İstanbul Beylikdüzü’nde robotik otomasyon sistemlerini projelendirmek ve anahtar teslim devreye almak üzere 2017 yılında kurulan mühendislik firması Dem Robotik Otomasyon, Genel Merkezinin bulunduğu ofisinde yönetimsel faaliyetlerini, Ar-Ge ve Lojistik Merkezinde ise mühendislik faaliyetlerini yürütüyor.
Her işi yapan bir proje firması olmak yerine, belirli alanlarda uzmanlaşmayı ilke edinen firmanın Satış ve Proje Müdürü Onural Demirel, firma olarak, “Doğru projelendirilen bir sistemin başarısız olma ihtimali yoktur.” prensibi ile hassas ve detaylı bir şekilde projelendirme faaliyetlerini yürüttüklerini belirtiyor.
Robotlu hat projelendirmede öncelikle dikkat edilmesi gereken kriterler nelerdir?
Bir üretim hattına başarılı bir şekilde robotik sistem entegre etmenin kilometre taşı projelendirmedir. Projelendirme, aslına bakarsanız bir yol haritasıdır. Hedefler ve hedeflere ulaşma yöntemlerinin net bir şekilde tanımlandığı bir süreçtir. Bir projenin başarı kriterleri de bu aşamada belirlenen hedefler sayesinde ortaya çıkar. En temelde, devreye alınacak olan sistemin anayasasıdır. Dem Robotik Otomasyon olarak, “Doğru projelendirilen bir sistemin başarısız olma ihtimali yoktur.” prensibi ile hassas ve detaylı bir şekilde projelendirme faaliyetlerini yürütüyoruz.
Robotik çalışma hücrelerinin projelendirilmesi hangi aşamalardan oluşur?
Robotik çalışma hücrelerinin projelendirilmesi beş aşamadan oluşur. Bu aşamaları şu şekilde özetleyebiliriz:
Keşif
Robotik çalışma hücrelerinin projelendirilmesi aşamasında ilk sırada keşif faaliyetleri bulunur. Her firmanın farklı ürünleri, farklı üretim metotları ve farklı ihtiyaçları vardır. Robotik çalışma hücreleri büyük ölçüde üretim hatları özelinde tasarlanmaktadır. Bu bağlamda, üretim hattının ihtiyaçlarını doğru analiz etmek çok önemlidir. Keşif çalışmaları sırasında bu ihtiyaçları net bir şekilde tanımlayacak veriler toplanır. Robot yatırımı yapmayı planlayan firma yetkilileri ile toplantılar yapılarak, onların fikirleri ve tavsiyeleri alınır. Bizler robotik otomasyon sistemleri üzerine ne kadar uzman olsak dahi, kendi ürünlerini en iyi tanıyan ve dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında bize en iyi yönlendirmeyi yapacak olan şüphesiz onlardır. Aynı zamanda mevcut üretim hattı izlenerek ihtiyaçların tanımlanması ve giderilmesi için veriler toplanır. Keşif çalışması bir projenin başlangıcıdır. İyi bir final için iyi bir başlangıç yapmak şarttır.
Ön Tasarım
Projelendirme faaliyetlerinin ikinci aşaması ön tasarım çalışmalarıdır. Keşif çalışmalarının ardından proje artık bizim mutfağımıza girmiştir. Teknik ekibimiz, keşif çalışmalarımız sırasında toplanan verileri değerlendirmeye başlar. İhtiyaçlar tanımlanır ve literatür araştırmaları da yapılarak üretilmesi gereken çözümler belirlenir. Ön tasarım aşamasında; robotik sistem entegre edilecek olan mevcut hat üç boyutlu tasarım programları sayesinde sanal ortama taşınır. Sistemde bulunması gereken mekanik ekipmanlar belirlenir ve yine sanal ortamda tasarımları yapılır. Bu ekipmanlar; konveyör hatları, fikstürler ve robot tutucusu (gripper) gibi mekanik ekipmanlardır. Oluşturulacak sistem tasarımında doğru robotu seçebilmek için gripper tasarımı diğer ekipmanlara nazaran daha fazla detaylandırılır. Çünkü doğru robotun seçilmesinde gripper'a ait ağırlık, ağrılık merkezi ve eylemsiz momenti gibi teknik veriler önemlidir. Bu aşamanın sonucunda sistemde bulunması gereken tüm mekanik ekipmanlar tasarlanmış olur. Dem Robotik Otomasyon; tüm mekanik ekipman tasarımlarını kendi bünyesinde konusunda uzman tasarım ekibi ile hazırlamaktadır.
