Lastik sektöründe üretici kimliğiyle ön plana çıkan Petlas Lastik Sanayi ve Tic. A.Ş, Akü sektöründe AKO Akü ve Turbo Akü, jant sektöründe AKO Jant, lastik kaplamada Contra markası ve AKO Ömrünü Tamamlamış Lastik (ÖTL) Geri Dönüşüm tesisi ile otomotiv yan sanayii alanında üretim yapan AKO GRUP, ikinci fabrika yatırımının ilk adımlarını 2023’ün ilk altı ayında gerçekleştirdi. Kırşehir’de kurduğu 360 milyon dolarlık yeni lastik fabrikasını en kısa sürede tamamlamayı ve 100 bin tonluk ek kapasiteye ulaşmayı amaçlayan AKO Grup’un Yönetim Kurulu Üyesi S. Safa Özcan ile yakın dönem iş gündemlerini, depo, enerji, dijital dönüşüm ve teknoloji yatırımlarını konuştuk.
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Şirketinizin yapılanmasını kısaca anlatmanızı rica ediyoruz. Şirketiniz alanında hangi ilklere imza attı?
Ben Abdülkadir Özcan AŞ.’de (AKO GRUP) yönetime dahil olan 3. jenerasyonun parçasıyım. Aktif olarak 13 yıldır AKO Grup’ta Yurtiçi Satışlardan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapıyorum. Öncesinde de okul dışında tüm zamanımı şirkette farklı kademelerde çalışarak geçirdim. Dolayısıyla çekirdekten yetiştiğimi söyleyebilirim. AKO Grup uzun yıllar tüm dünyada bilinirliği yüksek olan birçok lastik markasının Türkiye’deki tek distribütörlüğünü üstlendi. 2005 yılında bünyemize kattığımız Petlas Lastik Sanayi ve Tic. A.Ş. ile lastik sektöründe üretici kimliğimizle de ön plana çıkmaya başladık. AKO Grup olarak Petlas, Starmaxx, Milestone markalarını Petlas fabrikamızda üretiyoruz, aynı zamanda Sumitomo Rubber AKO Türkiye ortaklığıyla Dunlop ve Falken markalarının da Türkiye’de satış ve pazarlamasından sorumluyuz. Bu saydığım markaların tamamını Türkiye’de bin 200’ü aşkın bayimiz aracılığı ile ülkemizin her noktasında son kullanıcıya ulaştırıyoruz. Petlas fabrikamızla Türkiye’de bir çok sektörel ilke imza attık. Petlas, Türkiye’nin halen ilk ve tek askeri uçak lastiği üreticisi durumunda ve şu an savunma sanayiinde tüm prestijli projelerde hem havada hem karada Petlas lastiği tercih ediliyor. Bunun yanında ilk radyal traktör lastiği, ilk ve tek tam çelik iş makinesi lastiğini de biz ürettik. Petlas olarak ilk ve tek akredite lastik test pistine sahip markayız ve daha da önemlisi 300 farklı desende toplam 3 bin 500 farklı ebatta lastik üretimi kapasitemizle Avrupa’nın tek çatı altında en büyük ve en fazla ürün çeşitliliğine sahip fabrikasıyız.
Akü sektöründe AKO Akü ve Turbo Akü, jant sektöründe AKO Jant, lastik kaplamada Contra markası ve AKO Ömrünü Tamamlamış Lastik (ÖTL) Geri Dönüşüm tesisi ile otomotiv yan sanayii alanında üretim yapıyoruz. Şu anda Türkiye’de en çok lastik ihracatı yapan üretici pozisyonunuzdayız. Küresel rekabet gücüne sahip bir Türk markası olmanın yanı sıra, savunma sanayiine yönelik Ar-Ge ve üretim çalışmalarıyla da bu alanda üzerimize düşen görevi de yerine getiriyoruz.
İş gündeminizi öğrenebilir miyiz? 2023 yılının ilk yarısını şirketiniz ve sektörünüz açısından değerlendirir misiniz? Yıl sonu için hedefleriniz nelerdir?
Başarılı stratejilerimiz sonucunda 2023’ün ilk 6 ayında Petlas markamız cirosunu bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 34 artırarak 7 milyar TL ile kapattık. 2023 yılının 6 aylık döneminde ihracat rakamımız ise 145 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2023’ün sonu için öngördüğümüz ihracat ciromuz ise 400 milyon dolar. Elde ettiğimiz finansal sonuçların yanı sıra çok önemli yatırımlara, projelere ve başarılara imza attık. İkinci fabrika yatırımımızın ilk adımlarını 2023’ün ilk altı ayında gerçekleştirdik. Yeni akıllı depomuzu ise 20 milyon dolarlık yatırım ile hayata geçirdik. 16 yeni ürün 248 yeni ebat geliştirdik. Ayrıca 16 yeni savunma sanayi projesinin Petlas markamızla parçası olduk. Tüm bunların yanı sıra AKO Jant fabrikamızda tarihimizin en yüksek üretimini gerçekleştirerek, 250 bin adetle tüm yılların üretim rekorunu kırdık. AKO Akü markamızla 10 yeni Ar-Ge projesine imza attık. Ayrıca sürdürülebilirlik alanında gerçekleştirdiğimiz çalışmalar sayesinde 2023’ün ilk altı ayında 38 bin 640 ton atık suyu geri kazandık. Yine sürdürülebilirlik projelerimiz kapsamında 20 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirdik. Bunun yanı sıra AKO Jant markamızla Iveco Stralis ve Broshuis gibi prestijli markaların resmi tedarikçisi olduk.
