Buhar jeneratörü, buhar kazanı ve verimli buhar üretimi konusunda sundukları çözümlerle birçok sanayi kuruluşu için önemli çalışmalara imza atan Jenesis, yurt dışında da birçok noktaya ürün gönderiyor. İhracata yönelik hedeflerini anlatan Jenesis Genel Müdürü Fatih Savaşkan, “Avrupa’da Fransa, Polonya, Romanya, Bosna Hersek, İtalya ve Almanya’ya buhar jeneratörlerimizi gönderdik. Amerika Birleşik Devletleri’ne de ilk satışımızı gerçekleştirdik. Şu anda Latin Amerika ülkeleri ile görüşmelerimiz devam ediyor. Çok farklı pazarlar ve zamanla adapte olmayı diliyoruz” dedi.
Jenesis olarak buhar jeneratör, buhar kazanı ve verimli buhar üretimi konusunda sunduğunuz çözümlerle birçok sanayi kuruluşunda önemli çalışmalara imza atıyorsunuz. Jenesis firmasından kısaca bahsedebilir misiniz?
Jenesis 1984’den günümüze 38 yıldır basınçlı kaplar ve buhar üretim sistemleri üzerine çalışan üretici ve yerli bir firmadır. Dünya’da konusunda ürün geliştiren nadir firmalardan olan Jenesis üretiminin %40’ını yurtdışına göndermektedir.
Jenesis tüm dünyada yaygın kullanılan markaların donanımlarına sahip olan sistemler ile kalitesini standardize ederek yıllardır müşteri memnuniyeti odaklı çalışan, yüksek proses bilgisi sayesinde yaptıkları Ar-Ge çalışmaları ile sektöre değer katarak ülkemizin gururu haline gelmiştir.
Hizmet verdiğiniz sektörde yeni gelişen teknolojilerden bahsedebilir misiniz?
100 yılı aşkın bir zamandır neredeyse hiç değişmeyen buhar kazan dairesi tercihler, bilgi seviyesinin artması ve teknolojinin de hızlı gelişimi ile bir değişim sürecine girdi. Bu süreç sektörde son kullanıcıların değişen beklentilerini anlayabilen üreticileri yeni ürünler geliştirmeye itmeye başladı.
Bir yanda bizim 20 senelik kazanımız var ve sorunu yok, arıza vermiyor diyen son kullanıcılar verim kayıplarından ve enerji geri kazanım sistemlerinden uzakta ciddi fazladan yakıt faturaları öderken ve bunu normalmiş gibi düşünürken diğer yanda teknolojideki son 20 yıldaki hızlı gelişimin katkısı ile donanımsal olarak kazanlarını geliştiren, ölçme ve kontrol sistemlerine yatırım yapanlar da oldu. Eski kazanlarındaki revizyonları yapan firmalarda farkındalıklar arttı, zamanında bakım onarım ile verimlilik çalışmaları yapılmaya başlandı.
Gelişmiş bir buhar kazan dairesinde; otomatik blöf sistemleri, blöflerden geri kazanım sistemleri, oransal su seviye kontrol sistemleri, baca gazı ekonomizerleri, oransal ve Low NOx brülörler, flaş buhar geri kazanım sistemleri, degazörsüz veya degazör zorunlu ise havalık geri kazanım sistemleri, kaliteli ve yeterli izolasyon, elektronik algılama sistemleri ve sayaçlar gibi birçok faydalı sistemler uygulanmaya başlandı.
Artık buhar kullanan işletmelerde kazan dairelerinden beklentiler bu sistemlerden daha fazlasını gerektiriyor. Özellikle kazanların patlama risklerinin ortadan kaldırılması, brülör şalt sayılarının azaltılarak verimin yükseltilmesi, esnek üretim kapasitelerinde verim düşmeden çalışabilmek, ucuz yedekleme yapabilmek, daha az alanda daha çok üretim yapabilmek, çevreye daha az zarar verecek alternatif yakıtlarla çalışmak, kazan dairesinde olup biteni uzaktan izleyebilmek, muhtemel sorunları önceden fark edebilmek ve kazan dairesindeki atıkları ortadan kaldırırken tasarruf da etmek gibi beklentiler de artıyor.
