Tempa Grup İzmit, Sakarya, Ankara Bölge Yöneticisi Elektrik Elektronik Mühendisi Bahadır Coşkun, ST Endüstri Radyo’da Derya Kumtepe’nin konuğu oldu. Piyasada büyük ilgi göre bar çözümleriyle ilgili olarak Bahadır Coşkun, “Kanallı bara tasarımında delikler ortadan kalkıyor” diyerek, yanlış delinen delikler sonucu ana baralarda oluşan hacim kayıpları ve fazla ısınma sorunlarının ortadan kalktığını söyledi. 

Bahadır Bey bize biraz Tempa Pano’dan ve hem global hem de yerel bazda genel yapılanmasından bahsedebilir misiniz?

Elbette; elektrik panosu ve aksesuarı üretimi yapan Tempa Pano’nun kökenleri, aslında 1950’lere dayanıyor. Mekanı Cennet olsun, kendisi sac işlemede usta olan bir baba, bu zanaatını çocuklarına da aktarıyor. Kardeş olmalarının yanında iyi bir de ekip olan bu yeni jenerasyon Türkiye’deki kaliteli pano ihtiyacını tespit ederek, Dolapdere’deki küçük bir atölyede imalata başlıyor. 1989 yılında Tempa Pano adını verdikleri bu firma, bugün İngiltere’ de, Fransa’ da, Romanya’ da ve Bulgaristan’ da kendi şirketleri olan, Suudi Arabistan, Mısır, Irak, Fas, İtalya, İspanya gibi on ülkede distribütörleri bulunan, 40’ın üzerinde ülkeye ihracat yapan, Türkiye’de ki kendi Bölge Müdürlükleri, Bayileri ve hedef ortaklarıyla kapsamlı çözüm üreten, bünyesindeki 300’e yakın çalışanıyla Dilovası’ndaki 22 bin metrekarelik üretim tesislerinde kaliteli pano ve aksesuarı üretimi yapan değerli ve milli bir firmaya dönüşüyor. 

Bu, gerçekten gururlanılması gereken bir başarı hikayesi. Peki, endüstriyel tesislere ne gibi çözümler ve hizmetler sunmaktasınız?

Elektrik panosu ve aksesuarı alanında Türkiye’nin en geniş ürün yelpazesine sahip olan Tempa Pano, müşterilerin ihtiyaçları doğrultusunda; dikili ve duvar tipi panolar, klemens kutuları, rack kabinler, paslanmaz panolar, operatör panoları, operatör kol sistemleri, IP seviyesi yüksek harici tip panolar, pano tipi klimalar ki buna ısıtıcılar, fan filtreler ve termostatlar da dahil, bara dağıtım sistemleri, kanallı baralar, pano etiketleme çözümleri, esnek baralar hatta pano içi yangın söndürme sistemlerine kadar oldukça geniş bir kapsamda çözüm üretebilmektedir. 

Bütün bu çeşitliliğe ek olarak; Tempa Pano’ nun tek amacı sadece geniş bir ürün yelpazesi ile çözüm sunabilmek değil, aynı zamanda bunu iyi bir hizmet kalitesi ile de birleştirebilmektir. Koşulsuz müşteri memnuniyeti ile yola çıkan firmamız, müşterilerinden gelen her türlü geribildirimi değerlendirmekte, dikkate almakta ve bu anlamda, tecrübelerini de artırmaya devam etmektedir. Örneğin, bizim sektörümüzdeki projelerde, elektrik panoları üretimi en sona bırakılan ve en az bütçe ayrılan işlerdir. Dolayısıyla müşterilerimiz için en önemli olan konulardan bir tanesi de, kaliteden ödün vermeden mümkün olan en kısa sürede panolarının kendilerine teslim edilmesidir. Aldığımız geri bildirimler doğrultusunda, bu durumu çok iyi bildiğimiz ve müşterilerimizin endişelerini anlayabildiğimiz için stok maliyetine bakmaksızın hem bölge müdürlüklerimizde hem de fabrikamızda, belki de Türkiye’nin en büyük pano ve aksesuar stoğunu tutmaktayız. Şimdi haklı olarak, ‘’Kaliteli ürettiniz, hızlı ürettiniz, stok tuttunuz peki ya maliyet ne olacak? diye sorabilirsiniz; İşte bu noktada, Tempa Pano olarak müşterilerimize sunduğumuz ciddi bir avantaj daha söz konusu. Kapasitemiz nedeni ile miktarlı üretim yaptığımız için birim maliyetleri düşürebiliyoruz. Bu şekilde, kaliteli bir panoya verilebilecek en düşük fiyatları da sunmuş oluyoruz. Tabi müşterilerimize piyasadaki en ucuz fiyatı vadetmiyoruz ama kaliteli bir panoya verilebilecek en düşük birim fiyatları verdiğimizi rahatlıkla söyleyebiliriz. 

