Otonom yani sürücüsüz araçlar yakın sayılabilecek bir zamanda hayatımıza girecek ve trafik sıkışıklığını azaltıp trafik kazalarının azalmasını sağlayabilecek. Peki böyle bir aracın karıştığı yaralanma veya ölümle sonuçlanan bir trafik kazası halinde ne olacak? Hukuksal açıdan kimi sorumlu tutacağız?

Bu soruların cevabını Dr. Yıldız Kurtuluş Kara’nın hazırlayıp sunduğu Toplum 5.0 programına katılan Avukat Dr. Başak Ozan Özparlak yanıtladı.

Bu konuya hukuki güncel bir gelişme ile cevap verebilirim diyen Özparlak, Uber’in bundan birkaç yıl önce sürücüsüz aracının karıştığı bir kazayı açıkladı. Bu kaza ile ilgili güncel bir gelişme yaşandığını ve şirketin bu kazadan sorumlu olmayacağını belirten mahkeme, kaza sırasında aracın içerisinde bulunan insan operatörünün seyrin büyük bir kısmında televizyon seyrettiği için önleyebilecek kazayı önleyemedi gerekçesi ile kusurlu olduğu yönünde bir suçlama olarak karşımıza çıktığını belirtti.

"2021 YILINDA YASAMA FAALİYETİNE DÖNÜŞECEK”

Daha önce Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Almanya’da otonom araçlara özgü hukuk kurallarının ortaya çıktığını ancak bunların daha çok sigorta ile ilgili kısımlara değindiğini ve doğrudan sorumluyu belirlemediğini belirten Özparlak, bu konuyla ilgili en güncel bilginin şu olduğunu ifade etti; “Geçtiğimiz aylarda Avrupa Birliği parlamentosu 3 tane önemli yapay zeka ile ilgili rapor yayınladı. Bunlardan ilki de hukuki sorumlulukla ilgiliydi. Otonom araçlarda bu kapsamda değerlendirilebilir. Orada denilen şu; eğer yüksek riskli alanlarda bu sistemler kullanılacaksa ve ortaya çıkan zarar da bir siber zafiyetten kaynaklanıyorsa o zaman üreticinin sorumluluğuna gidilmesi gerekir.” dedi.
Özparlak, Avrupa Birliği parlamentosunun bu konuyla ilgili çalışmalarının henüz bir yasama olmadığını ancak 2021 yılında konunun yasama faaliyetine dönüştüğüne beraber tanıklık edileceğini belirtti. 

ETİK VE HUKUK İŞBİRLİĞİ İÇİNDE OLMALI

Teknolojinin gelişimi ve hukuksal açıdan değerlendirilmesi üzerine konuşan Özparlak, hukuk ve etik konularının birbiriyle çatışma veya yarışma halinde değil bir işbirliği içinde olmaları gerektiğini dile getirdi. Özparlak, “nasıl ki bir yazılım bir donanıma veya bir arayüze ihtiyaç duyuyorsa basit bir eşya olmaktan çıkıp teknolojik bir cihaz olması için, etik ve hukuk da böyle bir ilişki içinde olmalı. Yani hukuk kurallarının temelinde etik değerler olmalı ki adalet sağlanabilsin.” dedi.