Covid-19 ile birlikte uzaktan çalışmanın daha da önem kazandığı bugünlerde, müşterilerinin dijital fabrikalarını kolayca yönetmelerine imkan tanıyan ONO Teknoloji, fabrika simülasyonu platformu Visual Components ürününe dijital ikiz eklentisinin ardından üç farklı Excel ile iş gücü yönetimi eklentisi ekledi.
ONO Teknoloji Kurucu Ortağı Melih Kocaman ve Teknik Destek Yöneticisi Ozan Erdem ile yeni geliştirdikleri “Scenario Manager”, “Resource Manager” ve “Property Updater” Excel eklentilerini ve kullanıcılara sağladığı avantajlarını konuştuk.
Sosyal izolasyon döneminde boş durmayıp, çalışmaya ve üretmeye devam ettiniz. Yeni eklentilerin çıkış noktası nedir?
Melih Kocaman: Öncelikle kısaca tanımlamak gerekirse… “Scenario Manager” eklentimiz ile, Visual Components kullanıcılarına Excel ortamında kolayca tanımladıkları farklı üretim senaryolarını kıyaslama ve optimum senaryoyu akıllı algoritmalar ile tespit etme imkanı sağlıyoruz. “Resource Manager” eklentimiz ile kullanıcılara simülasyon içerisinde bulunan operatör, AGV, forklift gibi işgücü kaynaklarını Excel ile yönetme imkanı sağlıyoruz. “Property Updater” eklentimiz ile de kullanıcılara, simülasyon parametrelerini Excel ile kolayca düzenleme imkanı sağlıyoruz. Eklentilerimizin çıkış noktası şudur: Bildiğiniz gibi fabrika simülasyonu ürünümüz Visual Components’ı yazılım lisansı olarak müşterilerimize verip, kullanmalarını sağlıyoruz. Buna ek olarak üretimi dizayn eden yöneticiler de yazılımı kullanmak istiyor fakat kullanmaları çok da kolay olmuyordu. Çünkü içerisinde birçok farklı parametre var. Komponentleri koyup birbiriyle ilintilendiriyorsunuz. Aslında benzerlerine göre kullanımı en kolay fabrika simülasyonu platformu olmasına rağmen “bir senaryoyu başka bir senaryoyla kıyaslayalım, simülasyon oluşturalım” denildiğinde bile, işi bilen biri olsa dahi en az iki günü ayırması gerekiyordu. Ono Teknoloji’nin geliştirdiği Excel eklentileri sayesinde… İlk önce Excel entegrasyonu yapıldı. İlk eklentimiz “Property Updater”, Excel aracılığıyla simülasyon içerisindeki komponentlere komutlar gönderebiliyorsunuz, parametre değişikliği yapabiliyorsunuz. Daha sonra parametre değişikliklerini yapan eklentiyi geliştirdikten sonra üzerine daha ne katabiliriz diye beyin fırtınası gerçekleştirdik ve özellikle bu dönemde ciddi ilgi gören ikinci eklentimiz “Resource Manager” eklentisini geliştirdik. Koronavirüs salgını dolayısıyla fabrika ortamında, üretim yapılan bir yerde evden çalışmak mümkün değil. Operatörler, en azında bugün için üretim sahasına girmek zorunda. Bu nedenle birçok fabrikanın da gündeminde olan operatörleri gruplayarak çalışma yöntemi ön plana çıkıyor. Örneğin bu dönemde birçok işletmede üç vardiya altı vardiyaya çıkmış ve vardiyalarda çalışan operatör gruplarını, sosyal mesafe kurallarını da gözeterek operatör sayısını azaltmış durumdalar. Dolayısıyla ikinci eklentimiz, işletmelerin senaryolarını simüle edebilecekleri bir platform oluyor. Müşterimizin talebi üzerine geliştirdik. Ancak salgın döneminde de bahsettiğim gibi kullanabilecek, yarar sağlayacak bir eklenti. Üçüncü eklentimiz “Scenario Manager” ise, birçok farklı senaryo oluşturulduktan sonra hangisinin daha verimli olduğunu gösteriyor. Sonuçta her üreticinin önem sırası farklı olabiliyor. Bir fabrika için önemli olan ürettiği ürünün miktarı ya da bir başkası için makinasının tam kapasiteyle ve verimli kullanılması olabiliyor. Geliştirdiğimiz eklenti de ekstra hesaplamalar yapmak yerine, söz konusu senaryoları kendi içerisinde kıyaslayıp doğru olanı sonuçlarıyla birlikte veriyor.