Tempa Pano olarak, yenilikçi anlamda geliştirdiğiniz, ne gibi ürün ve hizmetler bulunuyor?

Esasında bu soru için çok teşekkür ederim. Ülkemizdeki pano üreticileri arasında yeni ve yenilikçi ürün denildiğinde akla gelen ilk firmalardan biri Tempa Pano’dur diyebilirim. Türkiye’de, panolarında ilk kez poliüretan dökme contayı kullanan hatta ülkemizde henüz yok iken TÜBİTAK ile bir araya gelerek dökme conta makinasının imalatını yapıp yine ilk ihracatı gerçekleştiren, ilk ATEX sertifikalı ve patlayıcı ortama dayanıklı pano üretimini yapan, ilk Tip Test belgeli panoyu üreten ve halen de ilklerin firması olmaya devam eden bir üreticiyiz. Örneğin, Tempa Pano’ nun ürettiği EMC yani Elektromanyetik alana karşı korunaklı panolar, Patlayıcı ortama dayanıklı exproof panolar, bara dağıtım sistemleri gibi birçok spesifik ve yenilikçi ürünün üretimi halen genele yayılmış değildir. Tabi bunun önündeki engellerden birisi de belge alımlarının birçok firma tarafından masraflı bulunuyor olması ki bu konuda da haksız sayılmazlar. Tempa Pano olarak, sektörümüzün gereklilik arz eden kalite belgelerini düzenli olarak güncelliyor ve yeni sertifikalara da sahip olmaya devam ediyoruz. Yenilikçi yapımız gereği, Ar-Ge ve Ür-Ge faaliyetlerimizde düzenli olarak artış göstermektedir.
Bu anlamda, müşterilerimize hatta meslektaşımız olarak gördüğümüz firmalara da, bu yeni ürünler ile çözüm sunmaya devam etmekteyiz. Örneğin, kanallı bara dediğimiz yenilikçi bir ürünümüzün, gittikçe artan bir şekilde satışını gerçekleştirmeye devam ediyoruz. İzin verirseniz kısaca bu üründen de bahsetmek istiyorum; Normal şartlarda, panolarda kullanılan ana baraların delinmemesi gerekir. Maalesef yanlış bir şekilde yapılan bu delik işlemleri sonucu ana baralarda hacim kayıpları oluşur ve daha küçük bir alandan geçmeye zorlanan akım baranın ısınmasına ve kayıplara neden olur. Baranın ısınması da pano içi sıcaklığı oldukça olumsuz etkiler. Sıcaklığın yükselmesi de, içeride kullanılan diğer kompanentlerin verimliliklerinin azalmasına ve ömürlerinin kısalmasına sebebiyet verir. Bizim yaptığımız kanallı bara tasarımında delikler ortadan kalkar ve hiçbir delik delmeden tali baralarınızı doğrudan ana baraya civata ile bağlayabilirsiniz. Üstelik ana baraları delmek için harcayacağınız zamandan ve işçilikten de tasarruf edersiniz. Ürünün yapısı gereği çok fazla kanalı, girintisi ve çıkıntısı olduğundan doğal bir soğutma sağlar. Sahada ihtiyacınız olduğunda delik delmenize bile gerek kalmaz. Ürün aynı zamanda, işletmelerin güvenliği için oldukça önemli olan 100 kA kısa devre dayanım testinden de geçmiştir. 36 mm kalınlığı nedeni ile de ekstra mekanik dayanım sunar. Bütün bu avantajlı ve güvenli kullanım özeliklerinin yanında, klasik bara kullanımıyla da hemen hemen aynı fiyatlara gelmektedir. Dolayısıyla endüstriyel tesislerin verimliliğini artıracak, güvenliğini sağlayacak, işçiliğini azaltacak ve işletme maliyetlerini düşürecek bu yenilikçi ürüne geçilmesinin önünde hiçbir engel bulunmamaktadır. Şunu açıkça söyleyebilirim ki Türkiye’de yeni ve yenilikçi ürünlerin önündeki en büyük engellerden bir tanesi de maalesef alışkanlıklardır. Alışkanlıklarımızdan vazgeçip orta ve uzun vadeli işletme maliyetlerindeki kazançlarımızı ön plana çıkarttığımızda, bu yeni ve yenilikçi ürünlere olan geçiş, hiç olmadığı kadar hız kazanacaktır.  

