ProManage sahiplerinin tamamının, işletmelerinde dolaşırken, şu anda artırılmış gerçeklik uygulamalarıyla, etraflarında hangi üretim objesine bakıyorlarsa, ilgili hangi sonuçları görmek istiyorlarsa, onları anlık olarak görebildiklerini dile getiren Doruk Otomasyon Uluslararası Genişlemeden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Aylin Tülay Özden, yakında hayata geçirecekleri AR gözlüğü ve uygulamaları hakkında bilgiler paylaştı.
Özden, “Artırılmış Gerçeklik gözlükleri ve uygulamaları; tiyatrolardaki sufle veren kişileri nasıl ki biz görüp duymayız ama oyuncular görürler ve duyarlar, aynı şekilde gerek işçilere gerek bakımcı ve kalite yetkililere yol gösterebilen uygulamalar ve cihazlar haline geliyor.” diyor.
Sizce Endüstri 4.0 ve sanayide dijitalleşme yolculuğunda neredeyiz? Türk sanayicisinin adaptasyonu konusunda neler söylersiniz?
Türkiye, ağırlıklı olarak yan sanayi yoğunluklu bir yapıya sahip. Ana sanayi tarafından ne tür ürünlerin, hangi hammadde ve malzemelerle üretileceği, maliyetlerin yaklaşık ne olacağı gibi birçok şey yan sanayiye öğretiliyor. Böylece yan sanayimiz gelişiyor, öğreniyor, eğitime tabii tutulmuş oluyor. Ama tabii ana sanayinin belli bir miktarda maliyet düşürme hedefleri olduğundan, yan sanayide de aynı şekilde maliyet düşürme konulu faaliyetler istiyor. Bu faaliyetlerde özellikle yan sanayinin büyüme hedeflerini tutturabilmek için işletmedeki süreçlerini iyileştirme, metotlarını geliştirme, kayıplarını azaltma çalışmalarıyla hem biz çok yoğun bir tecrübe edindik, hem de ürünümüz gerçekten çok güçlendi. Ülkemiz, Endüstri 4.0 ve sanayide dijitalleşme yolculuğunda da çok iyi bir yol alacak. Türkler olarak yeniliklere çok açığız ve değişen koşullara çok güzel uyum sağlayabiliyoruz. Dolayısıyla yeni bir şey varsa, mutlaka hayatımıza onu dahil edip avantajlarını kullanma konusunda gerçekten hızlı adapte olabilen bir milletiz.
Doruk, MES & MOM çözümleriyle sektörde ilk bildiğimiz markaların başında geliyor. ProManage çözümünüzle ilgili yakın zamanda bir lansman gerçekleştirdiniz. Bu lansman beraberinde neleri getirecek, neler değişecek?
ProManage, 2003 yılında marka tescili alınıp, 2018 yılında da yaklaşık 20 ülkede marka tescili alınmış, dünyada bu isimle “üretim yönetimleri operasyonları” alanında yer edinmeyi hedeflediğimiz markamızdı. Aslında uzun yıllardır ProManage adıyla ürünümüzü yurtiçinde ve yurtdışındaki üretim operasyonlarında kullansak da firma adımız Doruk Otomasyon ve Yazılım olduğundan bir karmaşaya neden oluyordu. Ürün adı farklı, firma adı farklıydı, birçok müşterimiz de “Ben Doruk kullanıyorum” diye yorum yapabiliyordu. Böyle bir karmaşayı yok etmek istedik ve bu konuda güzel bir çalışma başlattık. Stratejik planlamamızı da buna göre yaptık. ProManage konusunda yaptığımız uluslararası marka yönetimi kapsamında, üretim operasyonlarına bakışımızı daha doğru ifade edebilmesi için ProManage ürünümüzün lansmanını yaptık. Üretim dünyasında gerek ürün tasarımlarında ve metotlarda, gerek üretim araçlarımız ve yöntemlerimizde sürekli gelişmenin bir zorunluluk olduğu, sürekli gelişebilmemiz için de kendimizi ve işletmemizi çok iyi tanıyabilmemiz gerektiği, nerelerde dar boğazlarımızın olduğunu tespit ederek bunları çok iyi yönetmemiz gerektiği, çok açık bir şekilde ortadadır. ProManage çözümü zaten yıllardır işletmecinin yanında bütün darboğazlarını, zayıf noktalarını, gelişmeye açık noktalarını sürekli gösteren ve iyileşmesi için onu sürekli çeşitli şekillerde bilgilendiren ve hatta uyarı mesajları gönderen bir sistem. Biz ProManage’in “sürekli işletmenin kendini daha iyiye götürmesi” yaklaşımını mottomuz olarak belirleyerek, ProManage mottosunu “auto interior business” olarak ifade ettik. Artık dünyada “improvement” kaçınılmaz şekilde hayatımızın içinde, dolayısıyla ProManage, işletmelerimizin kendini sürekli ve otomatik olarak geliştirebilmesi için bir araç olarak kullanılıyor. ProManage Akademi bünyesinde yıllardır sanayide çeşitli pozisyonlardaki kullanıcılarımızın ürünümüzü daha iyi kullanabilmesi için eğitimler vererek, sertifikalandırıyorduk. Şimdilerde Kasım ayından itibaren yürüttüğümüz “assessment” projemiz gündemimizde. ProManage kullanan fabrikalarımızı bu kapsamda ziyaret edip, database’indeki algoritmalarını da çalıştırarak, yazılımlarını ne kadar verimli kullanıyorlar? Bütün darboğazlarını tespit edip giderebilirmişler mi? Verimlilikleri ne düzeyde ve yapacakları daha neler var? Kendilerini iyileştirmek için ne yapmışlar, ne yapamamışlar? Tüm bu hususlarda bir radar grafiğinde datalarını çıkartıyoruz. Bu data, algoritmaları otomatik olarak çıkartıyor ve biz de kullanıcılarımıza sunarak eksikliklerini kapatmaları için onlara yol gösteriyoruz. Üretim, metot ve kalite yönetimi konusunda çalışan değerli yöneticilerimizin kendi özel hayatlarını da daha kolaylaştırabilmeleri için onlara da gerek yönetim gerek kişisel gelişim ve sağlıklı yaşam konulu başka eğitim ve uygulamalarımızla da verdiğimiz destekler devam edecek. “Improvement” hayatımızın her yerinde yer alacak, sadece fabrikalarda değil. ProManage’in yeni yaklaşımıyla yakında bunları da görüyor olacağız.