Üretim kapasitenizi anlatabilir misiniz? Yakın zaman içerisinde gerçekleştirdiğiniz makine yatırımı sayesinde nasıl avantajlar sağladınız?
Müşterilerimizin mevcut altyapısını buhar jeneratörleri ile iyileştirip tasarruf etmelerini önerirken aynı yaklaşımı kendi fabrikamızda da uyguladık. En çok kullandığımız silindir bükme ve boru bükme makinalarımızın zamanında ihtiyaçtan daha büyük alınmasına bağlı olarak çok büyük elektrik motorları ve buna bağlı yüksek elektrik tüketimi vardı. İhtiyaçlarımızı analiz ettik ve gayet sağlıklı durumdaki eski makinalarımızın yerine yeni teknolojik özellikleri de olan bize daha uygun makinalar aldık. Yaklaşık 2 aydır kullanıyoruz. İlk ay elektrik faturamız geldi ve ne kadar doğru bir iş yaptığımızı gördük. Yeni makinalarımızın yatırımını amorti süresi bugünkü enerji maliyetleri ile 20 ay görünüyor.
Yeni makinalarımız sadece elektriksel fayda sağlamadı bizlere.
- Daha az yer kapladı.
- Üzerindeki donanımlar sayesinde daha güvenli
- Uzaktan erişim imkanı sayesinde kolay izlenebilir
- İşçi hataları yapılması ihtimali çok daha düşük
- Daha hızlılar ve üretim kapasitemiz arttı.
- Ürün kalitemiz de arttı.
Bu yatırım sayesinde hem karbon ayak izimizi azalttık hem tasarruf ettik hem kalitemizi artırdık hem de makine parkurumuzu yenilemiş olduk. Ayda 6 olan üretim kapasitemizi de 8’e çıkartmış olduk.
Elektrikli ve hidrojeni kullanan buhar jeneratörleri konusunda nasıl bir yol aldınız? Bu proje üzerinde çalıştığınız zamanlar teknolojinin henüz pahalı olduğunu konuşuyorduk. Bugün geldiğimiz noktada daha avantajlı hale geldiğini söyleyebilir miyiz?
Elektrikli buhar kazanları hali hazırda dünyada üretilmektedir. Bu tip kazanların patlama riski ve elektrikli rezistansların kısa ömürlü olması en büyük 2 sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Jenesis olarak elektrikli buhar üretiminin patlama riski olmayan buhar jeneratörlerine adapte edilmesi konusunda ArGe çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Dünyada ilk olmasını istediğimiz bu dizayn ile geleceğin temiz enerji kaynağı olarak en yaygın bulabileceğimiz, rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir kaynaklardan da elde edilebilecek elektrikli sistem taleplerinde fark yaratarak ülkemizi dünyada temsil etmeyi hedefledik.
Hidrojenin brülörlerde kullanılması konusunda ilerlemeler zaten var. Birçok yakıcı üreticisi firma bu konuda araştırmalarına devam ediyor. Doğalgaz ile hidrojenin karışımını yakan brülörler geliştirildi. Hatta biz şu anda sadece hidrojeni yakabilen brülör çalışmalarını yakından takip ediyoruz. Burada asıl sorun hidrojenin üretim ve depolama maliyetinin yüksek olmasıdır. Bu yöndeki çalışmalarda hidrojen üretim maliyeti 5 kW/m3 ’den 2,5 kW/m3 ‘e düşüldü. Amacımız 1 kW/m3 değerinin altına inmek. Bunun için denemeler devam ediyor. Anlaşılacağı üzere bu veriler ışığında 1-2 yıl gibi kısa sürede hidrojenin diğer bir temiz enerji olarak hayatımızda daha fazla yeri olacağını söyleyebiliriz.