Standart Ekipman Tespiti
Projelendirme faaliyetlerinin üçüncü aşamasında standart ekipman tespitleri yapılır. Bu ekipmanlar; sensörler, barkod okuyucular, kamera gibi algılayıcı ekipmanlar, pnömatik ekipmanlar ve güvenlik ekipmanları gibi standart ekipmanlardır. Bunun yanında projede kullanılması gereken standart makinaların da tespiti yapılır. Bu makinalar; koli hazırlama makinaları, koli kapama makinaları ve streç sarma makinaları gibi makinalardır. Sistemde kullanılacak olan robot standart bir ekipman olmasına rağmen bu aşamada seçilmez. Bunun sebeplerini bir sonraki paragraflarda açıklayacağız. Dem Robotik Otomasyon; standart ekipmanların tespiti ve tedariki ile ilgili konusunda uzman ve globalde kalitesini kanıtlamış çözüm ortakları ile çalışmaktadır.
Layout Oluşturma
Robotik çalışma hücresinde bulunması gereken tüm ekipmanların tasarımı ve tespitinin ardından sistem yerleşim planı (layout) oluşturma aşamasına geçilir. Bu aşamada; mekanik tasarım ekibi ve robot simülasyon ekibi beraber çalışır. Üç boyutlu tasarım programında hazırlanan layoutlar robot simülasyon ekibine aktarılır. Robot simülasyon ekibi sistemde kullanılacak olan gripper'ın ağırlık, ağırlık merkezi, eylemsizlik momenti gibi teknik verilerini kullanarak ve mevcut layout üzerinde robotun sahip olması gereken erişim mesafesini de göz önünde bulundurarak sistem için en uygun robotu belirler. Robotun belirlenmesi ile birlikte layout üzerinde sistem performans testlerini yapar. Bu testler sırasında sistem yerleşiminde değiştirilmesi gereken kısımlar var ise revizyon olarak mekanik tasarım ekibine feedback verir. Gerekli düzenlemelerin yapılmasıyla birlik sistem yerleşim planı ve sistemde kullanılması gereken robot net olarak belirlenir.
Bütçelendirme ve Termin Çalışması
Projelendirme faaliyetlerinin son aşamasında yatırımcının onayladığı sistem için bütçelendirme ve termin çalışması yaparak, sistemin devreye alınması için gerekli olan bütçe ve süreyi belirliyoruz. Dem Robotik Otomasyon olarak bu aşamaya kadar olan bütün hizmetleri ücretsiz olarak robot yatırımı yapmak isteyen firmalara sunuyoruz. Robot yatırımı yapmak isteyen firmalara naçizane tavsiyemiz robot almadan önce mutlaka bir robot entegratör firması ile görüşmeleridir. Çünkü ihtiyacınız olan sadece bir robot değil, ihtiyacınız olan bir robotlu otomasyon sistemidir. İhtiyacınız olan onu doğru bir şekilde projelendirecek, devreye alacak ve satış sonrası hizmetlerini verecek bir robotik sistem entegratörüdür.
Robotlu hat projelendirmede simülasyon çalışmalarının öneminden bahsedebilir misiniz?
Bildiğiniz üzere, Endüstri 4.0 konsepti ile birlikte artık her nesnenin bir sanal ikizi olacak. Bunun anlamı; ürünler, üretim hatları ve hatta fabrikalar bile öncelikle sanal ortamda tasarlanacak, test edilecek ve “Evet, bu sistem bizim ihtiyaçlarımıza cevap verir ve çalışır.” denildiği anda gerçek üretime başlanacaktır. Açıkçası biz buna çok değer veriyoruz. Tüm projelerimizi hazırlarken üç boyutlu tasarım programlarının yanında robot simülasyon programları da kullanıyoruz. Aslında devreye alacağımız projeleri öncelikle sanal ortamda tasarlıyor ve devreye almış oluyoruz. Simülasyon çalışmalarımız neticesinde sistemdeki aksaklıkları belirleyebildiğimiz gibi en verimli sistemi de oluşturmuş oluyoruz. Robot yatırımcısı firmalara, hatlarına entegre edilecek sistemin performansı ile ilgili net bilgiler verebiliyoruz. Bunun yanında, sistemin kaplayacağı alan, sistemin çalışma mantığı gibi bilgileri robot yatırımcısı firmaların anlayabileceği bir şekilde görsel olarak aktarabiliyoruz. Görsel olarak hazırlanan projeler üzerinde değerlendirme yapmak ve geliştirmek çok daha kolay ve verimli oluyor. Simülasyon çalışmaları projelendirme faaliyetlerinde yatırımcıların akıllarındaki sorulara net cevaplar vermenin yanı sıra onaylanmış projelerin devreye alınması sırasındaki vakit kayıplarının da büyük ölçüde önlenmesini sağlıyor. Artık kağıt üzerinde verilen tekliflerin geçerliliğini ve güvenilirliğini yitirdiği bu dönemde, simülasyon faaliyetleri hem bizim taahhütlerimizi yerine getirme noktasında bize faydalı oluyor hem de yatırımcıların neye yatırım yaptıklarını görmelerini sağlıyor.
