Akplas Plastik Kalıp Sanayi’nin Genel Müdür Yardımcısı Abdullah Böyet, üretimde devamlılık ve standardizasyon için robotların önemine değinen ve robotların kritik istasyonlarda sağladığı faydaya dikkat çekerek "Toplam fire maliyetleri ve bir disiplin getirmesi asıl çıktılar arasında yer alıyor" dedi.
Böyet, 1989 yılında plastik enjeksiyon üretiminde hizmet vermek üzere İstanbul’da kurulan ve AGrup bünyesinde yer alan firmalarının robotlarla sağladığı kazanımları ST Endüstri Medya'ya anlattı.
Abdullah Bey, öncelikle okuyucularımız için kısaca şirketinizin yapılanmasını ve yakın dönem iş gündemini anlatmanızı rica ediyoruz.
Akplas olarak Akım Metal, Aksem Kalıp ve YMB şirketlerimiz ile birlikte AGrup çatısı altında faaliyet gösteriyoruz. Ağırlıklı olarak; otomotiv, beyaz eşya, elektrik-elektronik, savunma sanayi sektörlerinde hizmet sunuyoruz. Talaşlı imalat, alüminyum enjeksiyon, plastik enjeksiyon, kalıp imalatının yanı sıra 2011 yılında Ar-Ge merkezimin kurulmasıyla birlikte katma değerli ürün üretimi konusunda da çalışmalar yapmaktayız. Bunlardan biri Türkiye’de ilk kez seri üretim için geliştirdiğimiz endüstriyel servo motor. Bu kapsamda LED aydınlatma üzerine çalışmalar gerçekleştirdik ve Fermada markamız ile ciddi çalışmalar yapıyoruz. Dünyanın sayılı havaalanlarından biri olan, bizim için en önemli referanslardan ve aynı zamanda motivasyon kaynağı olan İstanbul Havalimanı’nda Fermada markamızın imzası bulunuyor. Talaşlı imalat alanında yaptığımız ciddi çalışmaların yanında ihtiyaçlarımız için hayata geçirdiğimiz CNC torna tezgahına gelen yoğun talepler doğrultusunda İMES OSB’de CNC torna tezgahı imalatına da giriş yaptık.
1989 yılında plastik enjeksiyon üretiminde hizmet vermek üzere İstanbul’da kurulan AkPlas Plastik ise, kalite sistem yaklaşımı, teknolojik yatırımlar ve Ar-Ge çalışmaları ile beraber 1996’da Gebze fabrikasını devreye almıştır. İlerleyen yıllarda plastik enjeksiyon üretiminin yanı sıra serigrafi, plastik yaş boyama, şişirme ve eşanjör hatlarının kurulumunu gerçekleştirdik. Akplas, müşterileri odaklı üretim anlayışı gereği plastik parça şekillendirmenin yanı sıra görsel alanda yaş boyama, ipek/tampon/lazer baskı ve hot stamp, fonksiyonel alanda ultrasonik kaynak, hot plate kaynak, ürünlere özel testler ve montaj faaliyetleri ile müşteri beklentilerine hızlı ve entegre çözümler sunmaktadır. Otomotiv, beyaz eşya, ısıtma-soğutma sektörlerindeki müşterilerimizin taleplerini karşılamaktayız.
Şirketinizde ilk olarak robot yatırımı yapma ihtiyacı nasıl doğdu? Ne zaman robotlu üretime geçtiniz?
Robotlar bildiğiniz gibi ağırlıklı olarak standardizasyon, kalite ve belli disiplinleri karşılayabilmek adına tercih ediliyor. Firmamızda ilk robotlar 1990’lı yıllarda kullanmaya başladığımız 2 ya da 3 eksenli olanlardı. Plastik olarak görsel ve yüzeyi hassas parçalar üretirken, zaman kayıpları ve fire sorunları yaşıyorduk. Robotları kullanmaya başlayınca daha disiplinli bir çalışma ortamı oluşturuldu. İlk altı eksen robot kullanımımız ise 1997 yılında oldu.
Fabrikanızdaki robot uygulamaları hakkında bilgi verir misiniz? Üretimin hangi hattında robot/robotlardan yararlanıyorsunuz? Toplam kaç adet robot kullanıyorsunuz?