Ozan Erdem: “Scenario Manager”da öncelikle senaryoları tanımlıyoruz. Örneğin; bir forklift, iki AGV, üç tane operatör kullan gibi farklı farklı senaryolar tanımlıyoruz. Bizim için hangi istatistikler önemli olduğunu simülasyonun içinde çekip listeliyor biz de tanımlıyoruz. Mesela elimizde üç dört farklı senaryo var ve içerisinde operatörleri en verimli kullandığımız senaryo hangisi bunu bulmaya çalışıyoruz diyelim. Operatörlerin ağırlığını, makinaların verimliliğini, AGV’nin bekleme süresini, robotların bulunduğun alanın verimliliğini vb. tanımlıyoruz. Tanımlamaları yaptıktan sonra buna göre bir çıktı veriyor ve bize en iyi ve en kötü senaryoları gösteriyor. Diğer türlü biraz daha karmaşık olanları burada, tek seferde çalıştırdığınızda farklı senaryoların içerisinde sonucu görebiliyorsunuz. Senaryo, istatistik bazlı kıyaslama yapabiliyor. Ancak operatörlerin verimliliği ile makina verimliliğini kıyaslamıyor, kendi içinde kıyaslıyor. Ardından sizin tanımladığınız ağırlıklarla değerlendirip senaryoların sonucunu yüzde olarak veriyor ve en iyisini gösteriyor. Bir de şunu sağlıyor örneğin senaryo 3 ve 4 orta değerlerde gözüküyorsa, parametre değişikliği ile diğer senaryolardan iyi mi kötü oldu diye değerlendirme imkanı veriyor. Aslında bu eklentileri geliştirmek, normal şartlarda zaman açısından bizi zorluyordu. Ancak bu dönemde vakit ayırıp daha kısa sürede hayata geçirebildik.
M.K.: Bu eklentiyle birlikte, üretimi dizayn eden yöneticiler, simülasyon üzerinde fazla zamanlarını almadan, çok derin bilgiye ihtiyaç duymadan iş gücünü yönetebilecekleri senaryolar üzerinde çalışmalar yapabilir hale geliyor.
O halde üç eklentinin de birbirini tamamladığını, birbiriyle bağlantılı olduğunu söyleyebiliriz.
O.E.: Evet. Zaten “Scenario Manager” çalışırken, arka planda “Property Updater” ve “Resource Manager” dosyalarını kullanıyor. Eklentiler, birbirinden bağımsız değil, birbirlerini tamamlıyorlar. Aslında “Property Updater” ve “Resource Manager” için “Scenario Manager”ın yapı taşları diyebiliriz. Onları kullanarak senaryo oluşturuyoruz. Ardında da “Scenario Manager”da bu senaryoları kendi içerisinde karşılaştırıp, değerlendirebiliyoruz.
Eklentiler üzerinde ne kadar zamandır çalışıyorsunuz?
O.E.: Yaklaşık 20-25 gündür eklentileri geliştirme üzerine çalışıyoruz.
M.K.: Aslında hep planladığımız bir konuydu. Ancak günlük rutin işlerimiz dolayısıyla bir türlü zaman bulamıyorduk. İhtiyaç belliydi. Salgın döneminde evden çalışma düzenine geçmemizle birlikte, eklentileri hayata geçirme olanağı bulduk.
Bu eklentiler kullanıcılarına ne tür avantajlar sağlıyor?
