Turkishtime tarafından hazırlanan ve sekizincisi gerçekleştirilen “Ar-Ge 250, Türkiye’nin En Çok Ar-Ge Harcaması Yapan Şirketleri” araştırmasının sonuçları açıklandı.

Araştırmaya göre 2020 yılında en fazla Ar-Ge harcaması yapan şirket, 3 milyar 356 milyon TL ile ASELSAN oldu. Listedeki 500 firmanın toplamda 16 milyar 995 milyon TL’lik Ar-Ge harcaması gerçekleştirdiğini gösteren araştırmada; TUSAŞ ve TOFAŞ, ASELSAN’la birlikte ilk üçte yer aldı.

LİDERLİK KOLTUĞUNA ASELSAN OTURDU

Firmaların 2020 verileri ışığında, araştırma geliştirmeye gerçekleştirilen yatırımın önemine dikkat çeken araştırmada, liderlik koltuğuna savunma sanayinin önemli oyuncularından biri ASELSAN oturdu.

Bayrağı bir önceki yılın birincisi olan TUSAŞ Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş.’den devralan firma, 2020 yılında 3 milyar 356 milyon TL’lik Ar-Ge harcaması ile Türkiye’nin bu anlamdaki ekosistemine önemli bir katkıda bulundu. TUSAŞ, 2020 yılında 2 milyar 649 milyon TL ayırarak listenin ikinci sırasına yerleşti.

Araştırma geliştirmeye 575 milyon 82 bin TL ayıran Tofaş, beş sıra birden yükselerek üçüncülüğe yerleşti ve 2019'a kıyasla yüzde 61,9’luk büyüme ile ciddi bir sıçrama yaşamış oldu. Roketsan, 488 milyon 816 bin TL harcamayla, 2019'a göre bir sıra geriledi ve listenin dördüncü basamağında kendine yer buldu.

TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI), 2020 yılında 458 milyon 108 bin TL’lik Ar-Ge harcamasına imza atarken, geçtiğimiz seneye kıyasla yüzde 46,1’lik artışla sıralamada sekizincilikten beşinciliğe yükseldi.

Listenin ilk 10’unda TEI TUSAŞ’ı sırasıyla; Turkcell Teknoloji (443 milyon 927 bin TL), Ford (441 milyon 975 bin TL), Havelsan (433 milyon 994 bin TL), Vestel (335 milyon 131 bin TL) ve Arçelik (318 milyon 211 bin) izledi.

TOPLAM BÜYÜMENİN LOKOMOTİFİ SAVUNMA SANAYİ OLDU

Geçtiğimiz yıllarda payını ciddi anlamda artıran savunma sanayi, bu yıl da Ar-Ge’deki toplam büyümenin lokomotifi oldu. Ar-Ge ilk 50’deki firmaların sektör bazında toplam Ar-Ge yatırımlarının ilk 50 firma toplamına oranlarına bakıldığında; savunma sanayinin yüzde 60,7 gibi çok yüksek bir orana sahip olduğu görülüyor.

Rakamlar bize; ilk 50 firma yatırımının 2017-2020 arasında sırasıyla yüzde 50,8, yüzde 49,7, yüzde 58,2, yüzde 55,9 gibi çok yüksek bölümünü sadece Aselsan, TUSAŞ, Roketsan, TUSAŞ TEI ve Havelsan gibi beş önemli firmanın gerçekleştirdiğini gösteriyor. 

Savunma sanayinin ilk sırada yer aldığı ilk 50’deki sektör sıralamasında yüzde 15,9 ile otomotiv endüstrisi ve yüzde 6,4 ile beyaz eşya ve tüketim elektroniği firmaları yer aldı.

OTOMOTİVİN DEV ÜÇLÜSÜ; TOFAŞ, FORD, OTOSAN

Ar-Ge’nin lokomofi olan savunma sanayinin ardından bu alandaki ağırlığını hissettiren ikinci sektör ise otomotiv ana ve yan sanayi oldu.