Yapılan işin ihtiyacına göre hatta aynı ihtiyaca farklı tip çözümler üreterek de çalışmalarımız var. Kimisinde sadece parçayı alıp koyma kimisinde ise “Poke Yoke” istasyonu ya da kamera kontrol hatta ikinci istasyona devamı ya da boyahane gibi uygulamalar mevcut. Farklı marka robotlar kullanabiliyoruz. Burada entegratör de çok önemli. Ülkemizde entegratör ile otomasyoncu birbirine karışmış durumda. Beklentiler hep anahtar teslimi ama tek bir firma ile çoğu zaman sonuca gitmeniz daha zor oluyor ve zaman kaybına sebep olabiliyor. Özellikle bazı uygulamalarda uzmanlaşmış firma seçimi ile zaman ve maliyet avantajı sağlanabilir. Çok özel uygulamalar gerektiğinde, o zaman sizin de işin içine girmeniz gerekiyor. Aslında entegratör sayısı kısıtlı, robot uygulaması ve yapılacak iş çok. Dolayısıyla her firma kendisini anlayan yatırımına değer katacak partner arayışındadır. Önümüzdeki dönemde tecrübe ve örnek çalışmalar arttıkça bu arayışların yerini bulacağına inanıyorum.
Yatırım öncesi entegratörünüzden/robot firmanızdan ne şekilde bir fizibilite çalışması aldınız? Bu noktada size göre entegratör seçimi ne kadar önem taşıyor?
Tabii ki yapacağınız yatırımların geri dönüş süresini ölçmek bazen de disipline edebilmek için ölçümlemeniz ve doğru olanı seçmeniz gerekir. İhtiyacınızı tanımladığınızda bazen ortak fikirler üretmek gerekebiliyor. O zaman dahi sonucunda fizibilitesi olmayan ve sonrasında bütçesi belirlenmeyen yatırım çok daha fazla maliyetli olabiliyor. Onun için hedefleri baştan belirlemek, gereklilikleri ortaya koymak ve entegratör firmadan en uygun çözümü istemek gerekir. Sonrasında ufak detaylar çıkabiliyor ama toplamı çok etkilemeyen konulara fayda sağlayacaksa pozitif bakmak gerekir.
Üretimin sonuçları ve avantajları neler oldu? Robot yatırımı size ne gibi katkılar sağladı? İşçi maliyetlerini düşürme anlamında bir düşüş yaşandı mı, o süreç nasıldı?
Üretimde devamlılık ve standardizasyon esastır. Robotların kritik istasyonlarda sağladığı fayda tartışılmaz. Maliyet açısında en önemli fayda, standart zamanda yakalanıyor. Ayrıca hassas parçalar için kalitesel faydaları da söz konusu. Dolayısıyla toplam fire maliyetleri ve bir disiplin getirmesi asıl çıktılar arasında yer alıyor.
Gelecek dönemde hangi alanlarda robot yatırımı yapmayı planlıyorsunuz? Sektörünüz özelinde robot yatırımının avantajı nelerdir?
Üretim kökenli firma olduğumuz için ağırlıklı olarak düşündüğümüz yer tabii ki prosesler oluyor. Bunun yanında depolama ve taşıma alanında da düşüncelerimiz var. Fizibilite sonrası uygun şartlar yakalandığında bu yatırımlara öncelik verilmeli. Robotik sistemlerin bir diğer faydası da dijitalleşme alanında oluyor. Sahadan veri toplarken elektronik sinyallere ihtiyacınız oluyor. Robotların olduğu noktalarda daha fazla seçenek olanağı bulabiliyorsunuz. ERP’ye ya da kullandığınız sisteme ne kadar faydalı veri gönderebilirseniz sonuçlarınızı verileri yöneterek değiştirebilirsiniz. Dolayısıyla proseslerinize daha hakim olabilirsiniz. Rekabet sadece maliyette değil kalite algısı, doğru zamanda üretim ile birlikte sürdürülebilirlik de artık bu kavramlar arasında önemli yer alıyor. Robotlar da sürdürülebilirlik için çözüm üretmenize yardımcı olabilmektedir.
