mevcut elektrik satış tarifesi ile daha fazla elektrik satışı yapmasını, maksimum getiriyi hedefleyerek Avrupa standartlarında mühensilik hizmetlerimiz ile anahtar teslim hibrit sistem çözümlerini en hızlı ve kaliteli şekilde sağlamak için çalışmalarımızı tamamladık.

Hibrit santrallerin, avantajlarından bahsedecek olursak:

-    Yardımcı kaynak olarak kuracağımız güneş enerji santralleri öncelikle diğer santrallerin üretim ve gelirlerini maksimize edecektir,
-    Santrallere esnek ve emre amade üretim yeteneği sağlayacağı için, serbest piyasaya satış yapan santrallerin, dengesizlik cezalarını minimum indirecektir, 
-    Ana kaynak kullanılabilir olsa bile ana santralde yaşanan mekanik kayıpların güneş enerji santrali üretimi ile tolere edilebilmesi,
-    Ana kaynak ile kurulu güce ulaşılabilse dahi güneş enerji santrallerinden üretilen elektrik enerjisi santral iç elektrik tüketimini karşılayabilir,
-    HES’lere entegre edilecek yüzer GES’ler ile havzadaki suyun buharlaşmasının önüne geçilmesi ve GES veriminin yüzde 20’lere varan oranlarda artırılması sağlanacaktır.

Bu düzenlemeye göre güneş enerji santralinin bulunduğu saha içerisinde rüzgar tesisi de kurulabilecek. Bu sayede rüzgar enerjisinin önü açılır mı? 

Mevcut güneş enerji santralleri; (GES) rüzgar alan ve rüzgar enerji santrallerinin (RES) kurulabilmesine uygun bir coğrafyada ise, RES’lerin yardımcı kaynak olarak kurulması güneş enerji sisteminin üretimini maksimuma çıkarabilir. Ayrıca rüzgarın az olduğu aylarda güneş enerjisinden, güneşin az olduğu aylarda ise rüzgar enerjisinden enerji üretimi maksimize edilebilir. Bu faydalar düşünüldüğünde lisanslı RES’ler kadar açılmasa da RES sektörünün önünün açılacağı aşikardır.

Kendi enerjisini üretmek isteyen fabrikalar bu düzenlemeyle birlikte elektrik üretim kapasitesini artırabilecek mi? 

Lisanslı; kojenerasyon, trijenerasyon, fosil yakıtlı santraller vb. ile enerjisini üreten fabrikalar bu yönetmelik sayesinde özellikle çatılarına kuracağı GES’ler ile oldukça uygun fiyatlara elektrik üretim kapasitelerini arttırabileceklerdir. Bu kapsamda hali hazırda, 250 MWp üzeri GES sistem kurulumu için teklif çalışmalarımızı yatırımcılarımıza sunmuş bulunmaktayız.

Hibrit sistemle ilgili düzenlemede yüzer GES projelerinin tanımı da mevzuata eklendi. Yüzer GES ile nasıl avantajlar sağlanacak? 

Asunim olarak, bu yönetmelikten önce de yüzer GES’ler ile alakalı çalışmalarımız vardı. Bu yönetmelik ile birlikte teklif çalışmalarımıza başlamış bulunmaktayız. Çalışmalarımız ışığında tespit ettiğimiz yüzer GES’lerin avantajlarını sıralayacak olursak:

1)    Bildiğiniz üzere güneş panelleri 25 C sıcaklığın üzerindeki her 1 C sıcaklık artışında %0,30-40 verim kaybına uğrar. Su yüzeyine kurulan güneş panelleri, doğal soğutma sayesinde daha verimli çalışmakta ve elektrik üretimi standart GES kurulumlarına göre yıllık %15’e kadar artış göstermektedir.
2)    Hidroelektrik santral göl alanı, arıtma tesisleri, sulama havuzları gibi tüm su rezervuarlarına kurulabilen Yüzer GES Sistemleri araziye de ihtiyaç duymamaktadır. Bu durum aynı zamanda, arazi tesviyesi ve konstrüksiyon kurulumu gibi maliyetleri de ortadan kaldırmaktadır. Ayrıca daha çevreci bir yaklaşım ile tarım için kullanılabilecek arazileri de tarımsal üretim yapılmasına olanak sağlayacaktır.
3)    Kurulan Yüzer GES sistemi havzada biriktirilen su yüzeyinin güneş ile direkt teması kestiği için, kurulu olduğu alanda buharlaşmayı yaklaşık %70 civarında azaltmakta, su kıtlığını azaltma yönünde pozitif etki etmektedir.
4)    Sistemin en önemli katkılarından biri de kurulum sürelerinin, karada kurulan sabit GES’lere göre daha kısa sürmesinden dolayı, kısa sürede yatırım tamamlanıp üretim çıkışı sağlanacaktır. 

Siz bu konuyla ilgili nasıl çalışmalar gerçekleştirdiniz? Özellikle yeni projelerle ilgili nasıl çalışmalar yürütmeyi planlıyorsunuz?

Asunim olarak, mevzu bahis yönetmeliğin, çıkması gerektiğini yıllar öncesinden resmi mercilere teknik çalışmalar ile aktarmıştık. Özellikle YEKDEM’e, tabi santrallere sahip yatırımcılarımızın, kısa sürede üretim elde edebilecekleri ve yüksek fiyattan daha fazla elektrik satışı yapabilecekleri sistemleri kurmak için,  Türkiye ve Avrupa’daki 6 farklı mühendislik dalından 30 kişilik teknik ekibimiz ile standart GES kurulumlarına ek olarak hibrit santrallerde kurulacak özel sistem geliştirmelerini tamamlamış bulunuyoruz. 2005’ten bu yana globalde 1GW, Türkiye’de 240MW referansa ulaşmış ve Türkiye’nin lider EPC kuruluşu olarak, Avrupa’da geliştirdiğimiz ‘Hybrid Power Plant Controller’ Teknolojisi ile ana enerji üretim santrallerine, yardımcı enerji üretim kaynağı olarak güneşi entegre etmek için malzeme, yazılım ve otomasyon sistemlerinde özel üretim ve düzenlemeler gerçekleştirdik. JES, HES, RES, Kojenerasyon, BES, GES veya Termik Santrali olan tüm yatırımcılar; üretim gelirlerini maksimuma çıkarmaları münkün.