O.E.: Simülasyon oluşturma aşamasında zaman açısından ciddi bir verimlilik sağlıyor. Farklı senaryoları normalde oluşturmaya çalışsaydık, en az bir günümüzü alabilirdi. Ancak bu eklentiler sayesinde dakikalar içerisinde tamamlama imkanı sunuyoruz.
Bu eklentiler ile neyi amaçlıyorsunuz? Henüz yeni olmasına rağmen, ne tür çıktıları olacağını öngörüyorsunuz?
O.E.: Aslında simülasyonda istatistiklerin en iyi olduğu seviyeyi gösterecek bir platform oluşturmayı amaçlıyorduk. Bu eklentiler ile daha önce yaptığımız çalışmalarda vaktimizi alan konuları paket haline getirdik. Örneğin bir müşterimizin fabrikasında çok fazla sayıda hattı vardı. Bu hatların tümüne makinaların arıza parametrelerini tanımlamamız gerekiyordu. Bu eklentiler olmadığı için sadece yarım günümüz parametre tanımlamakla geçmişti. Bu tarz kötü tecrübelerimizi, kendi avantajımıza dönüştürdük. Program altyapısını oluştururken hem doğru bir şekilde olmasına dikkat ettik hem de gelecek dönemde oluşturacağımız farklı Excel eklentileriyle de çalışabilmesi için uyumlu hale getirdik. Dolayısıyla geliştirmeye açık olarak tasarladık.
M.K.: Henüz yeni bir çalışma. İlerleyen süreçte müşterilerimizin de geribildirimleriyle beraber çıktılarını daha net olarak görebileceğiz. Ancak ilk etapta simülasyonları yönetmek için zaman kaybını ortadan kaldırdığının altını çizmek isterim. Bildiğiniz gibi üretimde en önemli sorun zaman. Herkes fabrikasını simüle etmek, senaryolarını oluşturmak ve senaryolarının üzerinde analizler yapmak istiyor ancak vakit ayıramıyor. Bizde buradan yola çıkarak bu zamanı nasıl minimize edebiliriz diye düşünüp bunun üzerine çalışma yaptık. Bu eklentiler, sonuçları sadece sayısal olarak vermiyor. Aynı zamanda komple 3 boyutlu dijital fabrikanızı, 3D ortamda çalıştırıp sunabiliyor. Hatta üç boyutlu görselleri sanal gerçekliğe de aktarabiliyoruz. Bu da müşterinize bir sunum yapacağınız zaman daha anlaşılır, kesin ve doğru bilgiler vermenizi sağlıyor.
Henüz yeni olmasına rağmen, nasıl tepkiler bekliyorsunuz? Bu bağlamda gelen talepleri değerlendirir misiniz?
O.E.: Salgın süreci sona erdikten sonra fabrikalar, daha fazla adetlerde/miktarlarda üretim yapmak zorunda kalacak. Çünkü ihtiyaç birikmiş olacak. Bu nedenle fabrika içerisinde de birçok şey değişecek, birbiriyle kıyaslanması gereken çok fazla senaryo ortaya çıkacak. Aslında bu dönemin ardından yaşanabilecekleri öngörerek böyle bir çalışma yapma gereği duyduk ve hazırlıklı olalım istedik.
M.K.: Firmaların büyük bir kısmı üretimini durdurdu. Ancak henüz öngörülemiyor, ama tekrar üretime başladıkları zaman işlerine daha fazla taleple devam edecekler. Şu anda planlama aşamasındalar. Bu süreçte üretim devam ederken, yapmak isteyip de zaman bulup yapamadıkları işlerini yapmaları için bir fırsat. Bizim yaptığımız dijital fabrika simülasyon çalışmalarımız da tam da buna uygun. Bu nedenle bize gelen talepler artmış durumda. Hatta Finlandiyalı iş ortağımız Visual Components ile birlikte gerçekleştirdiğimiz webinarda tanıtımını da yaptık ve oldukça ilgi gördü.