İhracat konusunda Avrupa ve Amerika’nın beklentilerine yoğunlaşmıştınız. İhracata yönelik çalışmalarınız nasıl ilerliyor? Hedeflediğiniz yeni pazarlar hakkında bilgi verebilir misiniz?
Avrupa’da Fransa, Polonya, Romanya, Bosna Hersek, İtalya ve Almanya’ya buhar jeneratörlerimizi gönderdik. Amerika Birleşik Devletleri’ne de ilk satışımızı gerçekleştirdik. Şu anda Latin Amerika ülkeleri ile görüşmelerimiz devam ediyor. Çok farklı pazarlar ve zamanla adapte olmayı diliyoruz.
Özellikle son 2 senedir Çin pazarından uzaklaşmak isteyen ülkelerin ilgisi bizleri memnun etti. Tekstil, ilaç, kimya ve gıda sektörleri ön plana çıktı diyebiliriz. Gelişmiş ülkelerdeki düşük baca gazı emisyonları talebini karşılıyor olmak ve kaliteli donanımlara sahip sistemimiz ile ilgi görmek bizlere gelecek için büyük ümitler veriyor. Özellikle Know-How’u Jenesis’e ait olan ve dünyada başka hiçbir buhar kazanı/jeneratörü üreticisinde duymadıkları sistemleri bizlerin yıllardır standart olarak kullanıyor olmamıza, proses bilgimize ve işletmedeki sorunlarına çok hakim olup da bunların çözümlerini üretmiş olmamıza gösterdikleri tepkileri görüşmelerde müşterilerimizin yüzlerinden ve vücut dillerinden okumak bizleri gururlandırıyor.
Enerji başta olmak üzere tüm sektörler verimlilik konusuna odaklanıyorlar. Siz verimlilik kavramını nasıl değerlendiriyorsunuz? Yüksek verim sağlamak için nasıl çalışmalar gerçekleştiriyorsunuz?
Bir buhar üreticisinde 2 tür verimlilikten bahsetmek istiyorum. Birisi mevcut sistemi doğru donanım ve dizayn ile olabileceği en verimli hale getirmektir. Diğeri de ölçme ve kontrol sistemleri ile elde edilen yüksek verimliliğin sürekliliğini sağlamaktır diyebiliriz.
Bu işlemleri gerçekleştirdikten sonra da verimlilik tanımı içinde değerlendiremesek de atık enerjiden geri kazanımlar da yapılarak toplam verimliliğin artırılması söz konusudur.
Yakıtın en iyi şekilde yanması, bacadaki oksijen oranına bağlı olarak yanmanın anlık kontrol edilmesi hem besi suyunda hem de yanmada oransal sistemlerin kullanılması, blöflerin otomatik yapılması, izolasyonların yeterli olması, sadece boruların veya kazan gövdesinin değil aynı zamanda vana vb. armatürlerin ve kazan üzerindeki aynaların uygun şekilde izole edilmesi, kazan kapasitesinin ve basıncının ihtiyaçtan çok büyük olmaması gibi konular ilk olarak çözülmelidir.
Daha sonra da yakıt sayacı ve doğalgaz sayacı kullanılarak giren enerji ve çıkan enerji sürekli takip edilmelidir. Jenesis otomasyon sistemlerinde bu standart özelliktir. Sayaçlardan gelen bilgiler otomasyon tarafından ekranda sürekli verimin izlenmesini sağlamaktadır. Atıklardan geri kazanım sistemleri olarak da baca gazı ile atılan enerjinin, degazör ile kondens tankı havalığından atılan flaş buharların, blöflerden atılan enerjinin geri kazanılması en başlarda sayılabilir.
Son dönemde yer aldığınız projeler hakkında bilgi verebilir misiniz? Uygulama örneklerinde öne çıkan avantajlarını ve verimlilik çıktılarını paylaşabilir misiniz?
Müşterilerimizin kimisi yer avantajı, kimisi patlama riski olmaması, kimisi günde 1 veya 2 vardiya çalışması ve kimisi de kapasitesinin üstünde kazan kullanması gibi sebeplerden dolayı Jenesis’i tercih etmektedir.
