Reel Piyasalar programında Çetin Ünsalan’ın sorularını yanıtlayan Kırçıl Hukuk Bürosu Kurucusu Avukat Burcu Kırçıl, VERBİS (Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi) ve kayıtları için dikkat edilmesi gerekenleri ST Endüstri Radyoda anlattı.

Bir kişinin kimliği, fiziksel özellikleri, T.C. kimlik numarası, telefon numarası, kan grubu gibi kişiye özel olan her şeyin kişisel veri olduğunu belirten Kırçıl, en önemli kısmın özel nitelikli yani hassas kişisel veri olduğunu vurguladı.

Kişisel verinin çok geniş bir tanımı olduğunu söyleyen Kırçıl, hassas kişisel verinin bir kişiyi belirlemeye yarayan yine aynı şekilde özel bilgi olduğunu fakat öğrenildiğinde ilgili kişinin mağdur olmasına veya ayrımcılığa maruz kalmasına neden olabilecek ırk, etnik köken, cinsel yönelimler, siyasi düşünceler, felsefi inanç gibi bilgileri kapsadığını belirtti. 

ŞİRKETLER KANUNUN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ YERİNE GETİRMELİ

Birçok şirketin bizde kişisel veri yok dediğini söyleyen Kırçıl,” Örneğin müşterinizin listesini yaptıysanız ve bu listeyi yaparken yanlarına vergi kimlik numaralarını ya da T.C. kimlik numaralarını yazdıysanız bu müşteri listesi artık kişisel veri içeren bir liste oluyor. Siz de kişisel veri işleyen bir kurum haline dönüyorsunuz.” dedi.

Kırçıl, şirketlerin böyle bir durumdan sonra kişisel verilerin korunması kanunun yüklediği tüm yükümlülükleri yerine getirmek zorunda kaldığını belirtti.

CİDDİ CEZALAR UYGULANIYOR

Kişisel verilerin korunması çalışmalarının Avrupa’da 1980’lerde başladığını belirten Kırçıl, Türkiye’de ilk defa 2010 yılında bu çalışmaların başladığını ancak geç kalındığını kaydetti.

Özellikle KOBİ’ler için yaptırımların ve cezaların uygulandığını belirten Kırçıl,” Birçok firma şunu düşünüyor; birkaç makbuz ve döküman düzenlerim. İlgili kişilere bunları imzalatırım, sitemde de bir aydınlatma metni yayınlarım böylelikle kanundaki şartları yerine getirmiş olurum. Böyle bir şey yok.” dedi.

Bu şekilde davranan birçok KOBİ’nin ceza aldığını belirten Kırçıl, kanuna aykırılık durumunda uygulanan cezai yaptırımların her yıl değerleme oranına göre değişiklik gösterdiğini, aydınlatma hükmünü yerine getirmeyenlerin cezasının 9 bin ile 180 bin arasında, kurul tarafından verilen kararları yerine getirmeme cezasının ise 45 bin ile 1 milyon 800 bin arasında değişiklik gösterdiğinin altını çizdi.

SON TARİH 31 MART 2021

Kırçıl, VERBİS kayıt ve bildirim yükümlülüğüne aykırı hareket etmenin cezasının ise 35 bin ile 1 milyon 800 bin arasında olduğunu kaydetti.

Çalışan sayısı 50'den az ve yıllık mali bilanço toplamı 25 milyondan az olan firmaların 31 Mart 2021'e kadar VERBİS’e kayıt olmaları gerektiğini de ekledi.

MUTLAKA UZMAN İLE ÇALIŞILMALI

VERBİS’e kayıt olma ve sonraki süreçlerde bir uzmanla çalışılması gerektiğini belirten Kırçıl, “VERBİS’e kayıt olduğunuzda mutlaka bir kişisel veri işleme envanteri hazırlamanız gerekiyor. Burada hangi kişisel verileri işlediğinizi departman bazında ayırarak işlemelisiniz. Bunun belki size gönderilen dökümanlarla ve talimatlarla yapabilirsiniz. Ancak bu süreci uygulayacak kişileri de eğitmeniz ve kontrol etmeniz gerekiyor. Sizin VERBİS ile ilgili uyum süreçlerini sağlamanız tek başına yeterli değil.” dedi.

VERBİS’e kayıt olup envanteri hazırlayıp işlemleri yapmanın tek başına yeterli olmadığını, şirkette çalışan personelinde uyumlu olması gerektiğini sözlerine ekledi.