Yeşil mutabakata geçiş dönemini anlatan Vat Enerji Genel Müdürü Altuğ Karataş; “Öncelikle beş tane ana sektör belirlenmiş durumda burada çimento gibi demir-çelik gibi otomotiv gibi kâğıt gibi ana sektörlerde 2023 ile 2026 arası yeşil mutabakat kapsamında bir geçiş dönemi. Bu dönemde karbon hesaplamaları yapılarak, karbon yoğunluğu karbon salınımı yüksek olan ürünlerle ilgili sınırda karbon düzenlemesi çerçevesinde birtakım önlemler alınacak ama henüz vergi uygulanmayacak. Burada en önemli konu yeşil mutabakatla birlikte sınırla karbon vergisi 2026 yılından itibaren devreye girmesi planlıyor. 2023-2026 arası bir deneme süreci.” dedi.
AKREDİTASYON KURULUŞLARINA İHTİYAÇ VAR
Öncelikli konunun karbon belgelendirmesini yapacak akredite kuruluşlar olduğunu belirten Altuğ Karataş; “Türkiye’de bence yeşil mutabakat çerçevesinde Avrupa’nın uyguladığı üzere enerjinin yoğun olduğu sektörlerden başlamak üzere demir-çelik, çimento, kâğıt ve kimya gibi yoğun enerji tüketiminin olduğu sektörlerden başlamak üzere karbon envanterini hızlı biçimde oluşturulmalı. Ne kadar karbon salımı gerçekleştiriliyor. Hangi enerji türleriyle bu üretim yapılıyor. Her ürün için buradaki karbon ayak izi hesaplanmalı. Bununla ilgili de Türkiye’nin çok acil karbon belgelendirmesini yapacak akredite kuruluşlara ihtiyacı var. Burada da Türkiye Cumhuriyeti Devletinin sorumluluk alıp Avrupa Birliği Standartlarına uygun entegre olmuş Türkiye’deki akredite belgelendirme kuruluşlarını yetkilendirmesi lazım. Böylece kendi akredite belgelendirme kuruluşlarımızla kendi karbon hesaplarımızı yapıp Avrupa’ya entegre bir biçimde yeşil mutabakata ilerlememiz gerekiyor.” dedi.
SEKTÖR SEKTÖR YOL HARİTALARI ÇIKARILMALI
Sektör bazlı yol haritalarının çıkarılmasının önemine değinen Altuğ Karataş, özellikle enerji yoğun sektörler için ayrı planların yapılması gerektiğinin altını çizdi: “Demir-çelik sektöründe ne yapılmalı, çimento sektöründe ne yapılmalı, kâğıtta, gıdada, kimyada, otomotivde ne yapılmalı gibi enerji verimliğiyle ilgili yol haritaları çıkartılması gerekiyor.”
AVRUPAYA İHRACAT ARTIRILABİLİR
“Bir tahmin hesaba göre karbon vergisiyle 1.7 milyar Euro’luk Türkiye’ye yıllık ek vergi çıkartılabileceği öngörülüyor. Ne zaman öngörülüyor? Hiçbir şey yapmazsak yerimizde sayarsak başkaları karbon tüketimini azaltırsa, bu sefer biz 1.7 milyar Euro’luk bir vergiyle karşılaşabiliriz. Tersini düşündüğümüzde ise, Türkiye hedef olarak şunu almalı; Avrupa’nın ithalatındaki %3.4’lük payı iki katına çıkartabilir. Yani Türkiye 250 milyar dolara giden ihracatını 375 milyar dolara çıkartabilir. Bu bir hayal değil.
Yeşil mutabakatın getirdiği şartlara hızlı uyum, bununla ilgili altyapının hazırlanması enerji verimliliği çalışmaları, yenilenebilir enerji çalışmaları, üretim verimliliği, toplam verimlilik, kaynak verimliliği, su verimliliği sağladığımız takdirde Türkiye’nin ihracatının Avrupa’ya iki katına çıkması mümkün. Bu da Türkiye’nin ihracatını artırır. Bu da iş demek, istihdam demek, ekonomik olarak refah demek, onun için ortaya çıkarılacak yol haritasında kesinlikle her sektör bazında inceleme yapılması ve buna göre de hedefler koyulması gerektiğini düşünüyorum.”
