Yakın gelecekte insanlardan çok makinaların internet ağına bağlanarak birbirleriyle etkileşim halinde olacağını düşünürsek, internette başta güvenlik, veri depolama ve veri analizi konularının daha da önem kazanacağını tahmin etmemiz zor değildir. Nesnelerin internetine, otomasyon özelinde makinaların interneti ve hatta bir adım daha ileri giderek alt bir sistem olarak robotik sistemlerin interneti demek elde edilen endüstriyel iletişim ağını değerlendirmek açısından yanlış olmayacaktır. İşletmelere özel endüstriyel haberleşme protokollerinin yanında her bir alt sistem içerisinde toplanan büyük verilerin analizi için nasıl en uygun veri toplanmasının gerektiği ve yeni nesil sensör sistemlerinin alt proses ve komponentlere nasıl entegre edilmesinin gerektiği, makinaların internetinde karar verilmesi gereken önemli parametreler arasında yer almaktadır.
Dijital dönüşüm içerisinde önemli bileşenlerden biri olan makinaların iletişimi alanında en büyük ilerlemenin 5. nesil mobil ağ (5G) sistemine geçişle beraber kaydedileceğini değerlendiriyorum. Veri transferinin 1 ms gecikme performansıyla neredeyse gerçek zamanlı olarak yapılabilmesine olanak sağlayabilecek olan 5G teknolojisinin, makinaları arasındaki iletişimi bugüne kadar elde edilebilecek en üst seviyeye taşıyacağı düşünülürse, özellikle kendi kendine karar verebilen otonom sistemlerde birçok yeniliğin de 5G ile beraber geleceğini belirtebiliriz. Özellikle, normal bir insanın dış etkilere karşı reflekslerle tepki süresinin 250-300 ms arasında olduğunu değerlendirecek olursak, yakın gelecekte oluşturulacak yeni nesil otonom robotik sistemlerin insandan daha kısa bir tepki süresine sahip olacağını söyleyebiliriz.
Makinalar arasındaki tüm bu gelişmeler birlikte değerlendirildiğinde, disiplinler arası bir mühendislik sistematiği alarak yetişen mekatronik mühendislerinin önümüzdeki senelerde gerek dijital dönüşüm gerekse sahada karşılaşılması muhtemel birçok ileri teknoloji sorununa alternatif çözüm önerileri konusunda kilit personel olarak görev alacağı bir gerçektir.
• • •
Sizlere buradan yeni çıkan bir kitap haberi de vermek istiyorum. Farklı üniversitelerden 30 öğretim elemanının Sanayi 4.0 konusunda kendi uzmanlık alanları ile ilgili bölümleri yazdıkları “Sanayi 4.0 Teknolojik Alanları ve Uygulamaları” adlı kitap Pegem Akademi tarafından yayınlandı. Kitapta 11. Bölüm olan “Sanayi 4.0 kapsamında robotlu ark kaynağı ile eklemeli imalat” bölümünü İstanbul Gedik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri olarak Dr. Öğr. Üyesi Haydar Şahin ile birlikte hazırladık.
• • •
Son olarak, dijital dönüşümün sanayinin her alanında ivmelenerek yol aldığını gözlemlediğimi belirtmek isterim. Gedik Termo Vana Ar-Ge ve Kalite Müdürü Tuncer Ayna ve Gedik Holding CEO’su Doç. Dr. Mustafa Koçak ile birlikte 12-13 Şubat 2020 tarihlerinde Pompa Sanayicileri Derneği (POMSAD) tarafından ODTÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen “10. Pompa, Vana ve Kompresör Kongresi”ne katıldık. Kongrede, üniversite-sanayi işbirliği projesi ile hazırladığımız “Akıllı Malzemelerin Endüstriyel Vanalarda Kullanılması” konulu bildirinin sunumunu, akademik danışmanlığını yaptığım İstanbul Gedik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Savunma Teknolojileri Programında doktora öğrencim Tuncer Ayna gerçekleştirdi.
Önümüzdeki aylarda dijital dönüşümle ilgili farklı güncel gelişmeleri paylaşmak üzere, hepinize inovatif robotik çözümlerle dolu keyifli yeni bir ay diliyorum.
