Burkay Şirketler Topluluğu adı altında faaliyet gösteren Burkay Tekstil, 1975 yılından beri ev tekstili alanında üretim gerçekleştirmeye devam ediyor. Gerçekleştirdiği teknolojik yatırımlarla üretim kapasitesini ve kalitesini zaman içerisinde artıran Burkay Tekstil, aynı zamanda enerji üretimi ve verimliliği alanında da emin adımlar atıyor. Isı üretimindeki kayıpları minimuma indirmek amacıyla beş yıl önce devreye aldığı kojenerasyon santrali ile 1.2 MW’lık kurulu güce sahip olan Burkay Tekstil, üretim sürecinde ihtiyaç duyduğu tüm elektrik ihtiyacını buradan karşılıyor. Burkay Tekstil Makine ve Enerji Bölümü Yöneticisi Sezgin Güney ile santralin fizibilite sürecini ve üretime olan katkısını konuştuk.
Burkay Tekstil’in yapılanmasından ve üretim faaliyetlerinden kısaca bahsedebilir misiniz?
Burkay Şirketler Topluluğu adı altında faaliyet gösteren Burkay Tekstil olarak Bursa’da bulunan fabrikamızda ev tekstili üzerine üretim gerçekleştiriyoruz. 2018 yılı içerisinde üretim hatlarının büyümesine ve üretim kapasitesinin artmasına yönelik önemli yatırımlar gerçekleştirdik. Bu yatırım kapsamında boyahane ve dokuma bölümlerine odaklandık. Kumaş ve iplik boyama üzerine aldığımız iki yeni makina için üretim hattı içerisinde hazırlıklar yapıyoruz.
Hammadde ihtiyacınızı nereden temin ediyorsunuz?
Üretimde ihtiyaç duyduğumuz tüm ürünleri ve gerekli süreçleri biz kendi fabrikamızda gerçekleştiriyoruz. İplik üretimimiz Burkay Tekstil fabrikasında yapılırken aynı zamanda dokuma ve kumaş boyama işlemlerini yine bu fabrikada hayata geçiriyoruz. Bazı özel durumlarda dışarıdan aldığımız iplikler oluyor ancak genel itibariyle üretimimizde standart iplikten ziyade daha özel ve kaliteli iplikler kullanmayı tercih ediyoruz.
Burkay Tekstil, Türkiye için önemli bir üretici… Sizin Türkiye’ye kazandırdığınız ilkler nelerdir?
Türkiye’de ev tekstili üzerinde üretim yapan ilk beş şirket içerisindeydik. Şu anda ev tekstili ile ilgili herkes tüm ürünleri üretiyor ama marka olarak sayı yine oldukça az. Biz 50 yıldır tekstil sektörü içerisinde aynı kalitede hizmet göstermeye devam eden bir firmayız. Bu kaliteyi bozmamak için 2006 yılında yeni fabrika yatırımı yaparak üretim kapasitemizi arttırdık. 2018 yılında da aynı şekilde teknoloji için gerçekleştirdiğimiz yatırımlarımıza devam ediyoruz.
Fabrikanızda yer alan kojenerasyon tesisi ile kendi enerjinizi üretiyorsunuz. Bu yatırımın detaylarını ve fabrikanıza sağladığı avantajları anlatabilir misiniz?
Koejenerasyon santralimizin toplam kurulu gücü 1.2 MW’tır. Fabrikanın aylık ortalama 500.000 kWh elektrik tüketimi oluyor. Biz gerçekleştirdiğimiz kojenerasyon santrali yatırımı sayesinde tüm enerji ihtiyacımızı buradan karşılayabiliyoruz. Gece vardiyalarında ise ihtiyaç duyduğumuz elektriği şebekeden kullanıyoruz. Çünkü mevcut doğalgaz fiyatlarından dolayı enerjimizin bir kısmını şebekeden alarak daha ekonomik bir yol izlemiş oluyoruz.
Santralin yatırım bedeli hakkında bilgi verebilir misiniz? Kendini ne kadar sürede amorti etti?
Kojenerasyon santrali 2013 yılında kuruldu ve devreye alındı. Kojenerasyon santralleri kendini ortalama dört yıl içerisinde amorti ediyor ve ortalama 10 yıllık bir ömre sahip oluyor. Bizim sistemimizde geçtiğimiz sene kendini amorti etti. Dolayısıyla ömrünün yarısını tamamladı.
Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik gerçekleştirdiğiniz araştırmalar var mı?
