Aggreko 55 yılın üzerinde tecrübesiyle tüm dünyada 90’den fazla lokasyonda 6000’in üzerinde çalışanı ile sadece enerji ekipmanları için kiralama hizmeti sunuyor. Yeni dönem hedef projelerini konuşmak amacıyla bir araya geldiğimiz Aggreko Türkiye Ülke Müdürü Yıldırım Keskin, “Önümüzdeki yıl Türkiye pazarında özellikle anahtar teslimi proje niteliği taşıyan işlere daha fazla odaklanmayı planlıyoruz. Kojenerasyon/trijenerasyon santrallerine, petro-kimya, rafineri, ısıtma/soğutmaya ihtiyaç duyabilecek proseslere sahip tüm işletmelere, netleşecek regülasyon sonrası elektrik depolama ünitesi ihtiyacı olacak projelere odaklanacağımız bir yıl olacak. Ayrıca küresel ısınma, müsilaj problemleri gibi beklenmedik bir şekilde ülkemize ve firmalara özellikle soğutma süreçleri konusunda zarar verebilen zorluklarla daha iyi baş edebilmek için yerel filomuzu bu acil durumlara uygun konumlamayı planlıyoruz.” dedi.
Aggreko firmasının kuruluşundan ve sektörde gerçekleştirdiği çalışmalardan bahsedebilir misiniz?
Aggreko 55 yılın üzerinde tecrübesiyle tüm dünyada 90’den fazla lokasyonda 6000’in üzerinde çalışanı ile sadece enerji ekipmanları için kiralama hizmeti vermektedir. Bu alandaki uzmanlığı ve güvenilirliği, çalışmış olduğu firmalarca da teyit edilmektedir. Yıllık kiralama cirosu 2 milyar doların üzerinde seyreden firmamız, sürekli yenilenen pazar dinamiklerine ayak uydurarak filosunu ona göre şekillendirmektedir. Londra borsasında hisseleri olan, iş güvenliği ve iş etiğine her daim önem veren Aggreko, çevreye olan duyarlılığını da gözeterek 2030 yılında dizel jeneratör filosunu %50 azaltıp, 2050 yılında ise tamamen sıfır karbon salınımına sahip filo ile hizmet vermeyi hedeflemektedir. Güncel global filomuzda 3 GW’ı gaz motorlu jeneratörler olmak üzere 10 GW’ın üzerinde jeneratör, yaklaşık 3 GW gücünde ısıtma soğutma ekipmanları, yük bankaları, trafolar, elektrik depolama üniteleri, rüzgar ve güneş santrallari ve ilgili tamamlayıcı ekipmanlar bulunmaktadır. Kiralama modeline yönelik kompakt dizayn edilmiş tüm Aggreko ürünleri Dumbarton/İskoçya’daki fabrikamızda özel olarak paketlenmektedir.
Fırmamız genel olarak kiralama üzerine çalıştığı için iki taraf için de kazan-kazan yaklaşımına uygun projelerde daha çok rol almaktadır. Bu aslında tam olarak şu demek oluyor; yatırımcı Aggreko olduğu için rüzgar ve güneş santrali gibi uzun geri ödeme sürelerine sahip yatırımlarda daha çok ada modunda çalışma modeli, daha kisa sürede geri ödemesi olan yatırımlarda da şebeke paralel ve işletmelere tasarruf imkanı sağlayan kojenerasyon trijenerasyon gibi çözümlerle ilerlemektedir.
Kojenerasyon/Trijenerasyon Sistemleri çözümleriniz, işletmeler tarafindan neden tercih edilmeli?
Öncelikle bu tür sistemler elektrik, sıcak su, buhar ve soğutma gibi enerji maliyetlerinde büyük tasarruf imkanı sağlarken, yatırım olarak ciddi manada işletmeleri düşündürmektedir. Tabi birçok firma da büyük meblağlardaki yatırımları daha çok ana iş alanlarında büyümeye yönelik yapmayı tercih etmektedirler. Enerji maliyetlerinin üretim çıktılarında ve hizmette çok önemli bir orana tekabül ettiği günümüzde, burada yapılacak olan tasarruflar da rekabette avantaj sağlamaktadır. Geleneksel olarak bu alana yatırım yapmak yerine, tüm bakım ve arıza sorumluluğunu da Aggreko’ya vererek, verimli bir tesis dizaynı ile en az 100bin USD’den fazla yıllık tasarruf sağlayarak kiralama yapmak, birçok işletme için mantıklı bir uygulama olarak görünmektedir. Kojenerasyon/Trijenerasyon tesisleri sayesinde ayrıca karbon ayak izinin en az %30-40 civarında iyileştiği sıklıkla rastlanan bir sonuçtur.
