Ankara Sincan Organize Sanayi Bölgesinde 65 bin metrekare açık alan üzerine kurulu 25 bin metrekare kapalı alana sahip tesislerinde savunma sanayi için 4x4 zırhlı araç üreten Nurol Makina (NMS) yılda 800-1.000 adetlik üretim kapasitesi ile hizmet veriyor. Bünyesinde yeni nesil 4 ve 5 eksenli işleme merkezleri, yüksek kapasiteli 5 eksen CNC lazer kesme tezgâhları, ağır tonajlı özel üretim abkant presler, robotlu kaynak otomasyon sistemleri, sinerjik karakterli MIG/MAG kaynak makinaları, kaynak pozisyonerleri, lazer tarayıcı, CMM gibi yüksek teknolojili gelişmiş test ve ölçüm ekipmanları, boya ve yüzey hazırlama merkezi ve araç test parkuru gibi gerekli tüm teknolojik alt yapıya sahip olan şirket, teknolojik üstünlüğünü ve maliyet avantajı sağlamak üzere birçok yatırım yapıyor. 

Hızlı teslimat ve ensek üretim kabiliyetlerini en iyi kullanan firmalardan biri olduklarını söyleyen Nurol Makina Operasyonlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Melih Şahin, “Müşteri ihtiyaçlarının ürüne hızlıca yansıtılması, oluşan yeni konfigürasyonların nihai ürün olarak ortaya çıkması adına PLM ve ERP sistemleri entegre şekilde çalıştırılıyor” dedi. Melih Bey ile savunma sanayi alanında yaptıkları son dönem yatırımlarını ve iş gündemlerini konuştuk.

Melih Bey, Nurol Makina’nın yapılanmasını ve yakın dönem iş gündeminizi anlatmanızı rica ediyoruz. 
    
Nurol Makina (NMS), Nurol Holding’e bağlı bir savunma sanayi şirketi olup, Savunma Sanayimize gereken tüm desteği vermek için her gün daha çok çalışıyoruz. Sadece yurt içi değil, aynı zamanda yurt dışında da barış ve güvenliğin sağlanmasına katkı sağlamak için çabalıyoruz. Bugün iş ortamımız, geçmişten farklı olarak, yurt içi yurt dışı çoklu müşteri, değişik tipte araçlar ve onların farklı tiplerilerini barındırıyor. Doğaldır ki böyle bir çalışma ortamının yönetimi de farklı yönetim anlayışlarının, gelişmiş teknik alt yapının birlikteliğiyle mümkün olabiliyor. Böyle karmaşık bir iş ortamının yönetimi ve bunun sürdürülebilir kılınmasının, organizasyonda sürekli değişim / gelişim kültürünün etkin kılınması ile olanaklı olduğunu belirtmek istiyorum. Bu anlayışla, NMS bünyesinde klasik hiyerarşik yönetim tarzının yanısıra, Proje Yönetimi anlayışı ile yapılandırılmış matris yönetim uygulamaları ile çalışmaları yürütüyoruz.   

Firmamız ürün gamında 4x4 zırhlı araçlar yer almaktadır. Ürünlerimiz ise şunlardan oluşmaktadır; Ejder Yalçın, Yörük, Ilgaz, Ejder TOMA ve Ejder Kunter. Sahip olduğumuz özgün tasarım şasi sayesinde, 4X4, 6x4, 6x6 gibi özel amaçlı platformların tasarım, montaj ve üretimini de gerçekleştirmekteyiz. Kapasite planlaması konusunda oldukça hassas çalışıyoruz. Üretim kapasitemiz şu anda yılda 800-1.000 adet araç üretebilecek kapasitede fakat doğacak ihtiyaçlara binaen üretim kapasitemizi arttıracak yetkinliğe sahibiz. Yetkinliğimizin temelinde sahip olduğumuz nitelikli insan gücünün bulunduğunu bu vesile ile ifade etmek isterim. Şu anda sadece Sincan Organize Sanayi Bölgesinde 65 bin metrekare açık alan üzerine kurulu 25 bin metrekare kapalı alana sahip tesislerimizde 550 çalışanımızla faaliyet göstermekteyiz.   

Markanız ülkemize alanında ne gibi ilkleri kazandırdı? 
    
NMS olarak ülkemiz ekonomisine katkı sağlamak için çalışmalarımızı duraksamadan gerçekleştirmeye devam ediyoruz. Müşterilerimiz için pandemi döneminin tüm zor koşullarına karşın üretim yapmayı sürdürdük. Kendi alanımızda sağladığımız ilklerden bahsetmek gerekirse; firmamız, ihracatta her geçen gün üst sıralara tırmanmaktadır. Bu sene, Fortune dergisinin düzenlediği firmalar sıralamasında ihracatını en çok arttıran 17’nci firma olma başarısını yakaladık. İhracat gerçekleştirdiğimiz ülkeler arasında bir AB/NATO ülkesi de yer almaktadır. Bu hem firmamız için hem de ülkemiz için kendi alanında bir ilk olma özelliği taşıyor. 

