HAZIRLAYAN: Esmol Genel Müdürü Erdem Akbayrak
Başlıca uygulama yapılan metaller DKP, HDG (Sıcak daldırma çinko kaplanmış galvanizli saclar) teneke, paslanmaz, alüminyum, alusi, aluzinc olarak sınıflandırılabilir. Aşağıda belirtilen işlemler sıralaması ile boyama yapılır. Bu metallerde patinasyon süreci doğal şartlarda iç ana çekirdeğe doğru gerçekleştiğinden boya tutunma özellikleri yüksektir. Boya yüzey tutunma kabiliyeti en yüksek metal alüminyumdur. Çinko, titanyum çinko, bakır, kurşun gibi ince cidarlı metallerin patinasyon süreci dış kabuğa doğru olduğundan yüzeylerinde yapılacak boyama işlemleri düşük dirençli ve maliyetli olacaktır. Dış yüzeyinde patina süreci geliştirmek isteyen metal yüzeyindeki boyaya zarar verecektir.
Bobin Açma hatta sürme: Metal rulo açıcı merdaneye bağlanır kılavuz metal (Genelikle DKP sac 1-1,2 mm). Bağlanır kenet açma veya perçinlenme ile tutturularak ruloyu hat içine çeker.
Yüzey temizleme: Metalin yüzeyindeki imalat kirleri yağ endüstriyel amaçlı alkali deterjanlarla yıkanır, yüksek hızlı ısı fanları ile kurutulur, yüzeye boya tutunma direncini artırmak ve korozyon direncini artırmak için kromat, lak ve pasavizyon işlemleri uygulanır.
Astarlama boyama soğutma: Boyama öncesi metal yüzeyi astarlanır. Bu uygulama standart olarak 5-7 mikron arası yapılır. Astar kuruması ve son kat uygulama için astar fırın içerisinde kurutulur, sıcak hava üfleme fanları vasıtasıyla yaklaşık 170-230 ®ısıya maruz kalır ve soğutma işleminden geçer. Ardından tekrar son kat boya RAL rengi için tava havuzundan geçer, sil geçlerden geçerek 15-22 mikron son kat boyanır (Bazı özel uygulamalar iki kat çift pas şeklinde uygulanır opsiyonel)
Film kaplama ve ambalajlama: 30-100 mikron arasında değişen şeffaf ve renkli film kaplanabilir rulo en az galvaniz için 1,5 ton aluminyum için 1 ton ve üzeri ağırlığa gelinceye kadar sarılır. İsteğe göre rulo gözü yanda veya üstte olacak şekilde ambalajlanır. 20 mm ve üzeri ölçülerde dilme 200 mm üzeri levha boy kesim işlemleri yapılır. Ülkemizdeki boyama hatlarındaki toplam işlem uzunluğu 460-550 metre arasındandır.
BOYA TÜRLERİ VE ÖZELLİKLERİ
Uygulama ve kulanım özeliklerine göre boyama hatlarında kullanılan beş farklı teknik özelikte boya türü vardır. Burada bu boyaların mukayesesini ele alacağız.
DIŞ ORTAM ÇEVRE MUKAVEMET DİRENÇLERİ KARŞILAŞTIRMASI
BOYA TÜRLERİ
Polyester SP-HDPE: Metal boyama işlemleri içerisinde düşük birim maliyetten ötürü en çok kullanılan boyama türü SP standart polyester kaplama alanı yüksektir, mat-yarı mat-parlak-yüksek parlaklık alternatifleri ile uygulanabilir. Yüksek mukavemetli polyester HDPE standart polyestere büküm ve nem dayanımı yüksektir. Standart polyestere oranla yüzde 50 pahalıdır.
PVDF : Poliviniliden florür yüzde 70 ve akrilik reçine yüzde 30 alaşım edilmiş dış ortam dayanımı en üst seviyededir. Ülkemizde 20 yılı aşkın kullanılmış uygulamaları bulunmakta olup Avrupa, Amerika ve Japonya’da 40 yıla yakın uygulanmış olumlu örnekleri (Solma olmayan) olan özelikle çatı ve cephe kaplamasında kullanılan UV direnci yüksek, optimum maliyet / fayda sağlayan üründür. Deniz seviyesinde ve denize yakın bölgelerde kullanıma uygundur. Otel kamu ve konut projeleri yüksek ısı ve buharlı neme bağlı imalatlar yapılan endüstriyel tesisler için uygundur.
PLASTİSOL: Yüksek kalınlıklarda uygulanabilen, 50 mikrona kadar dış ortam dayanımı ve korozyon direnci yüksek son kat boyadır. Özelikle elastikiyetleri yüksek olduğundan büküm dirençleri son derece iyidir. Çatı ve cephe kaplaması için iç bükey, dış bükey, konkav, verev 180 derece büküm işlemleri için son derece performans sağlar. Deniz seviyesinde ve denize yakın bölgelerde kullanıma uygundur. Özelikle yüksek yakıt atık gazlara havaalanı, otoyol cepheleri gibi yoğun kara ve hava taşıtlarının yakın çevresinde oluşacak kirliğe dayanıklıdır. Otel kamu ve konut projeleri, yüksek ısı ve buharlı neme bağlı imalatlar yapılan endüstriyel tesisler için uygundur.
PURPA: En yüksek kalınlıkta uygulanabilir, toplam kalınlığı 200 mikrona kadar çıkabilir. Çizilmeye karşı yüksek dirençli olduğu için beyaz eşya sektöründe sık kullanılır. İçindeki polyamid takviyesi nedeniyle düz ya da desenli dekoratif uygulamaları vardır. Derin çekme ve bükme işlemleri için uygundur, çatı ve cephe kaplamasında kullanabilir fakat maliyet / fayda olarak PVDF ve PLASTİSOL ürünlere göre yüzde 40-60 oranında pahalıdır.