Otomotivdeki üç önemli güç olan Tofaş, Ford ve Otosan gerçekleştirdikleri projelerle otomotiv sektörünün Ar-Ge rakamlarında itici bir güç olarak sıralandı.

Gerçekleştirdiği 575 milyon 82 bin TL’lik yatırım ile genel sıralamada üçüncü sırada yer alan Tofaş, kendi sektöründe ise listenin en başında yer aldı.

KADIN İSTİHDAMINDA DEVA ÖNDE BULUNUYOR

Uzmanlar 2020 rakamlarına bakıldığında Ar-Ge merkezlerinde çok daha yüksek oranlarda kadın mühendis istihdam edilebileceğine dikkat çekiyor.

Deva Holding yüzde 60,3 oranı ile Ar-Ge bölümünde en yüksek kadın çalışan oranına sahip firma olurken Logo Yazılım (yüzde 43,4) ve Turkcell Teknoloji’nin de (yüzde 36,0) istihdamda kadın çalışan oranları iyi seviyelerde olduğu görünüyor.

PANDEMİ SÜRECİNDE  İLAÇ SEKTÖRÜ PİK YAPTI

İlk 50’deki sektör sıralamasında yatırımlardan yüzde 2,9 pay alan ilaç sektörünün zirvedeki ismi 117 milyon 544 bin TL ile Deva Holding olurken onu sırasıyla; Turgut İlaç, Nobel İlaç, Abdi İbrahim, Sanofi ve World Medicine izledi.

İlk 50 firmanın ilaç sektöründeki yatırımları 2020 yılında 377,9 milyon TL’ye yükselirken bunda, en büyük yatırıma sahip Deva İlaç’ın DEVAR-GE bünyesindeki çalışmalarıyla birlikte; Turgut İlaç, Nobel İlaç, Abdi İbrahim ve Sanofi’nin Ar-Ge yatırımları belirleyici oldu. 

Dünyada en yüksek Ar-Ge yatırımlarının ciroya oranı en yüksek sektörün başında ilacın (yüzde 15’ten fazla) geldiğini ifade eden uzmanlar, söz konusu oranın biyoteknoloji ve biyofarmada yüzde 30’ların üzerine çıktığına dikkati çekiyor.

LİSTEDE ÖNE ÇIKANLAR

  • Listedeki ilk 250 firmanın ortalama Ar-Ge harcaması yaklaşık 64 milyon liraya denk geliyor.
  • 250 firmanın 16 milyar TL'ye yaklaşan Ar-Ge harcamasının yaklaşık 6 milyar TL'sini ilk iki firma olan Aselsan ve TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş.’nin gerçekleştirdi.
  • Listenin ilk 100’ünde yer alan firmaların toplam proje sayısı 6 bin 384 iken, 749 proje sayısıyla (2019 yılında bu sayı 620’ydi) listenin en başında yine ASELSAN yer aldı.
  • 2020 yılında patent almayan firmanın bulunmazken, patent sayısındaki firma ortalaması 2.68 olarak kaydedildi. 2020'de sadece IBM 9 bin 435 patente imza atarken, Samsung 8 bin 539, LG 5 bin 112, Apple 2 bin 840, Amazon 2 bin 373 ve Panasonic bin 929 patent tescilledi.
  • 2019 yılında Ar-Ge merkezinde alınan 142 patent sayısıyla bu kategoride listenin başında olan Turkcell, 2020 yılında da 177 patent sayısıyla liderlik koltuğunda yer aldı. Onu 45 patent sayısı ile Tofaş takip etti.
  • 2021 yılında en fazla Ar-Ge- harcaması yapacağını öngören firma; 2020 yılının lideri ASELSAN görünüyor. Firmanın 2021 yılına dair planan Ar-Ge harcama tutarı 3 milyar 860 milyon TL iken, onu 3 milyar 320 milyon TL ile TUSAŞ izledi.