NMS, özgün tasarım ürünleri ve kabiliyetleri ile ilklere imza atarken araçlarımız yeni bir sınıf oluşturarak çığır açıyor. Örneğin Ejder Yalçın, el yapımı patlayıcı ve mayın tehditlerine karşı en yüksek koruma seviyesi ile yüksek mobiliteyi birleştirilen bir araç olarak ön plana çıkıyor. Yörük aracımız ise, sahip olduğu ölçeklenebilir zırh çözümü sayesinde daha önce dünyada sayılı zırhlı araçta yer alan bu özelliği ile ilki gerçekleştirmiş bulunuyor. 

İş gündeminizi ve hedeflerinizi öğrenebilir miyiz? 

NMS olarak gündemimizde yer alan en önemli konu pandemi sürecinde tedarik zincirimizin minimum olumsuz etki ile yönetilmesi diyebilirim. Üretmiş olduğumuz zırhlı araçlarda binlerce alt sistem ve kompenent kullanılmakta olup, bunların her birinin ilgili proje takvimlerine uyumlu olarak tedarik edilmesi, teslimatlarımızın zamanında yapılması için kritik bir husus. Dolayısıyla yerli ve yurt dışı tedarikçilerimizin Kovid-19 sürecinde yaşadıkları olumsuzlukları takip ediyor, gerekli önlemleri pro-aktif olarak almaya çalışıyoruz. Önümüzdeki kısa-orta vadeli süreçte mümkün olduğunca alt yüklenici kullanımını artırıp, nihai montaj odaklı bir yapıya sahip olmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
 
Fabrikanızda makina, Ar-Ge ya da teknoloji yatırımı kararı nasıl veriliyor? Yakın dönemde ne tür bir yatırıma imza attınız?
    
Yönetim Kurulumuzun bize çizmiş olduğu vizyon ve misyon doğrultusunda ülkemiz ve müttefik ülkelerin güvenlik güçlerinin ihtiyaç duyduğu 4x4 zırhlı araç ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla tüm Ar-Ge ve teknoloji yatırımlarını şekillendiriyoruz. İş geliştirme yol haritamızın farklı coğrafyalarda çeşitli kullanıcılardan aldığı isterler doğrultusunda bizlere tanımladığı 4x4 zırhlı araç ihtiyaçlarını karşılama doğrultusunda kısa, orta ve uzun vadeli yeni ürün geliştirme ve mevcut ürünleri iyileştirme çalışmalarımızı içeren mühendislik yol haritamızı oluşturuyoruz. Bu kapsamda gerek teknolojik üstünlüğümüzü artırmak gerekse maliyet avantajı sağlamak üzere birçok yatırım yapıyoruz. Teknolojik üstünlük konusunda örneğin araçlarımızın mobilite performansında iyileştirme sağlayan birçok alt sistem geliştirme projesi üzerinde çalışıyoruz. Maliyet etkinlik, ürün kalitesini iyileştirmek, tekrarlanır kılmak açılarından ise gerek robotik kaynak sistemleri gibi donanım yatırımları gerekse iş yapış verimliliğimizi artırmaya yönelik süreçlerimizin yeniden yapılanmasına yönelik yeni yapılanmalar üzerinde sürekli çalışıyoruz. 

Savunma sanayiine dönük hangi teşvikler var ve bundan siz nasıl istifade ediyorsunuz?
    
Savunma sanayine dönük teşviklerden asgari ölçüde yararlandığımızı ifade etmek isterim. Örneğin yatırım teşvik belgesine istinaden bazı vergi oranlarında indirim söz konusu. En önemli destek, şirketimizin onaylı Ar-Ge Merkezi olması vasfıyla Ar-Ge faaliyetlerimiz çerçevesinde olmaktadır. Son dönemlerde ihracat ağırlıklı faaliyet gösteren şirketimiz ihracat gerçekleştiren kurum kuruluşlara sağlanan teşviklerden yararlanmaktadır. 

Fabrikanızda, üretim süreçlerini, tasarım ve Ar-Ge çalışmalarından teslime kadar adım adım anlatır mısınız?