Örneğin Tekstil sektöründe 8 t/h doğalgazlı kazan kullanan bir müşterimiz günde 10 saat ve 300 gün/yıl çalışıyordu. Her gün buhar kazanını aç/kapat yapıyordu. Buhar kazanları sahip olduğu yüksek su kütlesinden dolayı ilk ısıtma maliyetleri çok yüksektir. Bu tesiste buhar kazanını çalıştırmak için mesai başlangıcı olan 08:00’den 1 saat önce kazancı ayrı bir araba ile fabrikaya getiriliyordu ve kazan çalıştırılıyordu. Yaklaşık 1 saat ilk olarak kendisini ısıtan kazan istenilen buhar basıncına çıktıktan sonra prosesler beslenmeye başlıyordu. Bu örneğimizdeki kazan 1 saat tam kapasite kendine çalışıyor, daha sonra da 8-10 saat sizin üretiminiz için belki de kapasitesinin altında bir değerde çalışıyordu.
Şimdi bu müşterimiz fabrikasına 3 t/h x 3 set Jenesis HUB sistem buhar jeneratörlerini kurdular. İlk devreye alma süresi 5 dakikaya düştü.
Bugünkü kur ve doğalgaz fiyatlarıyla 7.500 Euro/ay , 90.000 Euro/yıl ve 15 yılda 1.350.000 Euro Yatırım maliyeti 250.000 Euro idi.
Diğer bir örneğimiz de gıda sektöründen. 10 t/h buhar kazanı olan bu müşterimiz ortalamada 2 t/h buhar kullanıyordu. Buhar sayacı da olduğu için min. ve max. buhar debilerini anlık grafiklerden gördük. En düşükte 750 kg/h ve en yüksekte de 2.800 kg/h buhar tüketimi okuyorlardı. Bu yüzden büyük kazanları zamanın çoğunda on/off çalıştığından dolayı verimi bildiklerinden çok düşüktü. Brülör her dur/kalk işleminde süpürme işlemi ile cehennemliği ve ısı transfer borularını soğutuyor ve arkasından da tekrar ısıtmak için max. yakıt ile tam kapasite yanıyordu.
3 t/h Jenesis buhar jeneratörü aldılar ve toplamda ilk ay 5.600 Euro tasarruf ettiler. 3 t/h buhar jeneratörü oransal çalışma aralığı 600-3000 kg/h olduğundan dolayı sürekli oransal bantta çalıştılar ve buhar kazanı içerisindeki Jenesis’e kıyasla 10 katı su stoğunu sıcak tutmak için de enerji harcamadılar.
Yılda 67.000 Euro ve 15 yılda 1 milyon Euro tasarruf ettiler. Yatırım maliyeti 80.000 Euro kadardı.
Sahada yaptığınız görüşmeleri paylaşabilir misiniz? Size nasıl talepler geliyor? Sanayiciler şu anda hangi gündem maddelerine yoğunlaşıyorlar?
Son zamanlarda artan yakıt maliyetleri ve eğitimlerin katkısı ile bilinçlenen son kullanıcılar çok daha detaylı sorular ile gelmekteler. En çok sorulanları sıralayacak olursak;
- Yakıttan nasıl tasarruf edebiliriz?
- Yerden tasarruf edebilir miyiz?
- Patlama riski olmadan buhar üretebilir miyiz?
- Düşük sezonda veya işler yavaşladığında verim düşmeden düşük üretim yapabilir miyiz?
- İlerde işlerimiz iyi giderse bu sistemlerde modül ilavesi sınırı var mı?
- Doğalgaza alternatif yakıt ne kullanabiliriz?
- Bir tane büyük kazan almak ile 2-3 tane küçük kazan almak arasında ne kadar maliyet farkı var?
Bizler de bu soruların cevaplarını çalışıp çözümlerini üreterek müşterilerimize sunuyoruz.