ProManage’in son dönemde getirdiği yenilikler neler? Özellikle Augmented Reality konusunda, yeni döneme nasıl hazırlanıyorsunuz?
Yazılım ekibimiz 2 ayrı gruptan oluşuyor. Birinci grup arkadaşlar; günümüzde kullanıcılarımızdan gelen bir takım revizyon ve iyileştirmeleri, yeni işlevleri hayata geçirecek projeleri yapıyor. Bir diğer grubumuz ise günümüzde değil, gelecekte yaşıyorlar ve bizim Ar-ge projelerimizi yapıyorlar. Yaklaşık 3 sene önce başlayan Augmented Reality yani Artırılmış Gerçeklik’in üretim operasyonlarında uygulanması projesi 1 yıl kadar önce sonuçlarını verdi. 2018 sonundan itibaren bütün kullanıcılarımıza mobil uygulamada, gözlük almasalar da çalışır durumda teslim ettik. ProManage sahiplerinin tamamı, şu anda artırılmış gerçekliği işletmelerinde dolaşırken etraflarında hangi üretim objesine bakıyorlarsa, onunla ilgili hangi sonuçları görmek istiyorlarsa, o sonuçları anlık olarak görebiliyorlar. Bu değerler; son 1 saatlik performansı, iş emri başladığından beri o makinada ya da o parti üretimde olup biten ne varsa o bilgiler olabiliyor. İş ya da işçi bazında kalite oranları olabiliyor. İş emri, makina ve kullanıcılar kendi pozisyonlarına göre, kullanıcı ID’lerine bağlı olarak ne görmek istiyorlarsa istedikleri zaman tanımlayıp, gerek mobil uygulamayla gerek gözlükle işletmede dolaşırken etraflarına baktıklarında onu görüyorlar. Örneğin; bir kalite yöneticisi işletmede gezerken kalite oranı belli bir değerin altında olan ürünleri görebiliyor. Tabii bu kalite oranı iş emrine göre değişebilir. Bakım yöneticisi arıza oranı yüksek olanları görebiliyor. Kullanıcının tamamen kendine göre konumlandırabildiği AR gözlüğü uygulamamız hayatımıza girdi. Bunun yanı sıra, AR gözlüğüyle devam eden bir diğer uygulamamız var ve birkaç ay içinde onu da ticari olarak hayata geçirmiş olacağız.
Uygulamanız ile ilgili detay verebilir misiniz?
Elbette. Artırılmış Gerçeklik gözlükleri ve uygulamaları; tiyatrolardaki sufle veren kişileri nasıl ki biz görüp duymayız ama oyuncular görürler ve duyarlar, aynı şekilde gerek işçilere gerek bakımcı ve kalite yetkililere yol gösterebilen uygulamalar ve cihazlar haline geliyor. Gözlüğü gözünüze taktığınızda eğer siz montaj yapıyorsanız, ürünün kimliğini algıladıktan sonra gözlük size hangi parçaların takılması gerektiğini, o parçaların lokasyonunu göstererek yönlendirebiliyor. Çalışan elini başka bir yere uzatırsa “hayır” diyor. Doğru yere uzatırsa “evet” diyor. Çalışan o parçanın nasıl takılacağını bilmiyorsa, soru işaretine, görüntünün üzerinde elini götürdüğü zaman küçük bir video oynamaya başlıyor. O video gerekli montajın nasıl yapacağını gösteriyor. Çok yakında hayata geçecek uygulamanın güzel tarafı sadece montaj hatlarında değil eğer bir servis işletmesiyseniz yeni gelen personelinize staj dönemi boyunca bu gözlük sayesinde otomobilin neresi nasıl tamir edilir? Herhangi bir parça nasıl değiştirilir? Bir çamaşır makinasının ilgili parçası nasıl değişir? Fabrikanızda periyodik bakım yapıyorsanız ya da bir arıza çıktıysa, ekipman değiştirmenin sırası nedir? Tüm talimatları gösterebilirsiniz. Uygulama alanları giderek genişleyen artırılmış gerçeklik gözlükleri şimdi artık kulağa da hitap edebiliyorlar. Dolayısıyla, işletmede eğitim zorunluluğu içeren önemli pozisyondaki aktivitelerin çok kolay yapılmasını, kalite oranlarının ve hızın yükselmesini, eğitim sıkıntıları nedeniyle iş gücü kayıplarının üretime etki etmesini azaltacak güzel çözümler olarak hayatımızdaki yerini aldı. Bununla beraber çok önemli bir diğer konu da yapay zeka. Üretimde yapay zeka özellikle popüler adıyla “bakım operasyonlarında predictive maintenance” olarak çokça anılıyor.