Kiralık gaz motorlu ürünlerimizi kullanarak tüm dünya genelinde çok sayıda işlettiğimiz petrol gazı (flare) ile çalışan enerji santrallerimiz ve biyogaz tesislerimiz bulunmaktadir. Dolayısıyla ürünlerimiz ve hizmetlerimiz akla gelebilecek her sektöre uygun olarak görünmektedir. Bu yıl, şu anda kurulum aşamasında olan ilk kojenerasyon projemizi uluslararası bir gıda firmasında devreye alıyoruz ve bu projenin de etkisiyle, önümüzdeki dönemde pazarda kuralları değiştirmeyi hedefliyoruz.
Elektrik enerjisi depolama çözümlerinizden biraz bahsedebilir misiniz?
Türkiye’de çok fazla uygulaması olmayan ancak dünyada yenilenebilir enerji projelerinin artması sebebiyle faz farkıyla daha revaçta olan elektrik depolama üniteleri için şu anda ülkemizde regülasyon beklenmektedir. Hangi santrallerde zorunluluk olacak, nerelerde ve hangi şartlarda kurulabilecek. Tüm senaryolar dünyadaki örneklere bakılarak EPDK tarafından şekillendirilmektedir. Aggreko, 2017 yılında Younicos firmasını satın alarak bu konuda önemli bir hazırlığa adım atmış oldu. Sonrasında ise Ar-Ge departmanımızın kiralamaya yönelik 1 MW – 1 MWh ve 1 MW - 500 kWh standart ürünlerimizi hazırlamasıyla pazara girilmiş durumdadır. Aynı şekilde yine kiralamaya uygun 50-100 kW aralığındaki ürünlerimiz de denenmiş olarak hazırdır. Şu anda yenilenebilir enerji şirketleri, petrol endüstrisi, organizasyonlar, veri merkezi gibi birçok alanda kiralanmış elektrik depolama ünitelerimiz bulunmaktadır.
Yenilenebilir enerji sektörü projelerinde hangi aşamada devreye giriyorsunuz? Sunduğunuz hizmetlerden bahsedebilir misiniz?
Yenilenebilirde, rüzgar santrali projelerinde şu aşamada, devreye alma süresince yük testleri ve geçici jeneratör tedariki hizmetlerimizle aktif rol oynuyoruz. Yük bankalarımız ayrıca multi-megawatt güçlerde paralellenip, jeotermal ve hidroelektrik santrallerinin kabulleri öncesinde türbin testlerinde (jeneratör ve core flux test) ve bakım arıza sonrası devreye almalarda sıklıkla kullanılmaktadır.
Ancak dünya genelinde uygulamalarımıza baktığımızda Aggreko yenilenebilir enerji yatırımlarının daha çok ‘off grid’ yani şebeke olmayan yerlerde olduğunu gözlemliyoruz. Maden sektörü gibi, kara parçası olarak ada enerjilendirmesi gibi alanlarda, özellikle şebeke getirmenin maliyetli, havai elektrik hatları çekmenin istimlaklar nedeniyle sıkıntılı süreçler olması, enerji yatırımlarının hep en yüksek sarfiyata göre yapılmasi ve bazı safhalar icin geçerli enerji yatırımı verimsizlikleri nedeniyle Aggreko’nun kapasite olarak artırılıp azaltılabilen esnek çözümleri daha çok tercih edilmektedir.
Türkiye’de yılsonuna kadar netleşmesi beklenen regülasyon sayesinde de tüm dünyada uyguladığımız rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinde fazla üretilen elektriğin depolanması, uygun zamanda tekrar şebekeye basılması, frekans kontrolü sağlanması, elektrikli araç şarj istasyonları gibi alanlarda kiralık elektrik depolama ünitelerimiz kullanılmaya başlayacaktır.
Isıtma/Soğutma ekipmanlarıyla yaptığınız uygulamalarda işletmelere ne tür faydalar sağlamaktasınız?
