OPPENT Türkiye Ülke Müdürü Özgür Salih Mutlu, son dönemde sektörde sıklıkla kullanılan otonomi kavramı üzerinden EVO Mobil Robot ailesini anlatıyor ve “İntralojistik süreçlere yükse değer katarak otomatik hale getiriyoruz” diyor.         

Sektörde, biraz Tesla, biraz da Türkiye’de konutlarda kullanımı hızla yaygınlaşan temizlik robotları sayesinde otonom sürüş ve otonom robot gibi başlıklar ile “otonomi” kelimesi sıkça kullanılır oldu. 

FANUC GENEL MÜDÜRÜ YİĞİT, BEYAZ EŞYA SANAYİ HEDEFLERİNE İLİŞKİN KONUŞTU FANUC GENEL MÜDÜRÜ YİĞİT, BEYAZ EŞYA SANAYİ HEDEFLERİNE İLİŞKİN KONUŞTU

Mobil Robot/AGV üreticisi OPPENT’in Türkiye Ülke Müdürü Özgür Salih Mutlu ile mobil robotlarda otonomi konusunu konuştuk.   

Özgür Bey, ürettiğiniz ve Türkiye’de de kullanılan EVO Mobil Robotlarınız otonom mudur? Bu kapsamda Tesla’yı ve ülkemizde hızla yaygınlaşan ev tipi temizlik robotlarını örnek gösterebiliriz sanırım...

Öncelikle otonom/otonomi kelimelerinin tam tanımını verelim. Otonominin tanımı literatürde (İngilizce: autonomy) kendi kendini yönetme durumu ve kendi kendini yönetme özgürlüğü-yetkinliği(1) olarak verilir. Sizin de belirttiğiniz gibi Tesla Otopilot Seviye 2 otonom sürüş seviyesine sahiptir ve ev tipi temizlik robotları da otonom çalışabilirler. Bu da onlardan istenen, beklenen ve sürekli iyileştirilen bir durumdur. 

Günter Ullrich’in tanımladığı üzere(2), her bir EVO Mobil Robotumuz tamamıyla akıllı olup, otonom değildir. EVO mobil robotlar kendi aralarında haberleşmezler ve çok az bağımsız karar alabilirler. EVO Mobil Robot sistemimiz, kendi içinde otonom özellik göstermektedir.

Neden bu şekilde bir yapılanmayı kullanıyorsunuz? 

Mobil robotlarımız, çözüm sağladığımız fabrikalarda ya da sağlık tesislerinde intralojistik süreçlerde görev alıyorlar. Bu süreçlerde tekrarlanan ve taleplere göre oluşacak taşıma görevlerinin, elde bulunan mobil robot kaynağına göre optimum şekilde dağıtılması ve yönetilmesi gerekir. İşte bu önceliğin sağlanması ile ilgili sorumluluk, sistemin yöneticisi ana kontrol yazılımımızdadır. Tüm mobil robotlar ve bağlantılı cihazlar ana kontrol yazılımımıza bağlı bir şekilde çalışarak, aldıkları talimatları uygularlar.  

Otonom özellik gösteren sistem olarak adlandırdığınız “EVO Mobil Robot Sistemlerinizde” birbirine bağlantılı ve tepeden yönetilen bir yapı var şeklinde anlıyoruz, doğru mu?

Evet, kesinlikle. Ana kontrol yazılımımız, bağlı olduğu cihazlardan aldığı bilgilere istinaden filo yönetimi olarak adlandırabileceğimiz her bir robotun görev dağılımını ve trafik yönetimini otomatik olarak yönetir. Sistem mimarimizin tepesinde yer alan ana kontrol ünitesi, yönetici olarak görev yaparken, EVO Mobil Robotlarımız da dahil diğer bütün cihazlar, filo yönetimi ve trafik konularında istemci olarak çalışırlar. Ayrıca belirtmekte fayda var; EVO Mobil Robotlarımızın üzerindeki entegre güvenlik ve emniyet sistemleri, tamamen otomatik çalışırlar ve kendi katmanlarında bağımsızdırlar.
Mobil robot sistem yapısındaki bu hiyerarşi ve bağlantılı yapı, sistem dizaynı aşamasında her bir proje için özel olarak tasarlanır. Bu aşamada yapılan özelleştirmeler kapsamında, operasyonel verimliliği ve güvenliği arttıran birçok konfigürasyon kullanıyor ve üst düzey sonuçlar alıyoruz. 