Güneş enerjisine yatırım yapmak amacıyla çeşitli araştırmalar gerçekleştirdik ancak amorti süresinin yedi yıl olması sebebiyle bu yatırımdan vazgeçtik. Türkiye’de faaliyet gösteren üreticiler genellikle yedi yıl ve üzeri amorti süresi olan yatırımları tercih etmiyor. Çünkü yedi yıl içerisinde dengeler ve fiyatlar değişebiliyor.
Kojenerasyon santralinde kullandığınız sistemlerden ve çalıştığınız markalardan söz edebilir misiniz?
Kojenerasyon santrali için Topkapı Grup ile birlikte çalıştık ve GE Jenbacher markasını tercih ettik. Periyodik bakımlar için yine kendileriyle anlaşma imzaladık. Bu anlaşma kapsamında 2 bin, 20 bin ve 30 bin saatte bir periyodik bakımları yapılıyor. Yarı büyük bakım çalışmalarında üç haftayı bulan duruşlarımız oluyor. Bu sebepten dolayı bakım öncesinde planlarımızı ve hazırlıklarımızı yapıyoruz.
Kojenerasyon santralinin çalışma prensibinden bahsedebilir misiniz? Nelere ihtiyaç duyuyorsunuz?
Kojenerasyon santralleri sadece doğalgaz ile çalışıyor. Kojenerasyon santrali doğalgazı alıyor ve onu elektriğe, buhara, suya dönüştürüyor. Tekstil üretiminde ısı üretimi önemli bir gider kalemi oluşturduğu için kojenerasyon santrali yatırımları çok daha karlı oluyor. Üretimde ihtiyaç duyduğumuz tüm sıcak suyu ve buharı bu sistemden sağlıyoruz.
Santralin kapasitesini artırmaya yönelik bir yatırım yapmayı planlıyor musunuz?
2018 yılında boyahane ile ilgili yatırım gerçekleştirdik. Orada kullanacağımız makinaların elektrik tüketimini inceleyerek yeni yatırımlarla ilgili karar verebiliriz. Ancak enerjiye yönelik yatırımımızı kojenerasyon santrali için yapmayacağız. Çünkü şu anda tam kapasite ile çalıştırmadığımız halde ihtiyacımıza karşılıyor. Biz, kullandığımız mevcut kojenerasyon sisteminin revizyon dönemi geldiğinde yenisiyle değiştirerek avantajlı bir adım atabiliriz.
Kojenerasyon santralinin size sağladığı avantajlar neler oldu?
Kojenerasyon santralini kurmadan önce yıl bazında önemli üretim kayıpları yaşıyorduk. Şimdi ise elektrik olmasa bile kesintisiz bir şekilde üretimimize devam ediyoruz. Jeneratörle bu kadar büyük bir güç sağlamak mümkün değildi. Şimdi şebeke gitse bile kojenerasyon devreye giriyor ve üretim ilerliyor.
Peki, kojenerasyon devreye girerken herhangi bir duruş yaşanıyor mu?
Şebekeden kojenerasyon sistemine geçerken enerji kesintisi yaşanıyor. Biz üretimde aksama ya da kalitesinde sorun yaşamamak için büyük UPS sistemler kurduk. Bu sayede o geçişi hissetmiyoruz. Ancak dokuma gibi daha büyük güçlerin ihtiyaç duyduğu alanlar için büyük yatırımlar gerekiyor. Aradaki küçük pikler hissedildiği zaman tezgahlar duruyor ve yeniden çalışmaya başlaması 15 dakikayı alıyor. Bu alana büyük yatırımlar yaparak o 15 dakikayı absorbe edebilirdik ancak bizim karlı bir yatırım olmayacaktı. Dolayısıyla o yatırımdan vazgeçtik.
Enerji verimliliği sağlamak adına geliştirdiğiniz projeler var mı?
Enerji verimliliği için proje geliştirmeden önce, fabrikanın içerisinde en çok elektrik tüketilen bölümleri tespit ettik. Bu bölümler kısaca şu şekildeydi:
• Beş yıl önce iklimlendirme için ayda ortalama 11 bin TL elektrik tüketimi yapılıyordu. Bu bölüm için tasarruf tedbirleri aldık.
• Önemli yatırım maliyeti ile devreye aldığımız enerji santralimiz vardı. Her saat 180 kWh enerji harcıyordu. Böyle bir harcama ile tasarruf sağlayamayacağımız için santrali kapattık. Bu sayede 180 kWh’lik elektrik tüketimini 30 kWh rakamına düşürmüş olduk.
• Kompresörlerimizi inverterli sisteme döndürdük. Bu sayede dur-kalk aşamasında harcadığımız enerji maliyetinin önüne geçtik. İnverterli sisteme geçerken harcadığımız yatırım maliyetini bir yıl içerisinde amorti etmiş olduk.
