Kariyerin kendi kendine oluşmasının beklendiği değil, yönetildiği bir çağda yaşıyoruz. Çalışma hayatının içindekiler ya zorunluluklar, ya kariyer ilerlemesi ya da meslek değiştirme nedenleriyle sıklıkla CV hazırlamak zorunda kalıyorlar. Günümüzde CV’lerin yarısı zorunlu iş değişiklikleri için oluşturuluyor. Buna çoğunlukla işten çıkarmalar neden olurken vaatlerin yerine getirilmemesi veya sürtüşme ve tacizler de iş değiştirmeyi dayatıyor.
Normal kariyer ilerlemesi ise sorumluluğu ve getirisi daha yüksek bir iş için yapılan başvuruları kapsıyor. Çalıştıkları kurumda tıkanan, buldukları daha iyi pozisyonları değerlendirerek kariyer merdivenlerini tırmanmak isteyen kişiler de CV hazırlamak durumunda kalmaktalar. Çoğunlukla seyrek ortaya çıkan bu fırsatların iyi kullanılması gerekiyor. Üçüncü CV hazırlama nedeni meslek, sektör değiştirme durumlarında yaşanıyor. Önceki deneyimin işe yaramama olasılığının yüksek olduğu bu durumlarda görüşmelere çağrılabilmek için doğru taktikler uygulamak gerekiyor. Batıda çoğu kişinin CV’si iskelet şeklinde her an hazır durmakta ve iş fırsatı çıktığında uyarlanarak gönderilmektedir. Her iş durumu yalnızca kendine benzediğinden CV’lerin her duruma göre değişik biçimde hazırlanması gerekmektedir. Bu uyarlama uğraşısı emek ve zaman gerektirse de standart CV her durumda işe yaramayacağı için, buna değmektedir. Ancak her alanda olduğu gibi CV hazırlama ve uyarlama konusu kendine özgü bilgi gerektirmektedir. Çoğu kişide bu bilgi bulunmadığından batıda CV danışmanlığı profesyonelleşmiş ve yaygınlaşmış bir uygulamadır. Örneğin İngiltere’de bu hizmet karşılığı olarak 30 ila 450 pound arasında bedel alınmaktadır. Aşağıda CV hazırlarken dikkat edilmesi gereken birkaç ipucunu sunuyorum.
- CV’nizde birinci tekil şahıs kullanma sayınız sınırlı olsun. Sıklıkla ben demeniz amatörlük örneğidir.
- Kişisel profiliniz ve özel yetenekleriniz beş satırı geçmesin. Ancak hırslarınız konusunda açık olun.
- Aile detaylarına girmeyin. Eşinizin, çocuklarınızın isimleri yaptıkları patronunuzu ilgilendirmez.
- Önceki işinizi paragraf paragraf yazmayın. Çoğu başarılı aday patronların CV okumaya 30 saniyeden fazla zaman ayırmaması nedeniyle iş bulma zorluğu çekmektedir. CV’niz sizi geleceğe taşıyacaktır, geçmişe değil! Ancak işlerinizin tarihleri doğru olsun.
- İşten ayrılma nedenlerinizi CV’nizde yazmayın. Görüşemede açıklarsınız. Bir CV’de işten ayrılma nedeni olarak şunlar yazılmış:” Patronum ile sonu kötü biten bir ilişkim oldu. O yüzden ayrılmak zorunda kaldım”.
- Gurur duyduğunuz yönlerinize odaklanmayın. Patronun dikkat edeceği konu aday olduğunuz işle ilgili yetenek ve birikimlerinizdir.
- Bukalemun olmayın. CV’niz yaptığınız tüm işleri değil, aday olduğunuz işe ilişkin deneyim ve yeteneklerinizi yansıtmalıdır. İyi bir kariyer sürekli gelişmekte olandır. CV’niz aday olduğunuz işe ilişkin gelişmelerinizi vurgulamalıdır.
- Sahip olduğunuz tüm nitelikleri belirtmeyin. Aday olduğunuz işle ilgisi olmayan yetenekleriniz CV’de bulunmasın. Görüşmeye çağrılırsanız size güç katacak kozlar arasında yer alır.
- CV’niz üç sayfadan uzun olmasın. Ne kadar zengin bir geçmişe sahip olursanız olun aday olduğunuz işe ilişkin yeteneklerinizi uygun biçimde özetlemeyi becermelisiniz.
- Size referans veren kişilere ilişkin detaylara girmeyin. Bu hem etik olmaz hem de gereksizdir.
- Gramer ve tapaj hataları bulunmasın. Bir CV’de “I have had six job in the last year yerine” “I have had sex job in the last year” cümlesi yer almıştır. Yakın anlamlı fiillerin birlikte kullanımından kaçının.
- Üç aydan önce hazırlamış olduğunuz CV’nizi göndermeyin. Göndermeden önce bir yakınınıza mutlaka okutun.
Dikkat edilmesi gereken temel konu CV ile işe alınacak değil, yalnızca görüşmeye çağrılacak olmanızdır. Dolayısıyla görüşme için de hazırlanmanız gerekmektedir. Gelecek sayıda o konuyu işleyeceğiz.
Toronto –Kanada’da 23 Şubat 2001 tarihinde “The Financial Post” gazetesinde yayınlanmış bir iş ilanı:
İş arıyorum: Eski Marijuana Kaçakçısı
A.B.D.’ye 75 ton marijuana soktuğum için verilmiş olan 10 yıllık hapis cezasını olaysız biçimde tamamlamış bulunmaktayım. Kendimi ve ailemi meşru yollardan geçindirmek için yasalara uygun bir iş aramaktayım.
İş deneyimim: bir ada, bir uçak, bir gemi filosu ve bir işleme tesisi olan balıkçılık şirketinin patronluğunu ve yöneticiliğini yaptım. Batı ABD’de TIR filosu sahipliği ve işletmeciliği de yaptım. Bu esnada dünyanın çeşitli yerlerinde bulunan 120 kişilik bir marijuana çetesinin üst düzey yöneticiliğini yürüttüm. Bu işin yıllık cirosu 100 milyon doların üzerindeydi.
Yaptığım işlerin sorumluluğunu üstlenip cezamı çekmeyi kabul ettim. Diğerleri gibi sıvışmadım.
Özelliklerim: Güvenlikle ilgili tüm konularda uzmanım. Güvenilir, açık kalpli, iyi eğitimliyim. Bilgisayar bilirim. İlk öğretim okullarında öğrencilere ve velilerine “Tercihlerin sonuçları” başlıklı sayısız konuşma yaptım. İngilizce, Fransızca ve İspanyolca bilmekteyim.
Referanslarım ABD savcılıklarından edinilebilir.