Eriş Makina Genel Müdürü Hakan Eriş, robotlu tezgah beslemede geliştirdikleri arayüz sayesinde set-up süresini yarıya indirdiklerini vurgulayarak tercih edilme nedenlerini anlattı.
Ürün ve sektör bazında değerlendirme yapabilir misiniz? Ağırlıklı olarak hangi sektörlere odaklanıyorsunuz?
Halihazırda eylül sonuna kadar üretimimiz dolmuş durumda. Zaten ben takım tezgahından geldiğim için çalışma mantığım da tezgah üreticileri gibidir. Bu nedenle şirket olarak sene başında planlamamızı yapıyoruz. 2021 yılının başında da aylık bazda kaç adet standart ürün satışı yapmamız gerektiğinin dağılımını yaptık. Bu doğrultuda sistematik olarak, sene başından bu yana tüm ürünlerimizi üretip satışını gerçekleştirdik. Sektörel bazda ele alırsak, ağırlıklı olarak otomotiv, döküm gibi sektörlere yönelik çalışmalar yapıyoruz. Son zamanlarda Türkiye’de bilhassa alüminyum tezgahına sahip dökümcüler döküp, işliyorlar. Döküm işleri, Avrupa’daki çevre normlarından dolayı Uzak Doğu’ya ve pandemiden kaynaklı navlun fiyatlarının artması sebebiyle Türkiye’ye yöneldi. Geçmişte sadece döküm işlemleri Türkiye’de yapılırken, artık Türkiye’deki sanayicilerden bitmiş nihai parça talep ediliyor. Döküm işleminin yapılıp işlenmesini isteniliyor ve çok adetli işlerin hızlı bir şekilde üretilmesi gerekiyor. Bu nedenle ürünlerimiz bu tür sanayiciye hitap ettiği ve teslim sürelerimiz çok hızlı olduğu için, sanayicilerimiz özellikle otomotiv sektörüne çalışan firmalar bizi tercih ediyor. Bu noktada da işleri hızlandırmak amacıyla bir arayüz geliştirdik, programlamayı son derece yalın ve pratik hale getirdik. Parçadan parçaya geçişteki set-up süresini, tezgah set-up zamanının neredeyse yarısına veya 4/1 zamanına indirgedik. Bu da bizi tercih etmeleri için ayrıca bir neden oldu diyebilirim.
Tezgah besleme sistemlerinde robotun rolü ve önemi nedir?
Her şeyden önce robot, işletmenin parça adedinin standart hale gelmesine imkan verir. Üretim adetlerinizde eksi ya da artı yönde bir değişiklik olmaz. Bu noktada tekrarlanabilirlik çok önemli, amacımız tekrarlanabilirliği sağlamak. Çünkü yapılan araştırmalarda, çalışma dilimlerine göre operatörün parça besleme zamanında değişiklikler olmaktadır. Tüm insanların çalışma değişkenliği vardır, robotunki ise standarttır. Robotlu sistemlerde insana ihtiyaç yoktur deniliyor. Ama bu bir yanılgıdır. Çünkü buradaki asıl amaç, birinin yerine birini koymak değil üretimin artmasını sağlamaktır. Ayrıca ülke olarak kaynaklarımızı en uç noktaya kadar kullanmak durumundayız ve mevcut süreyi kullanmıyoruz. Firmanın bir tezgahtaki üç vardiya çalışmadan kaynaklanan yıllık maddi kaybını geri kazanmasını amaçlıyoruz. Ayrıca mesleği oluşturmak, çalışan personeli daha kalifiye hale getirmek istiyoruz. Çünkü robotlu tezgah besleme dediğimiz zaman işsiz kalacak korkusuyla operatör arkadaşlarımız hemen bize tepki gösteriyor. Ama böyle bir şey yok. Biz onların gelişmesini sağlamak adına elimizden geleni yapıyor, her türlü desteği veriyoruz. Bir diğer avantaj ise, iş güvenliği. İş güvenliği konusunu göz önünde tutarak herhangi bir kazaya mahal vermeyecek sistemler yaptığımız için esasında robotlu sistemlerle iş kazalarını önlüyoruz ya da minimize ediyoruz. İnsan hayatının en önemli şey olduğu bilinciyle hareket ediyoruz. Bu nedenle minimum iş kazası, maksimum verimle robotların çalıştırılarak Türkiye ekonomisine katkı sağlayacağına inanıyoruz. Dolayısıyla robotun insanın işiyle bir ilgisi yok. Robot sadece standardı ve tekrarlanabilirliği sağlamak için kullandığımız bir araçtır.
Hakan Bey, CNC besleme sistemlerine yatırım yapacaklar için neler söylemek istersiniz? Nelere dikkat etsinler, nelerden uzak dursunlar?
Robotlu CNC besleme sistemlerine yatırım yapacak firmalara tavsiyem, birçok parça yurt dışından geldiği ve döviz ödediğimiz için tezgah besleme sistemi otomasyonu yapacak firmanın takım tezgahı konusundaki bilgisini ve deneyimini tartarak ölçerek yatırım yapacakları firmaya karar vermeleri. Ne yazık ki o kadar atıl sistem gördüm ki, üç parçadan sonra kenarda duruyor. Robota, PLC’ye döviz ile ödeme yaptığımızı unutmadan karar versinler. Takım tezgahı üreticisi olup bu işi layıkıyla yapan, hakim olan firmalar var ama bir o kadar da çok konuya hakim olmayan firma var. Ne olur dikkat etsinler.