• Enerji etüt çalışması için Enervis firmasıyla görüştük. Burkay Tekstil’de enerji tasarrufu ile ilgili ana yatırımlar yapıldığı için kendini dört yıldan önce amorti edebilecek bir proje bulamadılar. Bu sebeple yeni bir yatırım gerçekleştirmedik.
• Şu anda aydınlatma sistemlerini değiştirmek için sektörün uzman kuruluşlarından teklifler alıyoruz. Bu yıl içerisinde aydınlatmaya yönelik bir proje gerçekleştirebiliriz.
Enerji konusuyla ilgili olarak sürekli gelişme içerisindeyiz. Burkay Tekstil için enerji etüdü yapmak isteyen firmalar kojenerasyon tesisi olduğunu öğrendiği zaman yeni bir proje geliştiremiyor. Çünkü tekstil sektöründeki en önemli kayıp ısı üzerine oluyor. Suyu ısıtmak ve buhar üretmek, fabrikalar için ciddi maliyet oluşturuyor. Biz kojenerasyon tesisinde tüm bunları ücretsiz olarak temin ettiğimiz için şu anda yeni bir projeye ihtiyaç duymuyoruz.
Kendi enerjisini üretmek isteyen fabrikalar için tavsiyeleriniz nelerdir?
Kendi enerjisini üretmeye karar veren firmalar öncelikle birlikte çalışacağı firmayı araştırmalı ve en doğru kararı vermelidir. Çünkü ilk anlaşmayı yaparken alacağınız kararlar, santralin tüm karlılığında belirleyici rol oynuyor. Ayrıca karar verirken proseslerin tamamını ve santralin çalışacağı tüm süreyi düşünerek hareket etmek gerekiyor.
Biz enerji yatırımını yakın zamanda vefat eden Ahmet Burkay Bey’in liderliğinde gerçekleştirdik. Kendisi gelişen yeni teknolojileri yakından takip ederdi ve üretim hattında görmek isterdi. Beş yıl önce gerçekleştirdiğimiz bu enerji yatırımı sayesinde bugün üretimimiz aksamadan devam ediyor.
Fabrikanızda ne kadarlık bir depo alanı bulunuyor? Kapasitesinden ve kullandığınız teknolojilerden bahsedebilir misiniz?
Depo alanımızda 350 ton iplik kapasitemiz bulunuyor. Raflı sistem tercih ederek bu alanı çok daha avantajlı bir şekilde kullanıyoruz. Gerçekleştirdiğimiz yeni makine yatırımı nedeniyle, depo alanımızı üretim hattımıza dahil ediyoruz. Bu sebeple depo alanımızı başka bir yere taşıyoruz. Bu arada kullanılmayan ve hareket görmeyen iplikleri ayırıyoruz. Yeni depo alanımız 700 metrekare büyüklüğüne sahip olacak.
Fabrika içerisinde bitmiş ürünlerimizin bir araya getirildiği ikinci bir depo alanımız daha bulunuyor. O bölümde sevkiyatın daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde yapılması için RFID sistemine geçiş yapıyoruz. Hazırlık aşamasında bütün etiketlerimizi değiştireceğiz ve depoya giren tüm ürünlerin otomatik olarak okunmasını sağlayacağız. Bu sistem sayesinde hangi ürünün hangi rafta bulunduğunu otomatik olarak bileceğiz ve depo alanı içerisinde daha hızlı hareket edebileceğiz.
Etiketlerin yeniden hazırlanması ise bizim için uzun bir süreç olacak. Çünkü 500 bin ile 700 bin metre arasında hazır bitmiş mamulümüz bulunuyor. O kadar fazla ürünün etiketini değiştirmek ve tekrar geri almak işletmedeki diğer süreçleri aksatacak. Biz bu süreci avantajlı kullanabilmek için sadece yeni çıkan ürünlerin etiketlerini yeni sisteme göre hazırlayacağız, eski ürünler ise zaman içerisinde bitmiş olacak. Bu döngü sonunda deponun içerisinde bitmiş ürünlerin hepsi yeni sisteme entegre olacak.
Sevkiyatlarınızı ne kadar sürede bir gerçekleştiriyorsunuz? Buradan sevk edilen ürünler hangi noktalara gidiyor?
Sevkiyatlarımız günlük olarak gerçekleşiyor. Sevkiyat sürecinde uyguladığımız cutting sistemimiz bulunuyor. Bu sistem sayesinde bayiler 1000 metrelik bir kumaştan istediği uzunlukta alabiliyor. Kumaşın geri kalan kısmını sistemde görebilmeniz içinde ciddi bir yatırım gerektiriyor. Bu bölümün takibini ciddi bir şekilde yapabilmek için yatırımlarımıza devam ediyoruz.