Sistem içindeki diğer bağlantılı cihazların fonksiyonları ve türleri ile ilgili örnekler verebilir misiniz? Bu cihazlar sisteminize nasıl bağlanıyor ve filo yönetimi ya da otonomi konusunda sisteminize nasıl katkılar veriyorlar?

Basit bir örnek ile başlayalım; üretim hattında çalışan operatörün yanına görev oluşturması için konuşlandırdığımız buton. Operatör bu butona basarak sistemde bir taşıma görevi yaratır ve yükü istasyona yerleştirmiştir. Bu görevin hangi EVO’ya verileceği, görevlendirilen EVO’nun hangi rotayı kullanarak o istasyona ulaşacağı gibi bilgiler ana kontrol ünitesi tarafından belirlenir. Daha karmaşık bir örnek ise sistemimize bağlı asansör üzerinden verilebilir: Rotaların ve görevlerin durumuna göre asansörü hangi EVO’nun hangi kattan önce ve sonra kullanacağı, asansörü nerede bekleyeceği ve asansör ile hangi kata ulaşacağı otomatik olarak yönetilir. 

Sistemimiz içindeki bağlantılar ise sabit sistemler için kablolu, mobil robotlarımız ile mobil kullanıcı arayüzleri (UI) için kablosuzdur. Her bir proje için network sistem mimarisi tasarlamakta ve proje kapsamında yapılması gerekenleri müşterilerimizin proje ekipleri ile ortak olarak belirlemekteyiz.

Anlaşılan sisteme bağlantılı cihazları sadece bilgi girişi için kullanabildiğiniz gibi (buton örneği), cihazın tamamen yönetimini alarak da yapabiliyorsunuz. Bu yetenek aynı zamanda sistem entegrasyonları için de bir avantaj sağlıyor mu? 

Tabi ki büyük bir avantaj sağlıyor. Bu yapı sayesinde, projelendirilen ya da gelecek proje fazları için planlanan yazılım ya da donanım entegrasyonları için de tek nokta-tek merkez sağlanmış oluyor. Endüstri 4.0 ya da Dijital Dönüşüm konseptinin ana başlıklarından biri de yatay ve dikey entegrasyonlar olduğu için, mobil robotlar/AGV’ler konusunda yatırım yapmak isteyen ya da planlayanların, bu konudaki imkan ve kabiliyetleri detaylı incelemesini öneriyoruz. OPPENT olarak sistem tasarım-özelleştirme imkanlarımız, entegrasyon kabiliyetlerimiz ve kendi içinde otonom sistem yapımız ile öne çıkıyoruz. AS/RS sistemleri ile yaptığımız entegrasyonlar bunun en güzel örneği olarak gösterilebilir. 

Sonuç olarak Özgür Bey, sizce mobil robot ya da AGV yatırımı yapmayı planlayan karar vericiler otonom özellikleri nasıl incelemeli? Mobil robotların uygulama sonuçlarından bu başlıkta neler beklemeli?

Öncelikle tesis içinde planlanan mobil robot/AGV yatırımı ile ilgili tedarikçiler tarafından sunulan çözümlerin sistem otonomisi, özelleştirme ve entegrasyon kabiliyetleri açısından karşılaştırılması fayda sağlayacaktır. OPPENT EVO Mobil Robot çözümlerimizin adaptif yapısı sayesinde, ihtiyaçlara yönelik sistem özelliklerini özelleştirebiliyor ve yazılım-donanım entegrasyonlarını ya da geliştirmelerini sağlıyoruz. Kendi başına karar alarak endüstriyel ortamda intralojistik hizmetleri kaosa sürükleyebilecek birimler yerine, sistem içinde disiplin, uyum ve adaptif konfigürasyon özellikleri ile projelerimizin sahaya uygulamalarında intralojistik süreçlere yüksek değer katarak otomatik hale getiriyoruz.             

Referanslar:
(1)    https://www.merriam-webster.com/dictionary/autonomy 
(2)    Automated Guided Vehicle Systems - A Primer with Practical Applications, Günter Ullrich, 2015 Springer.