2023’ün ilk altı ayı aynı zamanda 2022’ye dair başarılarımızı kutladığımız da bir dönem oldu. Her geçen gün artan marka değerimiz Brand Finance’in 2022 bizi "Türkiye’nin En Değerli Markaları" raporunda 62'nci sıraya taşırken, 4 basamak birden yükselerek sektörün en çok değer kazanan markası olmamızı sağladı. Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından yapılan “Türkiye’nin İlk 1000 İhracatçısı 2022’’ araştırmasında genel sıralamada 67. sırada, lastik kategorisinde ise 1. sırada yerimizi alarak sektörel liderliğimizi bu sene de koruduk. Fortune 500’ün sıralamasında 108’inci sırada yer alırken, Capital 500 – Türkiye’nin En Büyük 500 şirketi 2022 sıralamasında tam 16 basamak birden yükselerek 133. sıraya yerleştik. AKO Grup olarak, geleceğe olan inancımızla büyümeye ve Türkiye'nin ekonomisine katkıda bulunmaya devam edeceğiz.
Yakın dönemde ne tür bir yatırıma imza attınız? Bu yatırımın çıktılarını rakamlarla paylaşır mısınız? Bu yıl ya da 2024 için varsa yeni yatırım planlarınızı ve hedeflerinizi öğrenebilir miyiz?
Grup olarak temel önceliğimiz, organizasyonel ve endüstriyel yatırımlar ve marka yatırımlarıyla ülke ekonomisine sürdürülebilir katkı sağlamak. Büyümemizi Türkiye’ye katkı yaparak sürdürmek bizlere gurur veriyor. Şu anda grup olarak en yeni yatırımımız Kırşehir’deki 360 milyon dolarlık fabrikamız. Bu fabrikayı en kısa sürede tamamlamayı ve 100 bin tonluk ek kapasiteye ulaşmayı amaçlıyoruz. 240 milyon tonluk kapasitemiz böylece 340 bin ton kapasiteye ulaşacak.
Üretimde yararlandığınız makina parkurunuz hakkında bilgi vererek, son dönemde bu alanda yaptığınız yatırımları ve sağladığı avantajları anlatır mısınız?
Taşımada forklift ve çekici araçlar kullanıyoruz. Akıllı depo yatırımımızla sağlanan otomasyon ile üretimden çıkan ürünleri el değmeden depolama alanına taşınması ve ürün-ebat trafiği konusunda otomatikleştirilmiş ayrıştırma konveyör ve depolama sistemleri sayesinde iş gücü ve taşıma araçlarında tasarruf etmeye başladık. Bununla birlikte tasarruf edilen iş gücü farklı alanlarda değerlendirilerek süreçlerde iyileştirmeler yapıldı. Aynı zamanda akıllı depo ve 4.0 teknolojik yazılım sistemi sayesinde ürünlerin hazırlanma süreçlerinde zaman olarak da kazançlar sağlanmaya başlandı.
Sıfır duruş ve sıfır hata ile kaliteli üretim adına ne tür metot ve sistemler kullanılıyor? Daha çok hangi otomasyon donanım ve yazılım teknolojilerinden yararlanıyorsunuz?
Fabrikamızda hammadde girdi kontrolünden başlayıp tüm üretim prosesleri ve ürün sevkine kadar sistemsel olarak takip edilmektedir. Üretim proseslerinde kullandığımız sistem sayesinde, uygun olmayan malzeme kullanımının önüne geçilmekte ve üretim süreçlerindeki her türlü performans ve duruşlar da takip edilerek gerekli aksiyonlar anlık alınabilmektedir. Aynı şekilde ürün sevk sürecinde de hangi müşteriye hangi ürünlerin sevk edildiği bilgisi anlık ve geriye dönük olarak sistemsel olarak takip edilmektedir. Üretim proses ve sevkiyat süreçlerinde, fabrikamıza özel yazılım programları kullanılmakta, bu programlarda IFS ERP programı ile entegre şekilde çalışmaktadır.
Şirketinizin dijital dönüşüm vizyonu nedir? Varsa örnek başarılı uygulamalarınızdan bahseder misiniz?