Günümüzde endüstriyel tesisler için en önemli konulardan birisi de, operatörlerin ve tesislerin iş güvenliği konusu, Tempa Pano olarak, ürünleriniz ile ne gibi çözüm ve avantajlar sunduğunuzdan biraz bahsedebilir misiniz?

Endüstriyel tesislerde işletme maliyetlerini artıran, can ve mal kaybına neden olan bu önemli mesele, bize göre her şeyin ötesinde prosesin en başından etik olarak değerlendirilmelidir. Bunu neden söylediğimi, birazdan vereceğim örneklerle siz de çok iyi anlayacak ve bana hak vereceksiniz. Bize göre bu proses, sadece endüstriyel firmaların kendi içerisindeki faaliyetlerinden ibaret değil. Esasında endüstriyel firmaların birlikte çalıştığı üretici ve tedarikçileri de kapsayan bir konu. Öncelikle almış olduğunuz ürünün kalitesi ve iş güvenliği proseslerine olan uyumu bu kazaların minimize edilmesinde belirleyici bir unsur olmakta. Örneğin, bizim sektörümüzde elektrik panolarında çok sık yaşanan kısa devreden kaynaklı yangınları ya da toprak sürekliliğinden kaynaklı kazaları engellemek oldukça basit. Bu konuyu biraz daha açalım ve bir demir çelik fabrikasını düşünelim; Bu fabrikalarda fazlasıyla demir tozu bulunmakta, bu toz havada uçuşarak IP seviyesi düşük panolara rahatlıkla girebilmekte ve çok biriktiğinde de kısa devreden yangınlara neden olmakta. Esasında bu durum bütün endüstriyel firmalar için geçerli yani illa demir tozu olması da gerekmiyor. Farklı endüstriyel tesislerdeki tozlar, havadaki nem ile birleşerek yangın çıkartma potansiyeline sahip. Bunu engellemek ve minimize etmek için yapmanız gereken önemli tercihlerden birisi de, kalın bir poliüretan dökme contası olan, su ve toz kanalları bulunan, yüksek IP koruma derecesinde bir pano seçmek. Bahsettiğim kanallar ve conta üzerindeki diğer bükümler, Poliüretan dökme conta üzerinde toz birikmesine engel olarak, pano kapısı her açıldığında içeriye düşecek olan tozu minimize eder ve tesisinizi bu tarz yangınlardan korur. 

Bahsettiğimiz bir diğer konu da toprak sürekliliği; Biz, işletmelerde operatörlerin güvenliği için bu konuda da oldukça titiz davranılması gerektiğini düşünüyoruz. Örneğin Tempa Pano olarak, toprak sürekliliğini en iyi şekilde aktaracak ve sağlayacak şekilde, ön ve arka çerçevelerimizde kaynaklı üretim tekniğini kullanıyoruz. Çerçeve profillerinde kaynak yerine vida kullanılması, bizimkisi gibi deprem bölgesi olan bir ülkede ya da vibrasyonun eksik olmadığı endüstriyel tesislerde, zaman içerisinde gevşeme meydana gelmesine, toprak sürekliliğinin aksamasına ve dolayısıyla iş kazalarına neden olabilir. Bu örnekleri genişletebiliriz, örneğin bir lastik fabrikası düşünün, lastik üretiminde kullanılan hammaddeler nedeniyle ortamda karbon tozu bulunmakta. Bu toz ortamdaki diğer tozlarla birleşerek elektronik kartlara zarar vermekte ve kısa devreden yangınlara neden olmakta. Mesela, gıda sektöründe çok fazla yıkama yapılmakta ve yine düşük koruma seviyesine sahip, su ve toz kanalı bulunmayan panolar nedeniyle iş kazaları meydana gelebilmekte. 