Filomuzda bulunan çiller, soğutma kuleleri, klima, kazan, nem alma cihazlari gibi ünitelerimizle, firmalara özellikle planlı, plansız duruş zamanlarında etkin bir tasarruf sağlamaktayız. Rafinerilerde ve petro-kimya tesislerinde ekipmanlarımızın kullanılmasıyla duruş sürelerinin kısaltılması ve sunduğumuz hizmetlerimiz sayesinde 1’e 14 gibi oranlardan başlayan yüksek kazanç oranlarının sağlanması, bakımı yapılan ünitelerin yedeklenerek duruşlarda bile proses devamlılığının sağlanması, gıda sektöründe duruş ve acil durumlarda çözüm üretilmesi öncelikli olarak sağlanan hizmetlerimizdendir. Aynı şekilde UEFA, Formula gibi uluslararası ve yerel olarak festival, zirveler gibi düzenlenen organizasyonların konfor soğutması ve ısı kontrol ekipmanları yanında enerji desteği verilmesi odaklandığımız alanlardan biridir.
Güneş enerjili dizel hibrit paketleri ve yeni ürünlerinizle ile ilgili bilgi verebilir misiniz?
Özellikle telekom (baz istasyonu), maden sahası, petrol sahası gibi özellikle kış aylarında yakıt taşımanın zor olduğu, şebekenin olmadığı lokasyonlarda, güneş enerjili Aggreko hibrit paketler (panel, elektrik depolama ve dizel jeneratör) tercih edilmektedir. Bu noktalar şebekeden uzak oldugu için, Aggreko çözümleri daha çok anlam kazanmaktadır. Çevre dostu Aggreko paketleri işletmelere tasarruf sağlarken, hem sahaya yakıt sevkiyatlarındaki sıkıntıyı minimize ederek kolaylık sağlarken hem de global karbon salınım sorumluluklarına uymada da yardım etmektedir. Bu tür sahalarda gaz olması durumunda da yüksek verimli kojenerasyon tesisleri de kurulabilmektedir.
Aggreko ayrıca hidrojenle çalışan jeneratörler ve HVO (hidrojenize bitkisel yağ) ile çalışan jeneratörler konusunda da çalışmalarını tamamlamıştır. Bu tür ihtiyaçların ülkemizde de çoğalmasıyla yeni ürünlerimize talebin artacağını beklemekteyiz.
Yeni dönemde hedeflerinizden ve 2022 yılına ait iş gündeminizden bahsedebilir misiniz?
Çok zorlu ve uzun bir pandemi döneminden geçerken hedeflerimizi daha akılcı ve sonuca yönelik olarak koymanın zorunluluğunun farkındayız. Her geçen yıl bir önceki yıldan daha agresif bir pazar ile karşılaşıp kendimizi hızlıca değişen yeni şartlara adapte etmeye çalışmaktayız. Küresel ekonomide var olabilmenin en temel ilkelerinden biri de bu dinamizme ayak uydurabilmek ve kendini sürekli olarak güncel tutabilmektir.
Önümüzdeki yıl Türkiye pazarında özellikle anahtar teslimi proje niteliği taşıyan işlere daha fazla odaklanmayı planlıyoruz. Kojenerasyon/trijenerasyon santrallerine, petro-kimya, rafineri, ısıtma/soğutmaya ihtiyaç duyabilecek proseslere sahip tüm işletmelere, netleşecek regülasyon sonrası elektrik depolama ünitesi ihtiyacı olacak projelere odaklanacağımız bir yıl olacak. Ayrıca küresel ısınma, müsilaj problemleri gibi beklenmedik bir şekilde ülkemize ve firmalara özellikle soğutma süreçleri konusunda zarar verebilen zorluklarla daha iyi baş edebilmek için yerel filomuzu bu acil durumlara uygun konumlamayı planlıyoruz.
Dünyadaki trendlerin genel olarak satın almaktan ziyade, ihtiyacı o anlık giderme ve ürün/hizmet paylaşma gibi alanlara kayması ve kiralamanın daha yaygın bir uygulama olmasının yansımasını Türkiye’de de oluşturmayı hedefliyoruz. Ülkemiz insanı olarak alışkanlıklarımız genellikle bir ürüne sahip olma yönünde gelişmiş olsa da dünya genelinde uygulamış olduğumuz kanıtlı projeler elimizi güçlendirmektedir. İşletmelerin özellikle nakit akış yönetimine önem verdiği, devam eden pandemi döneminde ve muhtemelen sonrasında kiralamanın daha gözde bir alternatif olmasını bekliyoruz. Bu nedenle Aggreko olarak biz, müşterilerimizin enerji ihtiyaçlarında hep yanında olacağız ve verdiğimiz hızlı desteklerle onların güvenilir partneri olarak kalmaya devam edeceğiz.
