Lenze: Sanayi 4.0, Batı’nın fabrikalarını geri çağırmasıdır

Makine otomasyonu temeli konusunda uzmanlaşmış bir firma Lenze Otomasyon Proje Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Yüksek Mühendis, Cihan Karaman,

Sermayenin Batı’da, fabrikaların ise Çin’de olmasına karşı, Almanya önderliğinde başlatılan, fabrikaları geri çağırma operasyonunu, sanayi devrimi olarak, okuyor.

Karaman, Lenze’nin temel faaliyet alanını, bir makinanın nasıl çalışmasından hareketle, dijital sinyallerden ve ekranlardan gelen veriye bağlı olarak, makinanın insanlık yararına yapabileceği en yüksek verimi almaya odaklı çalışmasıdır, şeklinde ifade ediyor.

Bir firmaya, ürün de satma hedefiyle gidebiliyoruz. Ve gözlemliyoruz ki, yanlış odaklar var. Bize göre makine odaklı değil; üretim ve modeli olmalı. Yani bir makinanın hızı 50 metre/dakika ise, bu makine aslında 50 metre/ dakika üretiyor anlamına gelmiyor. Çünkü bir operatör var, başında, ekran ne yazarsa, sözgelimi 30 metre/dakika yazdığında makinanın hızı da o oluyor. Böylece, makinadan yeterince istifade edilemiyor.

Çok iyi bir otomobiliniz var, ama uzun yolda 50 km. hızla gidiyorsunuz. Bu otomobil, sürücüyü, hızını artır, diye uyarsa ve 90 km. hızla gididilse, hem trafik kurallarına uygun, hem de daha fazla üretim sağlayabiliyorsunuz. O üretim makinasına 20-30 değil de, 50 yazdığınızda, üretimi arttırıyorsunuz. Dolayısıyla bizim bir makinada odak noktamız birim sürede hesapladığımız kazançtır.
İşte bizim de yaptığımız tam olarak bu. Fabrikalardaki makinaların teknik seviyesini arttırarak ve gerekli bakımını yaptırarak, hesaplanmış değerlerde farkındalık yaratmak. Başka bir deyişle patronlara daha çok para kazandırmaya çalışıyoruz.

Geçmişte, fabrika üretir, herkes bu ürüne uygun konuşlanırdı. Günümüzde ise her firma, kendine özel, terzi işi, talep ediyor. Ürünün üzerinde bir logo, özel bir isim, farklı bir tasarım ya da özellik isteyebiliyor. Bu durum da kişiye özel üretimi, dolayısıyla da maliyeti arttırıyor. Lenze’nin sonsuz sayıda rediktörlü motor imalatı var. Hangi rediktörlü motoru istediğinizi bilmeyen firma, size özel üretebiliyor. Ama siz seri imalattan fazla da ödemek istemiyorsunuz. Bunun üzerine fabrika, terzi işinin, seri üretim maliyetine gelmesinin yollarını arıyor. Aynı şekilde, fabrika sahibi bana verdiği ücretten rahatsız. Personel gideri daha az olsun, hatta hiç olmasın, istiyor. Günümüzde, Çin’de, Japonya’da ve ileri Batılı toplumlarda, robot uygulamalarıyla artan işsizliğe karşı, otorite çaresiz. Bir yandan rekabetçi olmak için sistemin tercih ettiği robot uygulamaları, öte tarafta ise işsiz kalan insanların çalışmaya olan ihtiyacı var. Günümüzde üretim Çin’e kaymış durumda. Öte yanda ise Batı’da azalan bir üretim söz konusu.
Yani sermaye Batı’da ama artık fabrikaları Doğu’da.
Alman orijinli Endüstri 4.0, Toplum 5.0 gibi sanayi dönüşümlerinin hedefi, Çin’e kaptırdıkları, üretim tesislerini ülkelerine geri çekmek.
Artık bir fabrikanın yegane maliyeti, kullandığı enerjisi olacak. Tabii bu planın bir de insani boyutu var.  Dünyaya dağılan fabrikalar, ileri teknolojiyle tekrar Batı’ya dönecek.

Bir işin devrim olabilmesinin temel koşulu, sokaktaki dilenciden, en tepeye kadar, herkesin hayatını değiştirmesidir. Yaşadığımız bugünün durumuna, devrim, denilebilir. Ama insanlar, buna devrim demeye çekiniyorlar. Dönüşüm ise daha lokaldir. Söz gelimi fabrikanızdaki üretimi daha verimli kılmanızdır. Ve sistem kaçınılmaz olarak, yapay zekanın hüküm süreceği bir iktidar doğru evriliyor.