Almanya tarafından geliştirilen ve dünyada endüstrinin en önemli gündem maddelerinden biri haline gelen dördüncü sanayi devrimi yani Endüstri 4.0’a karşılık, Japonya bunun da ötesine geçerek "Süper Akıllı Toplum" olan Toplum 5.0 kavramını geliştirdi.
Toplum 5.0, en yalın haliyle dijital dönüşüm çağının birey merkezli “süper akıllı toplum” felsefesini ifade ediyor.
İLK NE ZAMAN ORTAYA ÇIKTI?
İlk olarak tohumları 2015 yılındaki Japonya’nın “5. Bilim ve Teknoloji Temel Planı”nda atılan, ardından Japonya’nın bir önceki başbakanı Shinzo Abe'nin 2017 yılında Almanya’da düzenlenen CeBIT Fuarı’nda gerçekleştirdiği konuşmada geçti ve kısa sürede kabul gördü.
Japon hükümeti, “Toplum 5.0, mevcut durgunluk duygusunu ortadan kaldırarak, vatandaşların birbirlerine karşılıklı saygı duyduğu, her bireyin aktif ve keyifli bir yaşam sürdürebileceği nesilleri aşan, ileriye dönük bir topluma ulaştıracak.” diyor.
HANGİ EVRELERDEN GEÇİLDİ?
Söz konusu kavram, teknolojik gelişmelerin topluma entegre edilmesini sağlamayı, teknolojiden korkan bir toplum yerine teknoloji ve onun getirdikleri ile iş birliği içerisinde yaşayan bir toplum yaratmayı amaçlıyor.
Dijital teknolojilerin daha fazla kullanılması, hakim olunması ve günlük ihtiyaçların bu teknolojiler vasıtasıyla gerçekleştirmesi isteniyor. İnsanlığa “korkma” mesajı verilirken deniliyor ki; “Teknoloji, insanlık için bir tehdit değil bir yardımcı olacak.”
İnsanlık tarihinin gelişiminde sırasıyla tanıklık edilen aşamaları incelediğimizde; “Avcı-Toplayıcı Toplum” olarak adlandırılan Toplum 1.0, “Tarım Toplumu” olan Toplum 2.0, “Sanayi Toplumu” olarak nitelendirilen Toplum 3.0 ve “Bilgi Toplumu” olarak geçen Toplum 4.0’ı görüyoruz.
SÜPER AKILLI TOPLUM NEDİR? NE İFADE EDİYOR?
Toplum 4.0 üzerine inşa edilen ve insanoğlunun tarihsel süreçteki beşinci dönemi olan “Süper Akıllı Toplum” olarak tarihe geçen Toplum 5.0, siber alan ve fiziksel alanın (gerçek dünya) tam anlamıyla entegre olduğu bir anlayış anlamına geliyor.
Böylece toplumsal yaşam kalitesi ve refah düzeyinin artırılması ve insan merkezli bir toplumun yaratılması hedefleniyor.
Uzmanlara göre, “Süper Akıllı Toplum”, dijitalleşme ve yapay zekanın etkisinin her yönüyle değerlendirildiği, insanların makine ve robotlarla ilişkisinin en verimli biçimde sağlandığı bir toplum modelini öneriyor.
Kaynaklar:
- “Toplum 5.0: Süper Akıllı Toplum”, Nüket Saracel, Irmak Aksoy, Cilt 9 , Sayı 2, syf. 26 – 34, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 2020.
- Toplum 5.0, Wikipedia
- “Society 5.0: Japan’s lofty plans face hurdles”, Olivia Gagan, Raconteur Publishing, 17.03.2020.