NMS’de Entegre Tasarım ve Mühendislik Yönetimi sistemi ile farklı disiplinlerde eş zamanlı tasarım ve mühendislik faaliyetlerinin yerine getirilmesi sağlanmaktadır. Müşteri ve sektör ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik tasarım ve Ar-Ge çalışmalarıyla başlayan süreç, bilgisayar destekli tasarım (CAD) ve analiz (CAE) programları kullanımı ile verimli ve etkin kılınmaktadır. Tasarım aşamaları uzmanlıklarına göre ayrılan farklı gruplar tarafından yönetilmektedir. Bu grupların birbirleriyle olan etkileşimi, farklı bölümlerle iletişimleri (üretim, planlama vs.), verilerin belirli sistematiklerle depolanmasını ve iş süreçlerinin yönetilmesi; ürün yaşam döngüsü (PLM) ile sağlanmaktadır. Tasarımı gerçekleşen ürünler yayın döngüleri ile fabrikanın operasyon bölümlerini tetikler, bu süreçte üretim bölümü ihtiyaç kalemleri, teknik veri paketleri, takım ihtiyaçları gibi kalemlerin girdilerini sağlarken planlama ve tedarik bölümü bu girdiler doğrultusunda tedarik, satınalma ve iş planlama gibi gerekli aksiyonları devreye almaktadır. NMS, üretim faaliyetlerini kendi bünyesinde gerçekleştirilebileceği gibi paydaş ve çözüm ortakları olarak görülen Yardımcı Sanayi firmalarımızın bünyesinde de gerçekleştirmektedir. Tedarik, Yardımcı Sanayi Geliştirme, Harici Üretim Operasyonları, Kalite Kontrol birimlerinin ortak katkılarıyla yardımcı sanayide üretimi yapılan malzemelerin tedariki ve lojistiği sağlanmaktadır. Üretim süreci Kurumsal Kaynak Planlaması-SAP sistemiyle tamamen senkronize ve izlenebilir şekilde yürütülmektedir. Montaj hatlarımızı gerek fabrika içi üretilen ürünler gerekse tedarik firmalarından tedarik edilen hazır ürün veya imal parçalar beslemektedir. Montaj sonrasında araçlarımız test parkurlarımızda test edilir ve müşteriye teslim edilir. Ürün tasarımı ile başlayan ve ömür devri boyunca devam eden entegre lojistik destek ihtiyaçları, bakım onarım hizmetleri Satış Sonrası Hizmetler birimi tarafından SAP’ye entegre bir şekilde sağlanmaktadır.

Makina parkurunuz hakkında bilgi vererek, son dönemde bu alanda yaptığınız yatırımları ve sağladığı avantajları anlatır mısınız?

NMS, yeni nesil 4 ve 5 eksenli işleme merkezleri, yüksek kapasiteli 5 eksen CNC lazer kesme tezgâhları, ağır tonajlı özel üretim abkant presler, robotlu kaynak otomasyon sistemleri, sinerjik karakterli MIG/MAG kaynak makinaları, kaynak pozisyonerleri, lazer tarayıcı, CMM gibi yüksek teknolojili gelişmiş test ve ölçüm ekipmanları, boya ve yüzey hazırlama merkezi ve araç test parkuru gibi gerekli tüm teknolojik alt yapıya sahiptir.

Son dönemde teknolojik gelişmeler doğrultusunda endüstri 4.0 anlayışı ile özellikle veri yönetiminin etkin kılındığı, kapasite artışı ile birlikte verimlilik ve ürün kalitesini arttırma hedefli, otomasyon ağırlıklı yatırım faaliyetleri gerçekleştirilmiş olup, bu yönde faaliyetlerimiz devam etmektedir. Makine parkurundaki teknolojik ve alt yapı iyileştirmelerine ek olarak bilgi sistemleri alt yapısında da köklü değişikliklere gidilmiştir. Bu alanda ürün yaşam döngüsü (PLM), Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) yazılımlarda dünya devi markalarla iş birliğine gidilerek tüm yazılım alt yapısı güncellenmiştir.

Tüm bu iyileştirmeler içinde bulunduğumuz rekabetçi ortamda maliyet, kalite, zaman, sürdürülebilirlik ve müşteri memnuniyeti gibi konularda şirketimiz adına fark yaratmaktadır.

Hatasız, kazasız ve zamanında üretim adına ne tür metod ve sistemler kullanıyor, daha çok hangi teknolojik donanım ve yazılımlardan yararlanıyorsunuz?

Nurol Makina içinde bulunduğu rekabetçi ortam ve sektör ihtiyaçları sebebiyle hızlı teslimat ve ensek üretim kabiliyetlerini en iyi kullanan firmalardan biri konumdadır. Özellikle müşteri ihtiyaçlarının ürüne hızlıca yansıtılması, oluşan yeni konfigürasyonların nihai ürün olarak ortaya çıkması adına PLM ve ERP sistemleri entegre şekilde çalıştırılmaktadır. 