Tabi siz en kaliteli panoyu seçseniz bile kullanım şeklinden kaynaklanan hatalar söz konusu olabilir. Örneğin endüstriyel tesislerde sıklıkla gördüğümüz bir hata, panoların kapılarının açık bırakılıyor olması. Biz, panoların içerisindeki prizleri kullanarak su ısıtan hatta panonun içerisine bir kova su bırakanlar olduğunu da üzülerek duyuyoruz. Böyle anlarda siz ne yaparsanız yapın, yangın çıkmasına ve ciddi kazalar yaşanmasına engel olamazsınız. Ama kaliteli bir ürün seçiyor ve pano aksesuarları ile gerekli tedbirleri önceden alıyor olmanız, çok daha büyük kazaların önüne geçmenizi sağlayacaktır. Buna güzel bir örnek; Tempa Pano olarak kullandığımız standart boyamızın fiziksel dayanımı yüksektir, beton sınıfına girer ve S1 d0 yanmazlık belgesi vardır ki buda güvenlik için oldukça önemlidir. Aynı zamanda, Tempa Pano olarak yine kendi alanında lider olan FirePro markası ile yapmış olduğumuz iş birliği gereği, panolarımızı pano içi yangın söndürme ekipmanları ile birlikte sunabilmekteyiz. Hatta müşterilerimizin halihazırda ki mevcut panolarına da rahatlıkla adapte edebilmekteyiz. Bu şekilde yangına kaynağında müdahale eden sistem sadece fabrikayı çok büyük bir kayıptan kurtarmakla kalmaz, aynı zamanda işletme maliyetlerinde oldukça önemli olan pahalı elektrik-elektronik ekipmanların kurtulmasını da sağlar. İşte bütün bu anlattığım örnekler, kaliteli ve doğru ürün seçiminin, endüstriyel firmaların işletme maliyetleri ve iş güvenliği üzerinde ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. 

Pano içi yangın söndürme ekipmanları, panolarınızda bahsettiğiniz diğer önemli tedbirler gibi endüstriyel tesislerin güvenliği açısından başarılı bir uygulamaya benziyor. Bu konuyu biraz daha açar mısınız?

Bize göre, elektriğin olduğu her yerde bir yangın tehlikesi bulunmaktadır. Pano kapağınızın açık bırakılması ile içeri girebilecek bir farenin 2 bara arasına girmesi, sorumlu dışında ki bir çalışanın hatalı kullanımı, düşük IP’ li bir panoda içeride biriken tozun pano tipi klima kullanılmadığı için havadaki nem ile birleşerek kısa devreye neden olması, hatalı üretilen cihazlar, vs… gibi bir çok nedenden dolayı yangın çıkması oldukça muhtemel ve yaşanan bir gerçektir. Böyle bir durumda, panonuzda isteyeceğiniz en önemli tedbir ise Pano içi yangın söndürme ekipmanlarıdır. Biz bu alanda lider olan, 6 kıtada 120 ülkeye satılan, en fazla ve geçerliliği yüksek sertifikasyon seviyesine sahip FirePro markası ile çözüm ortaklığı kurmayı uygun gördük. Her biri kendi alanında lider 2 güzide firmanın çözüm ortaklığı, yangından ve kötü maliyetlerinden korunmak isteyen müşterilerimizden de oldukça başarılı geri bildirimler ve siparişler almamıza vesile oldu. Ürünün içerisindeki 10 mikrondan küçük potasyum tanecikler, pano içerisinde yangın çıkması ile birlikte ortaya çıkan ısıyı, civa mantığı yada lineer kablo ile algılayarak ve akabinde gaza dönüşerek yangına müdahale ediyor. Üstelik, yangını hızlıca söndüren bu sistem, filtre, delik, hafif kapı açıklığı, vs… gibi, panolarda sıklıkla yaşanan açıklıklara da tabi toplam hacmin yüzde 30’ unu geçmediği sürece müsaade ediyor. Ürünün içerisinde gaz yerine katı halde bekleyen potasyum tanecikler olduğu için 15 yıl boyunca bakım, basınç testi ya da dolum yapmanız gerekmiyor. Bu şekilde, işletmelerin zaman ve maliyet harcadığı önemli bir kalemden de kurtulmuş oluyorsunuz. Bir nevi, ısıyı algılayan civa mantıklı bulblu bir sistem ile cihazı hızlıca kuruyor ve 15 yıl içerisinde yangının çıkacağı ana kadar hiçbir müdahalede bulunmuyorsunuz. Bu mükemmel özelliklerinin yanında bana göre en güzel özelliklerinden bir tanesi de, ürünün karbon ayak izinin bulunmaması yani çevreye ve insana zarar vermemesi. Yangını durdurarak devasa işletme maliyetlerinin önüne geçen cihazın esas tasarruf kalemlerinden bir tanesi de kurtarılan şalt malzemeler. Günümüzde, döviz bazlı olarak satıldığı için oldukça pahalıya mal olan şalt ekipmanlar, pano içi yangın söndürme ekipmanımızın toksik atığının bulunmaması ve iletken olmaması nedeni ile işletmeye tekrar geri kazandırılabilmekte. Müşterilerimiz bu şekilde, sadece maliyetlerden değil aynı zamanda elektrik cihazlarının yurt dışından 1-2 ayda gelmesini beklemeden zamandan da kazanabilmekteler. İşletmelerimizin bütün bu avantajlara kayıtsız kalmayarak, artan bir bilgi birikimi ve talep ile gelecekte çok daha fazla geribildirimde bulunacağına inanıyoruz.