Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yayımladığı “Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da Elektriğin Geleceği” raporu, bölgenin hızla artan elektrik tüketimini ve değişen enerji dengelerini gözler önüne serdi. Rapora göre, 2000-2024 yılları arasında elektrik talebi üç katına çıkarken, 2035’e kadar bu talebin %50 oranında artarak Almanya ve İspanya’nın toplam mevcut tüketimine ulaşması öngörülüyor.
Bölgenin iklim koşulları, özellikle soğutma ve tuzdan arındırma işlemleri, elektrik talebindeki artışın yaklaşık %40’ını oluşturacak. Kentleşme, sanayileşme, ulaşımın elektriklenmesi ve dijital altyapının gelişimi de bu trendi hızlandırıyor.
Bugün elektrik üretiminin %90’ından fazlası doğal gaz ve petrol kaynaklı. Ancak ülkeler, petrolün enerji üretimindeki rolünü azaltarak daha yüksek katma değerli kullanım ve ihracata yönelmeyi hedefliyor. Rapora göre, 2035 itibarıyla:
- Doğal gaz elektrik talebinin yarısını karşılayacak,
- Petrolün payı %20’den %5’e düşecek,
- Güneş enerjisi kapasitesi 10 kat artarak yenilenebilir kaynakların payı %25’e yükselecek,
- Nükleer enerji kapasitesi üç katına çıkacak.
ELEKTRİK TÜKETİMİNDE EN BÜYÜK BÜYÜME
IEA İcra Direktörü Dr. Fatih Birol, “Bölge, yüzyılın başından bu yana Çin ve Hindistan’dan sonra küresel olarak elektrik tüketiminde en büyük büyümeyi gördü. Önümüzdeki 10 yıl içinde elektrik kapasitesinin 300 GW’ın üzerinde artması bekleniyor. Bu da Suudi Arabistan’ın mevcut kapasitesinin üç katına eşdeğer.” ifadelerini kullandı.
2024’te enerji yatırımlarının 44 milyar dolara ulaştığı bölgede, bu rakamın 2035’e kadar %50 artması öngörülüyor. Yatırımların yaklaşık %40’ının şebekelere ayrılması, hem yüksek iletim ve dağıtım kayıplarını azaltmaya hem de yenilenebilir entegrasyonunu kolaylaştırmaya katkı sağlayacak.
80 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT KAYBI
IEA, hükümetlerin enerji çeşitliliğini hedeflenen hızda sağlayamaması durumunda, petrol ve gazdan elektrik üretiminin artacağına, bunun da 80 milyar dolarlık ihracat kaybı ve 20 milyar dolarlık ithalat yükü getireceğine dikkat çekti.
Rapor ayrıca, enerji güvenliği için şebeke modernizasyonunun, bölgesel bağlantıların güçlendirilmesinin ve yenilenebilir entegrasyonuna yönelik dengeli adımların kritik önemde olduğunun da altını çiziyor.