Kurumsal Kaynak Planlaması yazılımı olarak şirketimizde SAP kullanılmaktadır. Zamanında üretim yapabilmek adına, SAP’de Malzeme Kaynak Planlaması (MRP) ile bütünleşik PP/DS (Ayrıntılı Çizelgeleme) modülü devreye alınmıştır. Bu modül, projelerin sevk tarihlerine göre makine ve işçiliği etkin ve sonlu kullanarak, senkron üretim planı çıkarılmasında, üretim planlarının gün-vardiya-saat hassasiyetinde yapılmasında ve kesimden montaja bütünleşik bir plan çıkarılmasında etkin rol oynamaktadır. Aynı zamanda, üretim süreçlerimizi anlık takip edebilmek ve gerçek zamanlı üretim verisi elde edebilmek için SAP ile entegre ÜTS (Üretim Takip Sistemi) üretim alanlarında etkin olarak kullanılmaktadır. Bu sistem ile operasyon zamanları üzerinden üretim adımları, üretim süreci içerisinde parçaların anlık durumları, parça önceliklendirmeleri, bekleme süreleri, makine / ekipman durumları, alt bileşen sarfiyatları, işçilik giriş süreçleri üzerinden saha çalışanı performans analizleri ve hat doluluk oranları sistematik olarak takip ve kontrol edilmektedir. Tüm üretim sahalarımızda ve depolarımızda el terminalleri kullanılarak, tüm malzemelerin üretim ve/veya malzeme tanım barkodları ile hareket etmesi sağlanmaktadır.

Bunların yanı sıra, hatasız üretim süreçlerini destekleyecek şekilde, proses kontrol yaklaşımı ile belirli yatırımlar devreye alınmıştır. Büyük parça ölçümlerinin taşınabilir ölçüm ekipmanları PCMM (Portable CMM) ile gerçekleştirilmesi, Lazer Tarama Ölçüm Sistemi kullanılması, ölçüm sırasında yaşanan zaman kayıplarının önüne geçilmesi ve ölçüm sırasında kullanım kolaylığı sağlanması adına fayda sağlamaktadır. Lazer Tarama Ölçüm Sistemi yatırım ile fabrika bünyesine tersine mühendislik yetkinliği de kazandırılmıştır. Laboratuvarımızda gerçekleştirdiğimiz optik emisyon spektrometresi yatırımı ile bünyemizdeki proses kontrol süreçlerinden, Ar-Ge süreçlerine kadar var olan tüm süreçlerde demir, alüminyum, bakır gibi metal ve alaşımlarında yüksek analiz kararlılığı ve tekrarlanabilirlik ile spektral analiz kabiliyeti NMS bünyesine kazandırılmıştır.

Fabrikanın üretim kabiliyetlerinin yanı sıra geniş yardımcı sanayi ağı ve bu ağın yönetimini sağlayan farklı birimleri ile mevcut üretim kapasitesi arttırılarak devam ettirilmektedir. Atölyede devam eden üretimlerin profesyonel ekiplerce hazırlanan proje planları periyodik olarak gözden geçirilmekte ve üretim ve tedarik aşamasında yaşanan riskler periyodik olarak gözden geçirilmektedir.

Ayrıca fabrika genelinde kullanılan sürekli iyileştirme metodolojileri ve uygulamaları ile üretime yönelik tüm ihtiyaçlar günlük olarak değerlendirilmektedir. Yine İş Güvenliği kurulumuz ve Mükemmeliyet Merkezi’mizin çalışmaları doğrultusunda kazasız üretime yönelik farkındalık oluşturma, eğitim düzenleme, ramak kala analizleri ile proaktif çözümler üretme gibi faaliyetler sürdürülmektedir

Bu ve benzeri yatırımlar doğrultusunda artan operasyonel yetkinlikleri ve özgün tasarım araçlarının üstün performansları ile NMS, sürdürülebilir büyümesine devam etmektedir.

Üretim süreçlerinizde robot kullanıyor musunuz? Kullanıyorsanız robot yatırımının getirdiği avantajlar nelerdir?

Kaynak robotları üretim hatlarımızda faal olarak kullanılmaktadır, manuel uygulamalara kıyasla süreklilik, esneklik, veri ile üretimin yönetilmesi, kalite ve zaman konularında kazanç sağlamaktadır. Ayrıca sektörde anlık olarak gelişen ihtiyaç dalgalanmalarında kapasite artışı ile gelen talebin karşılanabilmesi anlamında rekabet gücü yaratmaktadır.