AKO Grup olarak kurulduğumuz günden bu yana sürekli gelişim bilinciyle yürüttüğü çalışmalarını, gerçekleştirdiği dijital dönüşümle zirveye taşıyoruz. Ar-Ge, üretim, stok takip ve satış aşamalarının tümünde AKO'ya özel geliştirilen CRM ve ERP yazılımlarıyla hız ve güvenirliği artırmayı hedefliyoruz. AKO'nun dijital dönüşüm stratejisi, sadece Endüstri 4.0 gibi üretim alanındaki yeni nesil uygulamalardan ibaret değil. Müşterilerimizin beklentilerini ölçüp değerlendirmeden, bunu ürüne adapte etmeye, satış operasyonlarının verimliliğinden satış sonrası hizmetlerle müşteri memnuniyeti yaratmaya kadar tüm aşamalar dijital dönüşüm stratejimizde yer alıyor. Bu aşamaların her biri bir zincirin halkalarını oluşturuyor ve bu da verimliliğimizi artırıyor.
AKO'nun özgün olarak geliştirdiği ürün stok, sevk ve sipariş sistemlerinin yönetildiği CRM platformuyla satış altyapısını aktif olarak kullanarak üretimden son kullanıcıya kadar kusursuz bir üretim zinciri oluşturuyor. Tüm iş akışları dijital alt yapıyla sürekli izlenebilir ve her ortamdan ulaşılabilir kılıyor.
Ayrıca, üretimi ve satışını yaptığı lastiklerin online satışı için kurduğu dijital satış platformu akolastik.com sitesini 2019 yılında yayına aldık. Bu platform üzerinden kullanıcıların lastik alımı konusundaki ihtiyaçlarına hızlı çözümler getirmeyi hedefliyoruz.
Tesisinizde enerji maliyetlerinizi düşürmek için ne tür çalışmalar yapıyorsunuz? Enerjinizi üretmek için bir yatırım planınız var mı? Yatırım yaptıysanız sonuçlarını paylaşır mısınız?
AKO Grup olarak, çevreye duyarlı bir enerji politikası izliyoruz. Bu amaçla fabrikamızın çatısının uygun olan alanlarını ve üretim tesisimizin bulunduğu arazinin atıl ve marjinal kısmına güneş enerji santrali (GES) yaparak temiz elektrik enerjisi üretimi gerçekleştiriyoruz. Ayrıca ekim ayı içerisinde tamamlanacak GES projemizle, Petlas fabrikamızın çatısında 200.000 metrekarelik ve arazisinde 110.000 metrekarelik alanı güneş enerjisi panelleriyle kaplamış olacağız. Böylelikle yaklaşık 56 futbol sahası büyüklüğünde bir alanı GES panelleri ile kaplamış oluyoruz. Bu en yakın rakibimizin 7 katı büyüklüğünde bir alanı GES panelleriyle kapladığımız anlamına geliyor. Ve bizi dünyada da tek çatı altında en fazla güneş enerjisi paneline sahip lastik markası haline getiriyor. Güneş enerjisi panellerimizin kurulumunun tamamlanmasıyla ekim ayı itibarıyla yıllık toplam 40.000 MW saat elektrik üretimi gerçekleştiriyor olacağız. Bu da yaklaşık 13.300 hanenin yıllık elektrik ihtiyacına eşdeğer enerji üretimi anlamına geliyor. GES projemiz sayesinde Petlas fabrikamızın elektrik kullanımının yaklaşık yüzde 20’sini yenilenebilir enerjiden sağlıyor olacağız.
Buna ek olarak; 40 milyon liralık yatırımla devreye alacağımız akışkan yataklı kazan ve buna bağlı turbo şarjlı buhar türbininden 15 megawatlık elektrik üretimi sağlayacak, böylece üretimde kullandığımız enerjinin yaklaşık yüzde 40’ını karşılayacağız. GES yatırımımızla toplam enerji harcamamızın yüzde 20'sini, Turbo kompresörlü jeneratörle yüzde 40'ı olmak üzere toplam enerji tüketimimizin yüzde 60'ını sürdürülebilir kaynaklardan elde etmeyi planlıyoruz.
Depolarınızda operasyon süreçlerini hızlandırmak ve doğru sevkiyatı sağlamak adına ne tür donanım ve yazılımlardan yararlanıyorsunuz?
Şirketimizin teknolojik yatırım faaliyetleri, müşterilerin beklentilerinin de üstünde bir kalite anlayışı yaratmak için süreklilik arz ediyor. Bu kapsamda mevcut üretim teknolojimizin yeni teknolojik gelişmeler ışığında güncellenmesine yönelik yatırım faaliyetlerini büyük bir kararlılıkla gerçekleştiriyoruz. Bu kapsamda Kırşehir’de kurduğumuz Akıllı Depolama tesislerimizde lastikler el değmeden, robotik sistemler vasıtası ile depo alanına transfer ediliyor. Yüksek katlı akıllı depoda stoklamak ve sevke hazır hale getirmek için depo yazılım algoritmaları projemize uygun şekilde hazırlandı. Kullandığımız tüm makinalar, 4.0 teknolojik yazılım sistemi ve robotik sistem fabrikamızda bize hız sağlıyor.
